Η κωμική Σταχτοπούτα από την Εθνική Λυρική Σκηνή με βραχιόλι αντί για γοβάκι

Με μια από τις πιο απολαυστικές κωμικές όπερες του Τζοακίνο Ροσσίνι ξεκινά η καλλιτεχνική περίοδος 2013-14 για την Εθνική Λυρική Σκηνή . Το διάσημο παραμύθι της Σταχτοπούτας μεταφέρεται σε ένα off Broadway θέατρο της Νέας Υόρκης στην εποχή της “Μεγάλης Ύφεσης”, ενώ αντί για γοβάκι την λύση δίνει ένα ακριβό βραχιόλι. Σκηνοθετεί, στην πρώτη της συνεργασία με την ΕΛΣ, η ανερχόμενη Ροδούλα Γαϊτάνου, η οποία έχει διαγράψει μια αξιοσημείωτη πορεία σε βρετανικά θέατρα μεταξύ των οποίων και η Royal Opera του Λονδίνου.

 

“Η Σταχτοπούτα” χαρακτηρίζεται από ρέουσα ιδιαίτερα μελωδική μουσική , σκηνές με έντονη θεατρικότητα και ένα ποιητικό κείμενο με διαρκείς ανατροπές. Το ποιητικό κείμενο βασίζεται φυσικά στο γνωστό παραμύθι του Σαρλ Περρώ, έχει όμως και κρίσιμες διαφορές, οι οποίες σχετίζονται με την εποχή που γράφηκε το έργο . Ήταν τότε αδιανόητο η πρωταγωνίστρια να δείξει επί σκηνής τις γάμπες της, κι έτσι δεν υπάρχει γοβάκι στο έργο: ο πρίγκιπας βρίσκει την αγαπημένη του χάρη σε ένα βραχιόλι.
 
Στο κέντρο της υπόθεσης βρίσκεται η Αντζελίνα, θετή κόρη του Ντον Μανίφικο, την οποία η οικογένειά της φωνάζει Σταχτοπούτα. Παραμελημένη και κατατρεγμένη από τον πατριό και τις άσχημες κόρες του, η Αντζελίνα ερωτεύεται τον πρίγκιπα Ντον Ραμίρο, ο οποίος εκτιμά την καλοσύνη της και μετά από περιπέτειες, τη νυμφεύεται.
 
Στην νέα παραγωγή της ΕΛΣ, η σκηνοθέτρια Ροδούλα Γαϊτάνου μεταφέρει την δράση σε στον μικρόκοσμο ενός off Broadway θεάτρου στην Νέα Υόρκη της δεκαετίας του ’30, την εποχή της «Μεγάλης Ύφεσης» και του οικονομικού κραχ. Έτσι, διαχρονικά θέματα που αφορούν αντιθέσεις ανάμεσα στις κοινωνικές τάξεις, αλλά και την «εκδίκηση του καλού», παρουσιάζονται σε τόπο και χρόνο που διαθέτουν στοιχεία ανάλογα προς αυτά της υπόθεσης, είναι όμως πιο κοντά στις αναφορές του σύγχρονου θεατή.
 
Η Γαϊτάνου με σπουδές πάνω στην Δραματουργία της Μουσικής και την Σκηνοθεσία Όπερας στο Πανεπιστήμιο του Παρισιού, έχει σκηνοθετήσει παραγωγές, μεταξύ άλλων, στην Royal Opera του Λονδίνου, στην British Youth Opera, στην Scottish Opera, ενώ ήταν υποψήφια για το βραβείο Καλύτερου Σκηνοθέτη Όπερας στα βραβεία Helpmann 2013 στην Αυστραλία.
 
Τα σκηνικά του Σάιμον Κόρντερ μας παραπέμπουν στα άδυτα ενός αμερικάνικου θεάτρου της δεκαετίας του ’30. Από τη μια βλέπουμε τους αφανείς ήρωες του παρασκηνίου στα υπόγεια του θεάτρου και από την άλλη τους υψηλά ιστάμενους στο roof garden να απολαμβάνουν τη θέα στο Μανχάταν στα πάρτι μετά τις πρεμιέρες. Τα κοστούμια της Αλεξίας Θεοδωράκη αντικατοπτρίζουν τα κοινωνικά στερεότυπα της εποχής, ενώ την ίδια στιγμή έχουν κάτι από την θαμπή λάμψη της ματαιοδοξίας του κόσμου του θεάματος.
 
Την Ορχήστρα της ΕΛΣ θα διευθύνει ο διαπρεπής μαέστρος Γιώργος Πέτρου, ενώ στον πρωταγωνιστικό ρόλο εναλλάσσονται οι καταξιωμένες μέτζο σορπάνο Μαίρη – Έλεν Νέζη και Ειρήνη Καράγιαννη. Στον ρόλο του Ντον Ραμίρο οι Αντώνης Κορωναίος και Βασίλης Καβάγιας, ενώ στον ρόλο του Νταντίνι οι Ντέιβιντ Μενέντεθ και Χάρης Ανδριανός. Την Χορωδία της ΕΛΣ διευθύνει ο Αγαθάγγέλος Γεωργακάτος.
 
Η Σταχτοπούτα σε μία ματιά
 
Ο συνθέτης
Ο Αντόνιο Τζοακίνο Ροσσίνι γεννήθηκε στο Πέζαρο το 1792. Το 1806 γράφηκε στο Μουσικό Λύκειο της Μπολόνιας, όπου ως μαθητής συνέθεσε την πρώτη του όπερα . Η επιτυχία δεν άργησε: το 1812 το κωμικό μελόδραμά του Η λυδία λίθος δόθηκε στη Σκάλα του Μιλάνου και το 1813 ο συνθέτης καθιερώθηκε εκτός της ιταλικής χερσονήσου με δύο έργα: τον ηρωικό Τανκρέντι και την κωμική Ιταλίδα στο Αλγέρι. Το 1814 ανέλαβε τη διεύθυνση των δύο σημαντικότερων λυρικών θεάτρων της Νάπολης. Γι’ αυτά συνέθεσε μερικά από τα διασημότερα έργα του, έχοντας κατά νου την τραγουδίστρια Ιζαμπέλα Κολμπράν, την οποία νυμφεύτηκε το 1822. Την ίδια χρονιά ο Ροσσίνι επισκέφθηκε τη Βιέννη, όπου συνάντησε τον Μπετόβεν . Το 1824 εγκαταστάθηκε στο Παρίσι, όπου το 1829 παρουσίασε το Γουλιέλμο Τέλλο, την τελευταία του όπερα. Απογοητευμένος, κρίνοντας ότι η λυρική τέχνη απομακρυνόταν όλο και περισσότερο από τις αξίες του μπελ κάντο, τις οποίες ο ίδιος είχε υπηρετήσει, στα επόμενα 39 χρόνια της ζωής του, ο Ροσσίνι συνέθεσε μόνο τραγούδια και έργα εκκλησιαστικής μουσικής. Πέθανε στο Παρίσι το 1868. Το 1887 η σορός του μεταφέρθηκε στη Φλωρεντία.
 
 
Το έργο
 
Dramma giocoso, δηλαδή παιγνιώδες δράμα σε δύο πράξεις, σε ποιητικό κείμενο το Γιάκοπο Φερρέττι, η όπερα Η Σταχτοπούτα ή O θρίαμβος της καλοσύνης βασίζεται στο παραμύθι Η Σταχτοπούτα (1697) του Σαρλ Περρώ καθώς επίσης στα ποιητικά κείμενα του Σαρλ-Γκιγιώμ Ετιέν για την όπερα Σταχτοπούτα του Νικολά Ιζουάρ και του Φραντσέσκο Φιορίνι (Παρίσι, 1810) για την όπερα Αγαθούλα ή Η επιβράβευση της αρετής του Στέφανο Παβέζι (Μιλάνο, 1814).
Πρεμιέρες / Η Σταχτοπούτα πρωτοπαρουσιάστηκε στις 25 Ιανουαρίου 1817 στο θέατρο Βάλλε της Ρώμης. Στο ρεπερτόριο της Εθνικής Λυρικής Σκηνής η Σταχτοπούτα μπήκε στις 4 Φεβρουαρίου 1977.
 
 
Σύνοψη
 
A’ Πράξη
Στον πύργο του Ντον Μανίφικο οι δύο άσχημες και τεμπέλες κόρες του, η Τίσμπε και η Κλορίντα, στολίζονται. Η Αντζελίνα, θετή τους αδελφή την οποία φωνάζουν Σταχτοπούτα, τραγουδά μία μπαλάντα για ένα βασιλιά, ο οποίος νυμφεύεται μια καλόκαρδη, απλή κοπέλα. Εμφανίζεται ο Αλιντόρο, παιδαγωγός του πρίγκιπα Ντον Ραμίρο, μεταμφιεσμένος ως ζητιάνος. Η Σταχτοπούτα τον περιποιείται. Αναγγέλλεται η άφιξη του πρίγκιπα. Στο μεγάλο χορό που θα δώσει, θα επιλέξει για σύζυγό του την πιο όμορφη νέα. Ο Ντον Μανίφικο πιστεύει πως ήρθε η ώρα να γίνει το όνειρό του πραγματικότητα: είδε στον ύπνο του ότι είχε γίνει παππούς βασιλιάδων. Θέλοντας να διαπιστώσει ο ίδιος το χαρακτήρα των γυναικών, ανάμεσα στις οποίες προτίθεται να επιλέξει, ο Ραμίρο αλλάζει αμφίεση με τον Νταντίνι, τον υπηρέτη του. Καταφθάνει πρώτος, κι ενώ οι δύο κόρες του Μανίφικο περιποιούνται τον Νταντίνι, νομίζοντας πως είναι ο πρίγκιπας, ο ίδιος ο Ραμίρο συναντά τη Σταχτοπούτα και την ερωτεύεται αμέσως. Η Σταχτοπούτα παρακαλεί να της επιτραπεί να πάει κι εκείνη στον χορό, όμως δίχως αποτέλεσμα. Ο Αλιντόρο, που είναι ακόμα παρών ως ζητιάνος, ζητά από τον Μανίφικο να παρουσιάσει την τρίτη του κόρη. Εκείνος εξηγεί πως δεν ζει πια. Τότε ο Αλιντόρο αποκαλύπτει την ταυτότητά του στη Σταχτοπούτα και την προσκαλεί στο χορό.
 
Στο παλάτι, ο ακόμα μεταμφιεσμένος Νταντίνι προτίθεται να ξεναγήσει τον Μανίφικο στο κελάρι του παλατιού με τα υπέροχα κρασιά, ελπίζοντας κρυφά να τον μεθύσει. Ο Ραμίρο έχει μπερδευτεί, καθώς ο μεν Νταντίνι τον πληροφορεί πόσο ανόητες είναι η Τίσμπε και η Κλορίντα, ενώ ο παιδαγωγός του Αλιντόρο τού μιλά με τα καλύτερα λόγια για μία από τις κόρες του Μανίφικο. Πράγματι, νομίζοντας πως είναι υπηρέτης, η Τίσμπε και η Κλορίντα φέρονται άσχημα στον Ραμίρο. Την ίδια ώρα, στο χορό φτάνει μία άγνωστη γυναίκα: η ομοιότητά της με την Σταχτοπούτα εκπλήσσει όλους.
 
 
B’ Πράξη
Ο Ντον Μανίφικο αναλογίζεται τα χρήματα που θα βγάζει από εκδουλεύσεις ως πεθερός του πρίγκιπα. Ανησυχεί, όμως, καθώς η άγνωστη καλλονή μπορεί να του χαλάσει τα σχέδια. Κατά λάθος ο Ραμίρο ακούει τη Σταχτοπούτα να αρνείται τις προτάσεις του Νταντίνι, με τη δικαιολογία ότι αγαπά τον ακόλουθό του. Τότε της ζητά να γίνει δική του. Φεύγοντας, εκείνη του δίνει ένα βραχιόλι και του λέει πως η ίδια θα φορά ένα όμοιο: αν την αναζητήσει και την ξαναβρεί, και αν τότε εξακολουθεί να τη θέλει, τότε θα τον παντρευτεί. Στο μεταξύ, ο Νταντίνι αποκαλύπτει στον Μανίφικο την πραγματική του ταυτότητα.
 
Επιστρέφοντας στον πύργο τους οι δύο αδελφές βρίσκουν τη Σταχτοπούτα πλάι στο τζάκι. Ξεσπά καταιγίδα. Ο Αλιντόρο φροντίζει ώστε η άμαξα του πρίγκιπα να πάθει ατύχημα μπροστά στον πύργο του Μανίφικο. Ο Ραμίρο αναγνωρίζει τη Σταχτοπούτα, αφήνοντας τους πάντες έκπληκτους. Το ερωτευμένο ζευγάρι αναχωρεί και ο Αλιντόρο πείθει τις δύο αδελφές να ζητήσουν συγγνώμη. Κατά τη γαμήλια δεξίωση η Σταχτοπούτα ζητά από τον Ραμίρο επιείκεια για την θετή της οικογένεια και αναλογίζεται πόσο άλλαξε η τύχη της.
 
 
 
ΔΙΑΝΟΜΗ
 
Μουσική διεύθυνση: Γιώργος Πέτρου (25, 26, 30/10, 1, 3, 10, 13/11)
                             Κωνσταντίνος Δημηνάκης (2/11)
Σκηνοθεσία:            Ροδούλα Γαϊτάνου
Σκηνικά - Φωτισμοί: Σάιμον Κόρντερ
Κοστούμια:              Αλεξία Θεοδωράκη
Διεύθυνση χορωδίας: Αγαθάγγελος Γεωργακάτος
 
Ντον Ραμίρο:            Αντώνης Κορωναίος (25, 30/10, 2, 10, 13/11)
                              Βασίλης Καβάγιας (26/10, 1, 3/11)
Νταντίνι:                  Ντέιβιντ Μενέντεθ (25, 30/10, 2/11)
                              Χάρης Ανδριανός (26/10, 1, 3, 10, 13/11)
Ντον Μανίφικο:         Κάρλος Εσκιβέλ (25, 30/10, 2/11)
                              Δημήτρης Κασιούμης (26/10, 1, 3, 10, 13/11)
Κλορίντα:                 Γεωργία Ηλιοπούλου (25, 30/10, 10/11)
                              Ελπινίκη Ζερβού (26/10, 1, 3/11)
                              Μυρσίνη Μαργαρίτη (2, 13/11)
Τίσμπε:                    Ελένη Βουδουράκη (25, 30/10, 10/11)
                              Αγγελική Καθαρίου (26/10, 1, 3/11)
                              Ελένη Δάβου (2, 13/11)
Σταχτοπούτα:           Μαίρη - Έλεν Νέζη (25, 30/10, 10/11)
(Αντζελίνα)              Ειρήνη Καράγιαννη (26/10, 1, 3/11)
                             Άρτεμις Μπόγρη (2, 13/11)
Αλιντόρο:                Πέτρος Μαγουλάς (25, 30/10, 2, 10/11)
                             Τάσος Αποστόλου (26/10, 1, 3, 13/11)
 
Συμμετέχουν: η Ορχήστρα και η Χορωδία της ΕΛΣ
 
Πληροφορίες
 
Τοποθεσία: Ε. Λ. Σ, Θέατρο Ολύμπια, Ακαδημίας 59-61, Αθήνα (Μετρό Πανεπιστήμιο)
 
Ημερομηνία: 25, 26, 30 Οκτωβρίου και 1, 2, 3, 10, 13 Νοεμβρίου 2013. Ώρα έναρξης: 20.00
 
Τιμές εισιτηρίων: €20, €30, €40, €50, €60, €70, €80, τιμή παιδικού και φοιτητικού εισιτηρίου: €15, θέσεις περιορισμένης ορατότητας: €10, €15, €20, €40
 
ΕΙΔΙΚΕΣ ΠΡΟΣΦΟΡΕΣ
Στην παράσταση της Παρασκευής 1 Νοεμβρίου 2013, όλες οι κατηγορίες των εισιτήριων διατίθενται με έκπτωση 15%, στο πλαίσιο της κοινωνικής τιμολογιακής πολιτικής της ΕΛΣ
Όπως σε όλες τις παραγωγές της σεζόν 2013-13, στο Θέατρο Ολύμπια στην δεύτερη παράσταση της παραγωγής -το Σάββατο 26 Οκτωβρίου- θα διατεθούν 150 θέσεις για ανέργους στην τιμή των €5. Για την αγορά των εν λόγω εισιτηρίων απαιτείται η επίδειξη κάρτας ανεργίας και δελτίου ταυτότητας.
 
ΠΑΚΕΤΑ ΕΙΣΙΤΗΡΙΩΝ
Με την ταυτόχρονη αγορά εισιτηρίων για τρεις παραγωγές όπερας ή οπερέτας παρέχεται έκπτωση 25 %
Με την ταυτόχρονη αγορά εισιτηρίων για τρεις παραγωγές μπαλέτου παρέχεται έκπτωση 20%
Τα πακέτα ισχύουν:
Για περιορισμένο αριθμό εισιτηρίων και για όλες τις ζώνες των τιμών
Για τις παραγωγές που παρουσιάζονται στο θέατρο Ολύμπια
 
 
Προπώληση εισιτηρίων: Ταμεία θεάτρου Ολύμπια (Τρίτη – Κυριακή: 09.00–21.00 και Δευτέρα: 09.00-16.00)
 
Τηλεφωνική πώληση: 210 36 62 100
 
Ηλεκτρονική προπώληση: www.nationalopera.gr
 
Ομαδικά εισιτήρια: 210 37 11 342
 
 
Πληροφορίες: 210 36 62 100, 210 36 12 461, 210 36 43 725,