Αποκλειστικό: H Έφη Μπαστούνη κορυφαία ερευνήτρια ''πολεμά'' τον καρκίνο, τις αρθρίτιδες & τον διαβήτη!

Με λίγα λόγια γιά το τι ακριβώς κάνει η Έφη

Η έρευνα της ανοίγει νέους ορίζοντες στη σχεδίαση φαρμάκων για τη θεραπεία πολλών χρόνιων φλεγμονωδών παθήσεων (όπως αρθρίτιδες, διαβήτης τύπου 1, σκλήρυνση κατά πλάκας..

Η κίνηση των κυττάρων - με τα οποία ασχολείται -  είναι σημαντική για:  εμβρυϊκή ανάπτυξη,  ανανέωση των ιστών,  λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος και  καρκινική μετάσταση...

Η Έφη διδάσκει την εισαγωγή των μαθητών της στην επιστήμη και πως  να γνωρίσουν ότι η έρευνα είναι μια επιλογή για όλους, ανεξάρτητα από φυλή, φύλο , ή κοινωνικο-οικονομικό υπόβαθρο...

Στην Καλιφόρνια η Έφη μαθαίνει ότι η ανοχή στην διαφορετικότητα και οι  ξένες κουλτούρες γίνονται  από τα βασικά στοιχεία για την εξέλιξη της επιστήμης & τη δυνατότητα ανταλλάγης ιδεών μεταξύ επιστημόνων απο διαφορετικά ερευνητικά κέντρα...

Συνιδρύτρια του  Μechanical and Aerospace Engineering Graduate Women’s Group» με στόχο την αύξηση του αριθμού και της επιτυχίας των γυναικών στον τομέα της μηχανικής και το όραμά μας  κάποια μέρα "όλες οι ακαδημαϊκές σχολές να εκπροσωπούνται το ίδιο και από τα δύο φύλα"

Όλη η συνέντευξη της για το eirinika .gr

ΓΡΑΦΕΙ ΛΟΙΠΟΝ Η ΙΔΙΑ Η ΕΦΗ ΜΠΑΣΤΟΥΝΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ ΤΗΣ :

"Τα τελευταία εξίμιση χρόνια των σπουδών μου στο τμήμα Εμβιομηχανικής του University of California, San Diego (UCSD), η έρευνα μου είναι “διεπιστημονική”, εννοώντας ότι ο χρόνος μου δαπανάται εξίσου στον πάγκο και στο μικροσκόπιο σε ένα εργαστήριο μοριακής κυτταρικής βιολογίας (εργαστήριο Firtel) και στον υπολογιστή μου στο τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών (Mechanical and Aerospace Engineering - ομάδα Lasheras και del Álamo), αναπτύσσοντας και χρησιμοποιώντας εργαλεία μηχανικής και αναλυτικές τεχνικές. Ως διδακτορική φοιτήτρια (2007-2012), χρησιμοποίησα πειραματικά και υπολογιστικά εργαλεία, προκειμένου να μελετήσω και να κατανοήσω τους μηχανισμούς κίνησης κυττάρων, αμοιβαδοειδή τύπου (Dictyostelium discoideum)."

 
Γιατί είναι σημαντική η μελέτη της κίνηση των κυττάρων:

"Η κίνηση των κυττάρων είναι σημαντική για πολλές φυσιολογικές και παθοφυσιολογικές διαδικασίες, όπως η εμβρυϊκή ανάπτυξη, η ανανέωση των ιστών, η λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος και η καρκινική μετάσταση. Η κατανόηση λοιπόν του μηχανισμού κίνησης των κυττάρων είναι απαραίτητη, προκειμένου να καταφέρουμε μελλοντικά να προβλέψουμε ή και να ελέγξουμε την κίνηση τους, αναπτύσσοντας έτσι στρατηγικές για την αντιμετώπιση πολλών ασθενειών σχετιζόμενων με έντονη μη φυσιολογική κυτταρική κινητικότητα."
 
Τι μελετώ συγκεκριμένα:

"Κατά τη διάρκεια του διδακτορικού μου εξετάσα και συνέκρινα τη χωροχρονική εξέλιξη των δυνάμεων πού ασκούν φυσιολογικά κύτταρα αλλά και μεταλλαγμένα (που φέρουν κυτταροσκελετικές ανωμαλίες), όταν αυτά κινούνται σε ελαστικά υποστρώματα που μιμούνται το φυσιολογικό περιβάλλον των κυττάρων αυτών. Η προσέγγιση σύγκρισης του μηχανικού και βιοχημικού φαινότυπου του φυσιολογικού κυττάρου σε σχέση με ένα κύτταρο μεταλλαγμένο που δεν εκφράζει μία συγκεκριμένη κυτταροσκελετική πρωτεΐνη, μας επιτρέπει να κατανοήσουμε τον ρόλο που η συκγεκριμένη πρωτεΐνη παίζει. Στη πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Journal of Cell Biology, δείχνουμε ότι τα λευκά αιμοσφαίρια του ανοσοποιητικού συστήματος (τα οποια κινούνται σε περιοχές φλεγμονής για την εξάλειψη των ξένων σωμάτων προκειμένου να αρχίσει η διαδικασία επανόρθωσης του ιστού) μετακινούνται προς τις περιοχές της φλεγμονής με έναν τρόπο κλιμακωτό, ουσιαστικά βαδίζοντας. Τα κύτταρα προσκολώνται σε δύο περιοχές (πρόσθια και οπίσθια) καθώς μετακινούνται και προχωράνε ουσιαστικά «περπατώντας» και άρα ακολουθώντας ένα σχετικά απλό μοτίβο. Μέχρι πρόσφατα δεν ήταν κατανοητό με ποιο τρόπο τα κύτταρα αυτά κινούνται και αν ακολουθούν ακανόνιστη μηχανικά πορεία ή χωροχρονικά οργανωμένη. Βρήκαμε λοιπόν, ότι η κίνηση των λευκοκυττάρων είναι άρτια χωροχρονικά οργανωμένη και ότι τα κύτταρα αυτά με σταθερή ταχύτητα βαίνουν προς την περιοχή της φλεγμονής, δημιουργώντας περιοδικά καινούριες προσκολήσεις (adhesions) στην επιφάνεια στην οποία κινούνται και οι οποίες μένουν χωροχρονικά σταθερές (δες βίντεο και εικόνα)."
 
Γιατί είναι το έργο αυτό είναι σημαντικό και ποιοί μπορούν να επωφεληθούν:

"Οι μελέτες μου αφορούν στο πεδίο της βασικής έρευνας και οι δυνητικές επιπτώσεις της εν λόγω έρευνας θα φανούν μακροπρόθεσμα. Η ανακάλυψη των βιοχημικών διεργασιών που το κύτταρο χρησιμοποιεί για να παράγει τις απαραίτητες δυνάμεις προκειμένου να μετακινηθεί, ανοίγει νέους ορίζοντες στη σχεδίαση φαρμάκων για τη θεραπεία πολλών χρόνιων φλεγμονωδών παθήσεων (όπως αρθρίτιδες, διαβήτης τύπου 1, σκλήρυνση κατά πλάκας), οι οποίες θα βασίζονται στον έλεγχο της μετανάστευσης των λευκοκυττάρων."
 
 Αλλες ασχολίες πέραν της έρευνας:

"Από μικρή ηλικία μου άρεσε να διδάσκω. Είμαι ευγνώμων διότι κατά τη διάρκεια των μεταπτυχιακών σπουδών μου εώς και σήμερα είχα τη δυνατότητα ως βοηθός καθηγητή να διδάσκω σε φοιτητές μαθήματα Εμβιομηχανικής στο University of California, San Diego (UCSD). Παράλληλα έχω συμμετάσχει σε διάφορα πανεπιστημιακά εκπαιδευτικά προγράμματα, τα οποία σκοπό έχουν την ενημέρωση και εξοικείωση μαθητών του γυμνασίου και όχι μόνο, στην επιστημονική έρευνα. Σκοπός μας είναι η εισαγωγή των μαθητών στην επιστήμη και το να γνωρίσουν ότι η έρευνα είναι μια επιλογή για όλους, ανεξάρτητα από φυλή, φύλο , ή κοινωνικο-οικονομικό υπόβαθρο. Στα ίδια πλαισια, θα ήθελα να αναφέρω ότι το γυναικείο φύλο είναι σοβαρά υποεκπροσωπούμενο στον τομέα της μηχανικής και κυρίως σε ανώτερες πανεπιστημιακές θέσεις. Ενδεικτικά στις ΗΠΑ το 2008, περίπου 26% των πανεπιστημιακών καθηγητών ήταν γυναίκες και μόνο το 7.5% σε κλάδους μηχανικής (http://www.nature.com/news/inequality-quantified-mind-the-gender-gap-1…). Προκειμένου να βοηθήσουμε στο να αλλάξει το καθεστώς αυτό και να προβάλλουμε στο βαθμό που μπορούμε διαφορετικά πρότυπα στον πανεπιστημιακό χώρο, έχουμε ιδρύσει το «Μechanical and Aerospace Engineering Graduate Women’s Group». Oι δραστηριότητες της ομάδας μας στοχεύουν κατά κύριο λόγο στην αύξηση του αριθμού και της επιτυχίας των γυναικών στον τομέα της μηχανικής και το όραμά μας είναι, να καταφέρουμε κάποια μέρα, όλες οι ακαδημαϊκές σχολές να εκπροσωπούνται το ίδιο και από τα δύο φύλα."

 
 Για τη ζωή μου στην Καλιφόρνια:

"Το κλίμα της νότιας Καλιφόρνια είναι αρκετά μεσογειακό και συγκεκριμένα το Σαν Ντιέγκο είναι δίπλα στον ωκεανό και είναι ηλιόλουστο σχεδόν όλο το χρόνο. Οπότε τα δύο στοιχεία, ήλιος και θάλασσα, μού παρέχονται απλόχερα. Το Σαν Ντιέγκο δεν είναι μια μεγάλη χαοτική πόλη, οι ρυθμοί της ζωής είναι ανθρώπινοι και το lifestyle αρκετά φυσικό. Οι άνθρωποι στη νότια Καλιφόρνια εν γένει, έχουν υιοθετήσει ένα υγειινό τρόπο ζωής, που μεταξύ άλλων περιλαμβάνει αρκετή άθληση. Τέλος, τουλάχιστον στο πανεπιστημιακό περιβάλλον στο οποίο κινούμαι και το οποίο είναι πολυπολιτισμικό, εκτιμώ οτι δεν υπάρχει ρατσισμός, αλλά αντίθετα πολύ μεγάλη ανοχή στην διαφορετικότητα και ενδιαφέρον για τις ξένες κουλτούρες. Το γεγονός αυτο θεωρώ ότι είναι ιδιατέρα σημαντικό, αφού ένα από τα βασικά στοιχεία για την εξέλιξη της επιστήμης είναι η δυνατότητα ανταλλάγης ιδεών μεταξύ επιστημόνων προερχόμενων απο διαφορετικά ερευνητικά κέντρα."
 
Βίντεο και εικόνα:

Χρησιμοποιώντας ένα συνεστιακό μικροσκόπιο έκανα λήψη πολλαπλών εικόνων (διαφορετικά πλάνα στον z-άξονα) κάθε 12 δευτερόλεπτα. Για κάθε χρονική στιγμή με τη χρήση των κεκτημένων z-πλάνων, έκανα μια επιφανειακή 3D ανακατασκευή του κυττάρου που απεικονίζεται σε γκρι χρώμα. Κάτω από το κύτταρο, ο χάρτης χρωμάτων αποδίδει τις δυνάμεις που ασκεί αυτό καθώς κινείται (κόκκινο: υψηλές δυνάμεις, μπλε: χαμηλές δυνάμεις).

Το WHO IS WHO ΤΗΣ ΕΦΗΣ ΜΠΑΣΤΟΥΝΗ

Η Έφη Μπαστούνη γεννήθηκε στην Ουάσιγκτον, την αμερικανική πρωτεύουσα, αλλά μεγάλωσε στην Αθήνα. Φοίτησε στο τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Ηλεκτρονικών Υπολογιστών στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Το 2006, μετά την αποφοίτησή της, στα πλαίσια συνεργασίας της καθηγήτριας της Κωνσταντίνας Νικήτα με τον καθηγητή του τμήματος Μηχανολόγων Μηχανικών του University of Illinois at Urbana-Champaign, Τζον Γεωργιάδη, εργάστηκε για κάποιους μήνες στο εν λόγω πανεπιστήμιο.

Η έρευνα της σχετιζόταν με το θέμα της διπλωματικής της, που ήταν η ανάπτυξη ενός μαθηματικού μοντέλου παραμόρφωσης του τοιχώματος της καρωτιδικής αρτηρίας. Από τα πρώτα χρόνια φοίτησης στο Μετσόβιο Πολυτεχνείο, άρχισε να τρέφει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την έρευνα στο πεδίο της «Έμβιομηχανικής», όπως είπε, προσθέτοντας ότι η εμπειρία και επαφή που προσκόμισε, δουλεύοντας σε ένα αμερικανικό πανεπιστήμιο, καθώς και η πληθώρα ερευνητικών προγραμμάτων σε θέματα εμβιομηχανικής, ήταν οι λόγοι που αποφάσισε να συνεχίσει τις σπουδές της στις ΗΠΑ.

Το 2007 ξεκίνησε το διδακτορικό της στο τμήμα Bioengineering του University of California, San Diego υπό την καθοδήγηση των καθηγητών Juan Lasheras (Department of Mechanical and Aerospace Engineering and Bioengineering, UCSD) και Richard Firtel (Division of Biological Sciences, Section of Cell and Developmental Biology, UCSD). Τα τελευταία εξίμιση χρόνια των σπουδών της, η έρευνα της είναι «διεπιστημονική», εννοώντας ότι ο χρόνος της δαπανάται εξίσου στον πάγκο και στο μικροσκόπιο σε ένα εργαστήριο μοριακής κυτταρικής βιολογίας (εργαστήριο Firtel) και στον υπολογιστή της στο τμήμα MAE (ομάδα Lasheras), αναπτύσσοντας και χρησιμοποιώντας εργαλεία μηχανικής και αναλυτικές τεχνικές.

Οι τελευταίες μελέτες της, αν και επικεντρωμένες σε ένα συγκεκριμένο τύπο κυττάρων (αμοιβαδοειδή τύπου), έχουν συμβάλει σημαντικά στην κατανόηση ορισμένων εμβιομηχανικών πτυχών του τρόπου με τον οποίο τα κύτταρα αυτά μετακινούνται.

Για τα μελλοντικά σχέδιά της, επεσήμανε ότι σκοπεύει να συνεχίσει τις μελέτες της, πιθανώς σε κάποιο άλλο διακεκριμένο εργαστήριο, προκειμένου να διευρύνει τις βιολογικές της γνώσεις και να εξοικειωθεί με περαιτέρω τεχνικές εμβιομηχανικής. Θεωρεί ότι η έρευνα του μέλλοντος έγκειται στην διεπιστημονική προσέγγιση για την επίλυση βιολογικών και ιατρικών προβλημάτων, όπως για παράδειγμα στην έρευνα του καρκίνου.