Νίκος Πελεκάνος: Μια ιστορία έρωτα για το αμπέλι της Σαντορίνης έγινε ταινία

Αμπελουργός του νησιού είναι μοναδικός γιατί ξέρει να ακούει τη γη: «Δεν ήθελα να κάνω κάτι άλλο», λέει. «Ηταν το μόνο που μου έδινε χαρά. Hθελα το μάτι μου να βλέπει ορίζοντα. Το κρύο, ο αέρας, η κούραση, ακόμα και αυτά μου άρεσαν».

Ολα αυτά τα χρόνια, πάνω από τριάντα –είναι 52 χρόνων–, δεν δούλεψε ποτέ σε δικά του κτήματα. «Δεν θα μπορούσα να κάνω και τις δύο δουλειές καλά», εξηγεί. Οταν η σκηνοθέτις Lea Binzer αποφάσισε να τον ακολουθήσει, δεν πίστευε ότι θα μπορούσε να της εξηγήσει ποια είναι η εργασία του. «Ολη μέρα σκυφτός στη γη, να ιδρώνεις στον τρύγο, το πάστρεμα, το ξελάκκισμα». Σιγά σιγά, όμως, έπαιρνε την κάμερα και κατέγραφε. Το ντοκιμαντέρ της «Η βάρδια του Πελεκάνου» αποτυπώνει τις δουλειές στον αμπελώνα μέσα από τρεις ανθρώπους, τρεις γενιές: Τον Χρήστο Δαλμηρά, αμπελουργό και γηραιότερο, τον Νίκο Πελεκάνο και τον Πάρι Σιγάλα, από τους οινοποιούς που έκαναν το Ασύρτικο διεθνές.

Οταν τον ρωτούν τι είναι αυτό που ξεχωρίζει τη Σαντορίνη, δυσκολεύεται να απαντήσει. «Τα ζύγια, η ισορροπία, η τεχνική, αλλά και μάτι. Ο αέρας, η θάλασσα, το χώμα, αλλά να ξέρεις και πότε πρέπει να κόψεις το σταφύλι. Τίποτα δεν είναι ίδιο από χρονιά σε χρονιά, αλλά κατά έναν παράδοξο τρόπο, όλα βρίσκονται σε αρμονία». Για τον ίδιο, το κρασί της Σαντορίνης είναι σπάνιο δώρο. Γι' αυτό και στεναχωριέται που είναι από τους τελευταίους που ξέρουν αυτήν τη δουλειά.

«Ο τουρισμός είναι μεγάλο δέλεαρ», προσθέτει. Οταν ο ίδιος βρέθηκε μπροστά στο δίλημμα, η απόφαση ήταν εύκολη. «Ηξερα ότι δεν θα γίνω ποτέ πλούσιος, αλλά η γη δεν σε αφήνει να πεινάσεις». Και αυτήν τη γενναιοδωρία ανταμείβει με τον κόπο του. «Πηγαίνω συχνά σε άλλα μέρη, βλέπω αμπελουργούς, μαθαίνει ο ένας από τον άλλον... Λένε ότι ο αμπελώνας της Σαντορίνης είναι ο αρχαιότερος στον κόσμο. Είναι, αλλά με διαφορετικό τρόπο: Το Ασύρτικο δεν πεθαίνει ποτέ. Οταν το βλέπεις να σβήνει, γίνεται καταβολάδα από το δικό του και πετάει καινούργιο». Τα τελευταία χρόνια δουλεύει δίπλα στον Πάρι Σιγάλα. «Παλιά δεν είχαμε οινοποιούς και οινολόγους. Οι αμπελουργοί ήξεραν πότε είναι η σωστή ώρα». Και για τον ίδιο αυτή είναι η σωστή ώρα να προστατευθεί ο μικρός, θαυματουργός αμπελώνας της Σαντορίνης.

Η βάρδια του Πελεκάνου 
Το ντοκιμαντέρ που γυρίστηκε το 2011, συμπαραγωγή του οινοκριτικού Νίκου Μάνεση και της εταιρείας οπτικοακουστικών studioCrocus, βραβεύθηκε πέρυσι στο φεστιβάλ Oenovideo της Καρκασόν (Γαλλία).