«Η δημοσιογραφία να γίνει μοχλός για τη δημοκρατική ανασυγκρότηση της χώρας»- Η συνέντευξη του προέδρου της ΕΣΗΕΑ, Δημήτρη Τρίμη στην «Αυγή»

Πτωχευμένες εταιρείες- Πλούσιοι εκδότες- Άνεργοι δημοσιογράφοι. Αυτό το τρίπτυχο διαπιστώνει ο πρόεδρος της ΕΣΗΕΑ Δημήτρης Τρίμης μιλώντας στην “Αυγή” και επιχειρώντας τη χαρτογράφηση του τοπίου των Μέσων Ενημέρωσης στα χρόνια της οικονομικής κρίσης.



Την ευθύνη επιρρίπτει στη διαπλοκή του πολιτικού κατεστημένου με την οικονομική ελίτ. Η ίδια διαπλοκή ευθύνεται για την έλλειψη αξιοπιστίας των Μέσων και την έκπτωση του κοινωνικού ρόλου του Τύπου, ο οποίος δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις ανάγκες της κοινωνίας για ενημέρωση. Μόνο μαζί με την κοινωνία οι δημοσιογράφοι και οι άνεργοι δημοσιογράφοι θα μπορέσουν να ανασυντάξουν τις δυνάμεις τους και να δώσουν δυναμική στην εργασία τους και περιεχόμενο στη δημοσιογραφία.


 

* Ποιος είναι ο απολογισμός για τους δημοσιογράφους στα χρόνια της μνημονιακής ύφεσης;

Τον Σεπτέμβριο του 2011, όταν βρέθηκα στην ηλεκτρική καρέκλα, όπως είχατε γράψει, του προέδρου της ΕΣΗΕΑ, είχαμε συζητήσει για το πού θα οδηγούσε το μακελειό που ήδη προκαλούσαν από το 2009 οι εργοδότες του Τύπου: κατά των ανθρώπων, των εργασιακών δικαιωμάτων και της ανεξαρτησίας γνώμης της δημοσιογραφίας. Τότε, έκρουα τον κώδωνα ότι, εκτός από τα προφανή θύματα αυτής της βάρβαρης και προσχηματικής πολιτικής αντιμετώπισης της οικονομικής κρίσης, δηλαδή τους εργαζόμενους στον Τύπο και τα ΜΜΕ, το μεγάλο θύμα θα ήταν η ενημέρωση των πολιτών, η ίδια η λειτουργία της δημοκρατίας.

 

* Όμως και τα Μέσα Ενημέρωσης ως επιχειρήσεις δεν πάνε καλύτερα…

Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν τον δείκτη αναξιοπιστίας των Μέσων Ενημέρωσης να έχει φτάσει στο 90%. Η συνειδητοποίηση δηλαδή από την κοινωνία ότι «κάτι τρέχει» με τη διαπλοκή και τη διαφθορά ανάμεσα στις οικονομικές ελίτ, το πολιτικό κατεστημένο και τους βαρώνους της ενημέρωσης, ανατροφοδοτεί, έως την οριστική απαξίωση και καταστροφή, την ίδια τη λειτουργία της ενημέρωσης. Δυστυχώς, αυτή η εικόνα, αν και υπερβολική και ισοπεδωτική, εδράζεται σε πραγματικά δεδομένα, που με λίγα λόγια είναι: Πτωχευμένες, άρα εξαρτημένες, εταιρείες – Πλούσιοι εργοδότες και στελέχη των ΜΜΕ – Άνεργοι και φοβισμένοι δημοσιογράφοι. Τα λεφτά στις ξένες τράπεζες, ο τραπεζικός δανεισμός κομμένος, τα χρέη στο Δημόσιο και τα Ασφαλιστικά Ταμεία πολλές εκατοντάδες εκατομμύρια πλέον, 30% εργαζόμενοι στον δρόμο και άλλοι τόσοι μερικώς ή ολικώς απλήρωτοι για μεγάλα διαστήματα.

 

* Η ΕΣΗΕΑ τι έκανε όλο αυτό το διάστημα για να υπερασπίσει τα δικαιώματα των δημοσιογράφων;

Όπου είχαμε τους εργαζόμενους μαζί μας, τα σωματεία του Τύπου αντιστεκόμαστε. Μόνο το 2012 πραγματοποιήσαμε γύρω στις 300 μικρές, μεγάλες, επιμέρους ή γενικές απεργιακές κινητοποιήσεις. Στην πραγματικότητα, καθυστερούσαμε όσο μπορούσαμε την πολιτική συντριβής ανθρώπων, δικαιωμάτων και του κοινωνικού μας ρόλου. Δεν μπορεί να είμαι ικανοποιημένος από το αποτέλεσμα. Δεν τα καταφέραμε να συνδεθούμε με τις πραγματικές ανάγκες της κοινωνίας, ώστε εκείνη να κατανοήσει και να στηρίξει τους αγώνες μας. Αποκλεισμένη ως επί το πλείστον η φωνή της ΕΣΗΕΑ και των Σωματείων του Τύπου από τον Τύπο (εδώ δουλεύει η ομερτά των εργοδοτών), όπως άλλωστε και η φωνή όλων των αγωνιζόμενων τμημάτων του κόσμου της εργασίας και των κοινωνικών οργανώσεων, εμπόδισε τη διαμόρφωση ενός μετώπου διεκδίκησης μιας ανόθευτης, πλουραλιστικής ενημέρωσης.

 

* Σε ποιους αναφέρεστε όταν μιλάτε για ομερτά εργοδοτών;

Θα σας δώσω ορισμένα παραδείγματα. Σε ποια δημοκρατική χώρα έκτακτες πολύωρες γενικές συνελεύσεις 2.500 δημοσιογράφων, με πλούσιο περιεχόμενο, προβληματισμό και αιτήματα, που αναφέρονται σε κεντρικά πολιτικά προτάγματα την εποχή της κρίσης, θα έμεναν κρυφά από την κοινή γνώμη, όπως στην Ελλάδα σήμερα; Σε ποιο κώδικα δημοσιογραφικής δεοντολογίας θα ήταν επιτρεπτό να συκοφαντεί μια μεγάλη εφημερίδα (“Έθνος” της Κυριακής) με δισέλιδο δημοσίευμά της την ΕΣΗΕΑ και τον πρόεδρο της και η εφημερίδα να αρνείται να περιλάβει στις σελίδες της την απάντησή μας; Πότε προσκλήθηκε εκπρόσωπος των δημοσιογραφικών σωματείων λ.χ. στην ελληνική τηλεόραση για να τοποθετηθεί στον ρόλο των Μέσων την εποχή της καταστροφικής οικονομικής κρίσης; Αντίθετα, βλέπουμε να προβάλλεται η άποψη του γνωστού Δημήτρη Ρίζου ότι «Χειρότερη ΕΣΗΕΑ δεν έχω ξαναδεί»! (εφημ. “Παρόν” 24/3/2013) και κατά κόρον οι εμπνεύσεις του κυβερνητικού εκπροσώπου και της “Ομάδας Αλήθεια” της Ν.Δ. για τον ύποπτο και αντιπατριωτικό χαρακτήρα της ΕΣΗΕΑ και του προέδρου της.

 

* Σύμφωνοι. Τα προβλήματα όμως στον κόσμο της δημοσιογραφίας είναι πιεστικά. Πώς μπορεί π.χ. να αντιμετωπισθεί το πρόβλημα της ανεργίας;

Το μεγάλο μάθημα από την καταστροφή που βιώνουμε και εμείς οι εργαζόμενοι στα Μέσα Ενημέρωσης είναι να κρατάμε το κεφάλι μας ψηλά, να αγωνιζόμαστε για τις πραγματικές ανάγκες της κοινωνίας, να φτιάξουμε ένα σωματείο νέου τύπου, αλληλεγγύης και αξιοπρέπειας, για να νικήσουμε τον φόβο και να δώσουμε ελπίδα στους εαυτούς μας και στους συνανθρώπους μας. Να ξαναφέρουμε τη δημοσιογραφία στο προσκήνιο, όχι ως σκάνδαλο διαπλοκής και διαφθοράς, αλλά ως μοχλό για τη δημοκρατική ανασυγκρότηση και τον πολιτισμό της χώρας. Αυτή είναι η βάση για να συνεχίσουν να έχουν δουλειά οι δημοσιογράφοι: να είναι χρήσιμοι στην κοινωνία, όχι στους εργοδότες τους.

 

* Αυτό φαίνεται σαν ευχή. Ποια είναι αυτά τα Μέσα Ενημέρωσης που προτάσσουν την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας και όχι την οικονομική ενίσχυση των ιδιοκτητών τους;

Υποστηρίζω ότι πρέπει να στηριχθούμε κυρίως στις δικές μας δυνάμεις. Υπάρχει ένα πολυπληθέστατο, καταρτισμένο και έμπειρο δυναμικό, εκτός αγοράς εργασίας, που μπορεί να στελεχώσει αυτοδιαχειριζόμενα σχήματα σε όλο το φάσμα των λειτουργιών της ενημέρωσης και του πολιτισμού. Θα χρειαστεί διαρκής αγώνας, διαμόρφωση κοινών μετώπων με τις δημιουργικές δυνάμεις μέσα και έξω από τον δικό μας χώρο (πανεπιστήμια, κοινωνικές οργανώσεις διεθνείς και εγχώριες) για να ξεφύγουμε από τον σημερινό οδυνηρό κύκλο της καταστροφής.

 

* Τι μπορούμε να περιμένουμε από τις εκλογές της ΕΣΗΕΑ που θα γίνουν στο επόμενο διάστημα;

Η «Συσπείρωση Δημοσιογράφων» είναι ιστορικά ο κεντρικός κορμός για να αναλάβει, και σε αυτή την πρωτοφανή φάση για τον Τύπο, τις ευθύνες για την έξοδο από την κρίση, με εμμονή σε αρχές όπως: Σωματεία για όλους χωρίς αποκλεισμούς, διασωματειακή συνεργασία σταθερή (Συνδικάτο Τύπου), Συλλογικές Συμβάσεις για όλους, Συντάξεις και περίθαλψη για όλους, Αλληλεγγύη και έμφαση στη στήριξη των ανέργων, εκεί που υπάρχει πραγματική ανάγκη, στήριξη και ανεξαρτησία της Δημόσιας Ραδιοτηλεόρασης, ανεξαρτησία και σεβασμός στον Κώδικα Επαγγελματικής Ηθικής μας. Αρμόδια υπουργεία, πολιτική και οικονομική ελίτ, Ενώσεις Ιδιοκτητών και Συμβούλια Ραδιοτηλεόρασης, αλλά και Τμήματα Πανεπιστημίων, δεν μπορούν να κάνουν ότι δεν ξέρουν τίποτα για τον «φόνο».


Πτωχευμένες εταιρείες- Πλούσιοι εκδότες- Άνεργοι δημοσιογράφοι. Αυτό το τρίπτυχο διαπιστώνει ο πρόεδρος της ΕΣΗΕΑ Δημήτρης Τρίμης μιλώντας στην “Αυγή” και επιχειρώντας τη χαρτογράφηση του τοπίου των Μέσων Ενημέρωσης στα χρόνια της οικονομικής κρίσης. Την ευθύνη επιρρίπτει στη διαπλοκή του πολιτικού κατεστημένου με την οικονομική ελίτ. Η ίδια διαπλοκή ευθύνεται για την έλλειψη αξιοπιστίας των Μέσων και την έκπτωση του κοινωνικού ρόλου του Τύπου, ο οποίος δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις ανάγκες της κοινωνίας για ενημέρωση. Μόνο μαζί με την κοινωνία οι δημοσιογράφοι και οι άνεργοι δημοσιογράφοι θα μπορέσουν να ανασυντάξουν τις δυνάμεις τους και να δώσουν δυναμική στην εργασία τους και περιεχόμενο στη δημοσιογραφία.


Θύματα της κρίσης οι εργαζόμενοι στα ΜΜΕ και η ενημέρωση των πολιτών
 

* Ποιος είναι ο απολογισμός για τους δημοσιογράφους στα χρόνια της μνημονιακής ύφεσης;

Τον Σεπτέμβριο του 2011, όταν βρέθηκα στην ηλεκτρική καρέκλα, όπως είχατε γράψει, του προέδρου της ΕΣΗΕΑ, είχαμε συζητήσει για το πού θα οδηγούσε το μακελειό που ήδη προκαλούσαν από το 2009 οι εργοδότες του Τύπου: κατά των ανθρώπων, των εργασιακών δικαιωμάτων και της ανεξαρτησίας γνώμης της δημοσιογραφίας. Τότε, έκρουα τον κώδωνα ότι, εκτός από τα προφανή θύματα αυτής της βάρβαρης και προσχηματικής πολιτικής αντιμετώπισης της οικονομικής κρίσης, δηλαδή τους εργαζόμενους στον Τύπο και τα ΜΜΕ, το μεγάλο θύμα θα ήταν η ενημέρωση των πολιτών, η ίδια η λειτουργία της δημοκρατίας.

 

* Όμως και τα Μέσα Ενημέρωσης ως επιχειρήσεις δεν πάνε καλύτερα…

Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν τον δείκτη αναξιοπιστίας των Μέσων Ενημέρωσης να έχει φτάσει στο 90%. Η συνειδητοποίηση δηλαδή από την κοινωνία ότι «κάτι τρέχει» με τη διαπλοκή και τη διαφθορά ανάμεσα στις οικονομικές ελίτ, το πολιτικό κατεστημένο και τους βαρώνους της ενημέρωσης, ανατροφοδοτεί, έως την οριστική απαξίωση και καταστροφή, την ίδια τη λειτουργία της ενημέρωσης. Δυστυχώς, αυτή η εικόνα, αν και υπερβολική και ισοπεδωτική, εδράζεται σε πραγματικά δεδομένα, που με λίγα λόγια είναι: Πτωχευμένες, άρα εξαρτημένες, εταιρείες – Πλούσιοι εργοδότες και στελέχη των ΜΜΕ – Άνεργοι και φοβισμένοι δημοσιογράφοι. Τα λεφτά στις ξένες τράπεζες, ο τραπεζικός δανεισμός κομμένος, τα χρέη στο Δημόσιο και τα Ασφαλιστικά Ταμεία πολλές εκατοντάδες εκατομμύρια πλέον, 30% εργαζόμενοι στον δρόμο και άλλοι τόσοι μερικώς ή ολικώς απλήρωτοι για μεγάλα διαστήματα.

 

* Η ΕΣΗΕΑ τι έκανε όλο αυτό το διάστημα για να υπερασπίσει τα δικαιώματα των δημοσιογράφων;

Όπου είχαμε τους εργαζόμενους μαζί μας, τα σωματεία του Τύπου αντιστεκόμαστε. Μόνο το 2012 πραγματοποιήσαμε γύρω στις 300 μικρές, μεγάλες, επιμέρους ή γενικές απεργιακές κινητοποιήσεις. Στην πραγματικότητα, καθυστερούσαμε όσο μπορούσαμε την πολιτική συντριβής ανθρώπων, δικαιωμάτων και του κοινωνικού μας ρόλου. Δεν μπορεί να είμαι ικανοποιημένος από το αποτέλεσμα. Δεν τα καταφέραμε να συνδεθούμε με τις πραγματικές ανάγκες της κοινωνίας, ώστε εκείνη να κατανοήσει και να στηρίξει τους αγώνες μας. Αποκλεισμένη ως επί το πλείστον η φωνή της ΕΣΗΕΑ και των Σωματείων του Τύπου από τον Τύπο (εδώ δουλεύει η ομερτά των εργοδοτών), όπως άλλωστε και η φωνή όλων των αγωνιζόμενων τμημάτων του κόσμου της εργασίας και των κοινωνικών οργανώσεων, εμπόδισε τη διαμόρφωση ενός μετώπου διεκδίκησης μιας ανόθευτης, πλουραλιστικής ενημέρωσης.

 

* Σε ποιους αναφέρεστε όταν μιλάτε για ομερτά εργοδοτών;

Θα σας δώσω ορισμένα παραδείγματα. Σε ποια δημοκρατική χώρα έκτακτες πολύωρες γενικές συνελεύσεις 2.500 δημοσιογράφων, με πλούσιο περιεχόμενο, προβληματισμό και αιτήματα, που αναφέρονται σε κεντρικά πολιτικά προτάγματα την εποχή της κρίσης, θα έμεναν κρυφά από την κοινή γνώμη, όπως στην Ελλάδα σήμερα; Σε ποιο κώδικα δημοσιογραφικής δεοντολογίας θα ήταν επιτρεπτό να συκοφαντεί μια μεγάλη εφημερίδα (“Έθνος” της Κυριακής) με δισέλιδο δημοσίευμά της την ΕΣΗΕΑ και τον πρόεδρο της και η εφημερίδα να αρνείται να περιλάβει στις σελίδες της την απάντησή μας; Πότε προσκλήθηκε εκπρόσωπος των δημοσιογραφικών σωματείων λ.χ. στην ελληνική τηλεόραση για να τοποθετηθεί στον ρόλο των Μέσων την εποχή της καταστροφικής οικονομικής κρίσης; Αντίθετα, βλέπουμε να προβάλλεται η άποψη του γνωστού Δημήτρη Ρίζου ότι «Χειρότερη ΕΣΗΕΑ δεν έχω ξαναδεί»! (εφημ. “Παρόν” 24/3/2013) και κατά κόρον οι εμπνεύσεις του κυβερνητικού εκπροσώπου και της “Ομάδας Αλήθεια” της Ν.Δ. για τον ύποπτο και αντιπατριωτικό χαρακτήρα της ΕΣΗΕΑ και του προέδρου της.

 

* Σύμφωνοι. Τα προβλήματα όμως στον κόσμο της δημοσιογραφίας είναι πιεστικά. Πώς μπορεί π.χ. να αντιμετωπισθεί το πρόβλημα της ανεργίας;

Το μεγάλο μάθημα από την καταστροφή που βιώνουμε και εμείς οι εργαζόμενοι στα Μέσα Ενημέρωσης είναι να κρατάμε το κεφάλι μας ψηλά, να αγωνιζόμαστε για τις πραγματικές ανάγκες της κοινωνίας, να φτιάξουμε ένα σωματείο νέου τύπου, αλληλεγγύης και αξιοπρέπειας, για να νικήσουμε τον φόβο και να δώσουμε ελπίδα στους εαυτούς μας και στους συνανθρώπους μας. Να ξαναφέρουμε τη δημοσιογραφία στο προσκήνιο, όχι ως σκάνδαλο διαπλοκής και διαφθοράς, αλλά ως μοχλό για τη δημοκρατική ανασυγκρότηση και τον πολιτισμό της χώρας. Αυτή είναι η βάση για να συνεχίσουν να έχουν δουλειά οι δημοσιογράφοι: να είναι χρήσιμοι στην κοινωνία, όχι στους εργοδότες τους.

 

* Αυτό φαίνεται σαν ευχή. Ποια είναι αυτά τα Μέσα Ενημέρωσης που προτάσσουν την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας και όχι την οικονομική ενίσχυση των ιδιοκτητών τους;

Υποστηρίζω ότι πρέπει να στηριχθούμε κυρίως στις δικές μας δυνάμεις. Υπάρχει ένα πολυπληθέστατο, καταρτισμένο και έμπειρο δυναμικό, εκτός αγοράς εργασίας, που μπορεί να στελεχώσει αυτοδιαχειριζόμενα σχήματα σε όλο το φάσμα των λειτουργιών της ενημέρωσης και του πολιτισμού. Θα χρειαστεί διαρκής αγώνας, διαμόρφωση κοινών μετώπων με τις δημιουργικές δυνάμεις μέσα και έξω από τον δικό μας χώρο (πανεπιστήμια, κοινωνικές οργανώσεις διεθνείς και εγχώριες) για να ξεφύγουμε από τον σημερινό οδυνηρό κύκλο της καταστροφής.

 

* Τι μπορούμε να περιμένουμε από τις εκλογές της ΕΣΗΕΑ που θα γίνουν στο επόμενο διάστημα;

Η «Συσπείρωση Δημοσιογράφων» είναι ιστορικά ο κεντρικός κορμός για να αναλάβει, και σε αυτή την πρωτοφανή φάση για τον Τύπο, τις ευθύνες για την έξοδο από την κρίση, με εμμονή σε αρχές όπως: Σωματεία για όλους χωρίς αποκλεισμούς, διασωματειακή συνεργασία σταθερή (Συνδικάτο Τύπου), Συλλογικές Συμβάσεις για όλους, Συντάξεις και περίθαλψη για όλους, Αλληλεγγύη και έμφαση στη στήριξη των ανέργων, εκεί που υπάρχει πραγματική ανάγκη, στήριξη και ανεξαρτησία της Δημόσιας Ραδιοτηλεόρασης, ανεξαρτησία και σεβασμός στον Κώδικα Επαγγελματικής Ηθικής μας. Αρμόδια υπουργεία, πολιτική και οικονομική ελίτ, Ενώσεις Ιδιοκτητών και Συμβούλια Ραδιοτηλεόρασης, αλλά και Τμήματα Πανεπιστημίων, δεν μπορούν να κάνουν ότι δεν ξέρουν τίποτα για τον «φόνο».