Νίκος Φώσκολος: Η Τζένη, η Αλίκη, η Ζωή, ο Κούρκουλος! Η τηλεόραση! O Αντωνόπουλος, ο Απέργης, ο Πολίτης, η Δανδουλάκη, η Κούρκουλα, ο Σπυρόπουλος... Γράφει η Αλεξάνδρα Τσόλκα για το NewPost!

«… κανείς δεν πέρασε τις πύλες της ιστορίας δείχνοντας μία καρέκλα! Όσοι πέρασαν εκεί, έδειξαν το πιστοποιητικό της αυτοθυσίας τους! Τις πληγές και τα δάκρυά τους...».



Τόσες ταινίες! Εικόνες! Κοντινά! Η κάμερα να βυθίζεται σε πρόσωπα και ιστορίες ηρώων. Η Τζένη, η Αλίκη, η Ζωή, ο Κούρκουλος! Η τηλεόραση! Μεγάλα βλέμματα σε μικρές διαστάσεις, τετραγωνισμένες, πρώτα ασπρόμαυρες και μετά έγχρωμες και τεχνολογικά εξελιγμένες! Ίδιοι οι άνθρωποι και το συναίσθημά τους! Ο Αντωνόπουλος, ο Απέργης, ο Καρύδης, μετά ο Πολίτης, η Δανδουλάκη, η Κούρκουλα, ο Σπυρόπουλος! Ο έρωτας με μουσικό φόντο ένα Κοντσέρτο για Πολυβόλα, η αφοσιωμένη στην πατρίδα ζωή μιας γυναίκας γνωστής ως Υπολοχαγός Νατάσσα, αφώτιστες νύχτες από εκείνες που πνιγούν λυγμούς, ψιθυρίζοντας «Πεθαίνω κάθε ξημέρωμα» και «Εν Τούτω Νίκα», «Κραυγή των λύκων», «Ρωμανός Διογένης», «Λάμψη», «Καλημέρα ζωή». Η λαϊκή τηλεόραση χωράει μεγάλες ιστορίες, συγκινεί, εκπαιδεύει συναισθηματικά έναν λαό που κρέμεται στις μικρές οθόνες του. Ο «Άγνωστος Πόλεμος» να σημειώνει το παγκόσμιο ρεκόρ 92% θεαματικότητας! Και πόσα βραβεία, τιμές, διακρίσεις! Τρία βραβεία και ένα κρατικό Βραβείο Σεναρίου για την ταινία «Κοντσέρτο για πολυβόλα», βραβεύσεις για τα φιλμ του «Οι αδίστακτοι», «Πυρετός στην άσφαλτο» και «Κοινωνία ώρα μηδέν».

Άλλη κορυφαία του στιγμή; «Το χώμα βάφτηκε κόκκινο» του Βασίλη Γεωργιάδη, ταινία στην οποία ο Φώσκολος έγραψε το σενάριο, προτάθηκε από την Αμερικανική Ακαδημία Τεχνών και Επιστημών για Όσκαρ καλύτερης ξένης ταινίας το 1965. Τιμή από τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας το 2007, από την Ιερά Σύνοδο, από την ΕΡΤ, από την οργάνωση Λάιονς, από διάφορους Δήμους, Καλλιτεχνικές Λέσχες, σωματεία και άλλες οργανώσεις. Όλα αυτά ένα αγόρι, που κάποτε ξεκίνησε ως δημοσιογράφος με τα ρεπορτάζ να πει την αλήθεια, να ανακαλύψει πως μέσα από τον κινηματογράφο αυτή φωνάζει ακόμη πιο ηχηρά! Και έγινε λέει πρώτα σεναριογράφος και σκηνοθέτης, γιατί λάτρευε τον Ίψεν! Ιστορίες σαν αυτού, του μεγάλου Σκανδιναβού ήθελε να πει, ο Νίκος Φώσκολος, που να 'ναι κοντά στις αγωνίες του δικού του λάου και την καθημερινότητά του, ή την ιστορία του.  

Ήταν Αθηναίος. Είχε γεννηθεί στις 26 Νοεμβρίου του 1927. Σπούδασε πολιτικές επιστήμες στο Πανεπιστήμιο Αθηνών χωρίς όμως, να πάρει πτυχίο. Ήταν πρώτα απ' όλα δημοσιογράφος. Από το 1950 έως το 1960 έγραφε στις εφημερίδες «Εμπρός» και «Ανεξάρτητος Τύπος» κάνοντας πρώτα ελεύθερο και μετά καλλιτεχνικό ρεπορτάζ, ενώ έγραψε κινηματογραφική κριτική. Η μαγική κάμερα στα χέρια του ήρθε μετά την συγγραφή αστυνομικού μυθιστορήματος και τη ραδιοφωνική εκπομπή «Αστυνομικές ιστορίες του Νίκου Φώσκολου», που αποτέλεσε το πρώτο του ραδιοφωνικό σήριαλ που είχε πολύ μεγάλη επιτυχία και όταν εκδόθηκε ήταν το μπεστ-σέλερ της εποχής! Έγραψε 10 θεατρικά έργα και πολλά ραδιοφωνικά. Έκανε 70 ταινίες, με τη θρυλική Φίνος Φιλμ, κυρίως, τη χρυσή εποχή του ελληνικού σινεμά.

Ανακάλυψε και επέβαλε ηθοποιούς. Τους στάθηκε και τους συμπόνησε, απαιτητικός αλλά και πατρικός πάντα με εκείνα τα αιώνια παιδιά, του πρωταγωνιστές που πάντα παίζουν. Αγαπήθηκε. Έγινε γονιός και παππούς. Γέμισε τις ψυχές μας συναίσθημα και εικόνα και γέμισε από ευγνωμοσύνη και επίσης αγάπη και σεβασμό και εκτίμηση απ' όσους συναντήθηκαν οι δρόμοι τους με τον δικό του! Πάντα δημοσιογράφος και μέλος άλλωστε της ΕΣΗΕΑ, αγαπούσε τις λέξεις που γράφονταν αλλά όχι να τις σπαταλήσει σε συνεντεύξεις, ευγενής όμως, με τους ομόλογους του –έστω και στην αρχή του. Παρακολουθώντας πάντα την επικαιρότητα και την εποχή, σε μια από τις σπάνιες συνεντέυξεις του στη Μαρίλη Μαργωμένου και στο Βήμα, το 1997 έλεγε: «Δεν ξέρω και δεν θέλω να προβλέψω ποιοι θα μπορούσε ή ποιοι θα έπρεπε να είναι αυτοί οι νέοι ηγέτες. Ξέρω όμως τι θα τους φώναζα με όλη τη δύναμη της ψυχής μου! Η ζωή του ανθρώπου είναι φευγαλέα και του πολιτικού ακόμη πιο περαστική. Φιλοδοξήστε μόνο για τον λαό και την Ελλάδα και όχι για τον εαυτό σας! Βάλτε την Ελλάδα και τους Έλληνες πάνω από το κόμμα και από την καρέκλα! Κανείς δεν πέρασε τις πύλες της ιστορίας δείχνοντας μία καρέκλα! Όσοι πέρασαν εκεί, έδειξαν το πιστοποιητικό της αυτοθυσίας τους! Τις πληγές και τα δάκρυά τους...».

Και μ' αυτόν τον ορισμό της πραγματικότητας, κάποια στιγμή θέλησε να μείνει σπίτι του. Το μυαλό το γεμάτο ιστορίες προτίμησε να σκέφτεται παρά να μιλά στην εποχή μας. Σιωπηλά, όλο αξιοπρέπεια τελειώνει στο σπουδαιότερο φιλμ του, αυτό της δίκης του ζωής, που τίποτα ποτέ δεν υπήρξε ασπρόμαυρο αλλά είχε πάντα φως και πολυχρωμία, στις 30 Οκτώβριου του 2013, 7 η ώρα, με το που χάραξε η μέρα. Κανέναν κοντσέρτο για πολυβόλα και κανένα χώμα να βαφτεί κόκκινο! Δραματικότητα στην απλότητα της σιωπής σε ένα δωμάτιο νοσοκομείου. Κυρίες και κύριοι, το τελευταίο πλάνο, είναι χωρίς, λέξεις, μουσικές, σπαρακτικούς μονολόγους. Η οθόνη εννοεί το ΤΕΛΟΣ. Και ένα κοινό όρθιο χειροκροτά την έξοδο ενός σπουδαίου παραμυθά των ομαδικών μας, εθνικών πια, εικόνων…