Ένα πρόγραμμα επιρρεπές σε 'ατυχήματα'

Με τη νέα συμφωνία για τη χρηματοδότηση της Ελλάδας οι ηγέτες της Ευρωζώνης πήγαν μακρύτερα από ό,τι στις προηγούμενες προσπάθειές τους προκειμένου να σταματήσουν την οικονομική αιμορραγία της χώρας, αλλά και πάλι αποδείχθηκαν ανίκανοι να βρουν μια λύση που δεν θα πρέπει να αναθεωρηθεί ξανά.

Ακόμη και στην καλύτερη περίπτωση η νέα συμφωνία μπορεί να λύσει μόνο τμήμα του ελληνικού προβλήματος: το πρόβλημα των δημόσιων οικονομικών. Η δημοσιονομική θέση της Ελλάδας πρέπει να διορθωθεί, αλλιώς θα συνεχίσει να παρασύρει τη χώρα μαζί της στον γκρεμό. Η κατάρρευση δεν έχει αποτραπεί – αλλά τουλάχιστον δεν θα γίνει τον επόμενο μήνα μέσα από μια ανεξέλεγκτη χρεοκοπία με απρόβλεπτες συνέπειες για την Ευρώπη.

Αν υποθέσουμε ότι το δεύτερο πακέτο διάσωσης έχει αποτελέσματα – με την έννοια του ότι το χρέος της Αθήνας κορυφώνει και στη συνέχεια υποχωρεί, κατά το σχεδιασμό του – η Ελλάδα θα πρέπει πάλι να βρει ένα τρόπο να βγει από τη σχετική φτώχεια στην οποία τώρα βυθίζεται. Όπως και οι άλλες χώρες που επλήγησαν βάναυσα από την κρίση, έτσι και η Ελλάδα απέχει πολύ περισσότερα χρόνια από τα επίπεδα ευμάρειας των κρατών του ευρωπαϊκού πυρήνα από όσο νόμιζε. Η χρηματοπιστωτική αβεβαιότητα, η οικονομική ύφεση και οι πολιτικές αναταραχές που φέρνει το πρόγραμμα κινδυνεύουν να καταστήσουν σκληρότερη την εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που χρειάζονται για τη μακροπρόθεσμη ανάπτυξη.

Αλλά ακόμη κι ο στενός στόχος της σταθεροποίησης των δημόσιων οικονομικών δεν εξασφαλίζεται με τη νέα συμφωνία. Είναι αλήθεια, αυτός ο στόχος πλησιάζει λίγο περισσότερο από ό,τι πριν τη Δευτέρα. Το γεγονός ότι η Αθήνα βρίσκεται κοντά σε πρωτογενές ισοζυγισμένο προϋπολογισμό – δηλαδή τα φορολογικά έσοδα επαρκούν για να καλύψουν τις δημόσιες δαπάνες πριν από την εξυπηρέτηση του χρέους – επιτρέπει στην Ευρωζώνη να κατευθύνει τα δάνειά της στην εξυπηρέτηση του χρέους και όχι στον ελληνικό προϋπολογισμό. Η δημιουργία ενός ξεχωριστού λογαριασμού γι’ αυτόν τον σκοπό είναι σωστή, όπως και η δέσμευση της Αθήνας να καταστήσει την εξυπηρέτηση χρέους συνταγματική προτεραιότητα. Όμως τα νέα κεφάλαια των 130 δις ευρώ που συμφώνησαν να δώσουν οι επίσημοι πιστωτές ίσως δεν φτάσουν για να καλύψουν την εξυπηρέτηση του ελληνικού χρέους.

Οι ίδιοι οι αναλυτές της τρόικας τώρα λένε ότι ακόμη και με μια καλή έκβαση, η Αθήνα ενδέχεται να χρειαστεί άλλα 50 δις ευρώ χρηματοδοτικής βοήθειας στο δεύτερο ήμισυ της 10ετίας ή και περισσότερα αν υπάρξουν ανατροπές σε αυτό το ‘επιρρεπές σε ατυχήματα’ πρόγραμμα. Πρέπει να περιμένουμε παρόμοιες ανατροπές και όχι μόνο λόγω της ελληνικής απειθαρχίας. Οι αναλυτές καθιστούν σαφές εκείνο που οι ηγέτες της Ευρωζώνης αρνούνται να αναγνωρίσουν: η μείωση του ελληνικού ελλείμματος εκτροχιάζεται κυρίως εξαιτίας της ύφεσης που προκαλείται εν μέρει από την παγκόσμια ύφεση αλλά ως επί το πλείστον από το ίδιο το πρόγραμμα.

Συμφωνώντας σε ένα πακέτο βοήθειας που ξέρουν ότι δεν θα είναι επαρκές, οι ηγέτες της Ευρωζώνης έχουν εξασφαλισμένο το ότι οι τοξικές εντάσεις των τελευταίων διαπραγματεύσεων θα ξαναρθούν πριν τελειώσουν όλα αυτά. Από αυτή την άποψη η Ευρωζώνη παραμένει πιστή στον εαυτό της: από την αρχή της κρίσης υιοθετεί μια επαμφοτερίζουσα προσέγγιση όπου αφενός αντιστέκεται στην χρεοκοπία ενός κράτους μέλους της αλλά από την άλλη δεν κάνει ό,τι πρέπει για να εξαλείψει εντελώς τον σχετικό κίνδυνο.

Ο λόγος γι’ αυτό είναι προφανής: είναι πολιτικά αδύνατο για τις κυβερνήσεις του πυρήνα να βάλουν κι άλλα λεφτά στο τραπέζι. Γι’ αυτό και είναι ακατανόητο γιατί δεν ζήτησαν περισσότερα από τους ιδιώτες πιστωτές. Η αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους αφήνει στην Ελλάδα και τους επίσημους πιστωτές με ένα κομμάτι χρέους 100 δις ευρώ που θα μπορούσε κάλλιστα να διαγραφεί τώρα και να μείνουν τα κεφάλαια ώστε να αντιμετωπιστούν μελλοντικά ‘ατυχήματα’ χωρίς να χρειαστεί και τρίτη διάσωση. Αν υπάρξει κι άλλο πρόβλημα με την Ελλάδα, θα έχει προκληθεί από αυτό το λάθος. Και μπορεί να αποδειχτεί μοιραίο.

πηγή: http://www.banksnews.gr/