Π. Καρβούνης: ''Δεν είμαστε αντίπαλοι – είμαστε συμπαίχτες''

Σημειώνει ότι «δεν υπάρχει σχέδιο Β», πέρα από μια συμφωνία μεταξύ κυβέρνησης-πιστωτών, και εξηγεί τι αναπτυξιακή βοήθεια μπορεί να περιμένει η χώρα μας από την Κομισιόν, προκειμένου να βγει, οριστικά, από την ύφεση.

Στην Αγγελική Σπανού

Θα ήταν παράλογο να μην υπάρξει, τελικά, συμφωνία με τους πιστωτές. Ποια είναι η εκτίμησή σας;

Δεν νομίζω ότι είναι ζήτημα λογικής ή παραλόγου. Είμαι πεπεισμένος ότι τόσο η Ελλάδα όσο και οι εταίροι εργάζονται σκληρά για να βρεθεί η χρυσή τομή ανάμεσα στις διάφορες προτάσεις που έχουν πέσει στο τραπέζι. Παράλληλα, πιστεύω επίσης ακράδαντα ότι το μόνο ασφαλές μέλλον για την Ελλάδα είναι εντός της Ευρωζώνης. Άλλωστε, όπως και οι συνομιλητές μας έχουν επανειλημμένα τονίσει, δεν υπάρχει σχέδιο Β. Το μόνο σχέδιο είναι η Ελλάδα εντός της Ευρωζώνης. O επίτροπος Μοσκοβισί δήλωσε πρόσφατα: «Μου αρέσει η ελληνική τραγωδία, αλλά πρέπει πλέον να περάσουμε στο “τέλος καλό, όλα καλά” (happy ending)». Σας φαίνεται αυτή δήλωση ανθρώπου που στοχεύει σε κάτι άλλο πέραν της συμφωνίας;

Γιατί φτάσαμε ως εδώ; Γιατί τέτοια αβεβαιότητα μετά από τόσο μακρόσυρτη διαπραγμάτευση;

Ευθύνες θα καταλογίσει μόνο ο ιστορικός του μέλλοντος, όπως λένε. Γεγονός είναι ότι η κυβερνητική αλλαγή στην Ελλάδα ήταν επόμενο να επιφέρει κάποια καθυστέρηση. Αυτό που προέχει τώρα είναι να κλείσει επιτέλους η διαπραγμάτευση. Η επίτευξη συμφωνίας αποτελεί αμοιβαία θέληση τόσο της Ελλάδας όσο και των εταίρων. Δεν είμαστε αντίπαλοι – είμαστε συμπαίχτες.

Είμαστε η μόνη χώρα της Ευρωζώνης εκτός αγορών και εκτός προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης. Πώς εξηγείται η ελληνική εξαίρεση;

Δεν είναι θέμα εξαίρεσης. Για να μπορεί μια χώρα της Ευρωζώνης να επωφεληθεί από το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης θα πρέπει να πληροί κάποιες τεχνικές και οικονομικές προϋποθέσεις, τις οποίες, δυστυχώς, αυτή τη στιγμή η Ελλάδα δεν πληροί. Η επίτευξη συμφωνίας, με τη μακροοικονομική σταθερότητα που συνεπάγεται, θα επιτρέψει στην Ελλάδα να ενταχθεί σε αυτό το πρόγραμμα.

Το ελληνικό πρόγραμμα απέτυχε. Αυτό προκύπτει εκ του αποτελέσματος. Είναι μόνο ελληνικές οι ευθύνες;

Δεν θα συμφωνήσω μαζί σας ως προς την αποτυχία του προγράμματος, γιατί επετεύχθη η προσαρμογή των εξόδων της χώρας στα έσοδά της, όπως δηλαδή προσπαθεί να κάνει και κάθε ελληνικό νοικοκυριό, ενώ η ελληνική οικονομία κατέστη πιο παραγωγική και εξωστρεφής. Είναι αλήθεια ότι ο ελληνικός λαός υπέφερε πολύ για να επιτευχθούν αυτά τα αποτελέσματα και ότι η συνεχής επιβάρυνση συγκεκριμένων κοινωνικών ομάδων ήταν και εν πολλοίς παραμένει δυσβάσταχτη. Παράλληλα, όμως, έγινε μεγάλη προσπάθεια νοικοκυρέματος σε μια σειρά τομείς, από την αναδιάρθρωση του δημόσιου τομέα μέχρι την άρση των εμποδίων και της γραφειοκρατίας στους τομείς παραγωγής και εμπορίας προϊόντων και υπηρεσιών. Θα ήθελα, δε, να σημειώσω ότι το πρόγραμμα που ορίστηκε για την Ελλάδα έθετε στόχους και όχι λεπτομερείς τρόπους υλοποίησης. Αυτοί ήταν και παραμένουν στην ευχέρεια της εκάστοτε ελληνικής κυβέρνησης. Βέβαια, όσο περνάει ο καιρός, εκ των πραγμάτων, τα περιθώρια ελιγμών στενεύουν.

Τελικά, το ΔΝΤ μάλλον είχε βαρύτερο λόγο από την Κομισιόν στη σύνταξη της πρότασης των πιστωτών. Έτσι δεν είναι;

Οι τρεις θεσμοί (Ε.Ε., ΕΚΤ, ΔΝΤ) δουλεύουν εποικοδομητικά και με πνεύμα καλής συνεργασίας από την αρχή του προγράμματος μέχρι τώρα. Ως εκ τούτου, κανείς δεν έχει «βαρύτερο λόγο» από κάποιον άλλο. Παρ’ όλα αυτά, επιτρέψτε μου να σας υπενθυμίσω ότι το ΔΝΤ βρέθηκε στη γειτονιά μας μόνο λόγω της κρίσης και του προγράμματος, και ότι μετά το πέρας των σχετικών διαδικασιών θα «αποχωρήσει». Η Κομισιόν είναι μόνιμος εταίρος της Ελλάδας, πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την κρίση.

Τι μπορεί να προσδοκά η Ελλάδα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ώστε να μπει σταθερά στο δρόμο της πολυπόθητης ανάπτυξης;

Το 1/3 του προϋπολογισμού της Ε.Ε. για την περίοδο 2014-2020 προορίζεται για τη λεγόμενη πολιτική συνοχής μέσω της συντονισμένης χρήσης πέντε ευρωπαϊκών ταμείων. Για την προγραμματική περίοδο 2014-2020 η Ελλάδα και οι περιφέρειές της έχουν στη διάθεσή τους πάνω από 20 δισ. ευρώ από τα ευρωπαϊκά διαρθρωτικά και επενδυτικά ταμεία. Είναι μια τεράστια ευκαιρία που μπορεί να παίξει καταλυτικό ρόλο στην αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κρίσης και στη δημιουργία θέσεων εργασίας. Η στρατηγική για τη νέα αυτή περίοδο έχει ακριβώς ως βασικό στόχο την ανάπτυξη, μέσω της δημιουργίας ενός νέου οικονομικού μοντέλου που βασίζεται στα συγκριτικά πλεονεκτήματα της κάθε χώρας και των περιφερειών της. Πρόκειται για τη στρατηγική έξυπνης εξειδίκευσης, όπως ονομάζεται.

Παράλληλα, το 2015 δίνεται η δυνατότητα χρησιμοποίησης ανεκμετάλλευτων ευρωπαϊκών πόρων προηγούμενων ετών, ύψους τουλάχιστον 2 δισ. ευρώ, ενώ το φιλόδοξο επενδυτικό «σχέδιο Γιούνκερ» βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη.

Το «σχέδιο Γιούνκερ» χρηματοδοτεί ιδιωτικές επενδύσεις, καθώς και έργα σύμπραξης ιδιωτικού και δημόσιου τομέα με υψηλό επίπεδο κινδύνου, στοχεύει δε στην κινητοποίηση τουλάχιστον 315 δισ. για επενδύσεις κατά την επόμενη τριετία. Η επιλογή των έργων θα γίνει με απολύτως αξιοκρατικά κριτήρια, με έργα που είναι απολύτως απαραίτητα για την κάθε χώρα, αλλά και για την Ευρώπη γενικότερα. Αξίζει, δε, να αναφέρουμε ότι ενδιαφερόμενες επιχειρήσεις μπορούν να απευθυνθούν απευθείας στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, χωρίς τη διαμεσολάβηση της κρατικής μηχανής. Δεν είναι οι κυβερνήσεις οι «κλειδοκράτορες», αλλά ο επιχειρηματικός κόσμος, ενώ κομβικό ρόλο μπορούν να παίξουν και οι τοπικές και περιφερειακές αρχές.

Με αυτό το σχέδιο κλείνει το «ενάρετο τρίγωνο» της πρότασης της Ε.Ε. για να φύγουμε από την κρίση: δηλαδή η ανάκαμψη με ενίσχυση των επενδύσεων, η διατήρηση της δημοσιονομικής σταθερότητας και ισορροπίας και η εφαρμογή των κατάλληλων μεταρρυθμίσεων για τη βελτίωση του οικονομικού μοντέλου. Βέβαια, γεγονός παραμένει ότι κανένα σχέδιο, όσο φιλόδοξο κι αν είναι, δεν μπορεί να λειτουργήσει καταλυτικά αν η ίδια η χώρα δεν αποφασίσει να στηρίξει τους ανθρώπους της πραγματικής οικονομίας μέσω αποφάσεων που ενισχύουν με σθένος την ευρωπαϊκή προοπτική της Ελλάδας στο εγγύς και απώτερο μέλλον.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η συνεργασία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με την κυβέρνηση και τις περιφέρειες της χώρας και στόχο τη βέλτιστη εκμετάλλευση όλων των χρηματοδοτικών εργαλείων και κονδυλιών είναι πολύ καλή. Αυτό επιβεβαιώθηκε άλλωστε και από την πρόσφατη επίσκεψη δύο Ευρωπαίων επιτρόπων, των Κατάινεν και Κρέτσου, στην Αθήνα και σε τέσσερις ελληνικές περιφέρειες.

Σας ανησυχεί ότι ξεθωριάζει η ευρωπαϊκή ιδέα στα μάτια των πολιτών; Είναι αναστρέψιμο αυτό; Ειδικά στη χώρα μας…

Η Ευρώπη δέχεται απανωτά πυρά. Το είδαμε και στις περσινές ευρωεκλογές. Τα ακροδεξιά και ευρωσκεπτικιστικά κόμματα ενισχυθήκαν σημαντικά και απέκτησαν βαρύτητα στην Ευρωβουλή. Παράλληλα, βέβαια, υπάρχει μια συνεχώς αυξανόμενη ομάδα κρατών που χτυπούν με επιμονή την πόρτα της Ευρώπης. Γιατί νομίζετε ότι συμβαίνει αυτό; Γιατί, απλά, όσοι είναι απ’ έξω συνειδητοποιούν ότι η Ε.Ε., παρ’ όλα τα προβλήματα και τις ατέλειές της, αποτελεί ασφαλές και ήρεμο λιμάνι σε μια ήπειρο που έχει δοκιμαστεί ιστορικά και σε έναν κόσμο με πολλαπλές και επικίνδυνες προκλήσεις . Η Ε.Ε., βέβαια, αποτελεί και εύκολο στόχο. «Παραδοσιακά» ό,τι καλό συμβαίνει είναι κατόρθωμα των εθνικών κυβερνήσεων, ό,τι κακό είναι λάθος της Ένωσης. Και αυτό δεν αφορά μόνο την Ελλάδα, όπου τα τελευταία χρόνια στοχοποιείται καθημερινά η Ευρώπη, αλλά και τα άλλα κράτη-μέλη. Με την αλλαγή στην ηγεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής η έμφαση είναι πλέον σε μεγάλες προτεραιότητες, σε σημαντικά θέματα που αποσκοπούν στον οριστικό τερματισμό της κρίσης και τη μετάβαση προς την ανάπτυξη. Η Επιτροπή αυτή υπό τον πρόεδρο Γιούνκερ έχει και την εμπειρία και τη γνώση και τη θέληση για να πετύχει στη φιλόδοξη ατζέντα που έχει θέσει. Θέλω να πιστεύω ότι αυτή η επιτυχία θα συνδυαστεί με τη συνειδητοποίηση και από πλευράς των Ευρωπαίων πολιτών ότι η εμβάθυνση της Ένωσης είναι προς το συμφέρον όλων.

[Free Sunday, τεύχος 326]