Κώστας Στούπας: Η Ελλάδα ήδη με το ένα πόδι εκτός ευρώ - Γιατί οι Έλληνες τυπικά μόνο είναι πια μέλη της Ευρωζώνης;

Δεν υπάρχουν ενδείξεις για να υποστηρίξει κάποιος κάτι τέτοιο, ούτε στο χρηματιστήριο, ούτε στις τράπεζες, ούτε στην οικονομία και κατά συνέπεια ούτε στο πολιτικό σκηνικό.
Αντιθέτως οι ενδείξεις που υπάρχουν υποστηρίζουν πως τα σενάρια από τα οποία θα μπορούσε να ποντάρει και να προσδοκά οφέλη, είναι καταστάσεις μαύρης αγοράς και μια ανεξέλεγκτη κατάρρευση της χώρας με πιθανή έξοδο από το ευρώ.
Ξεκινώντας από το τελευταίο, η παραμονή της χώρας στην Ευρωζώνη εξασφαλίζεται υπό τις παρούσες ισορροπίες μεταξύ Μέρκελ-Ολάντ υπό την υψηλή επιστασία των ΗΠΑ της περιόδου Ομπάμα. Αν αλλάξουν αυτές οι ισορροπίες στο μέλλον είναι πιθανόν το σενάριο να επανέλθει.

Γράφει ο Κώστας Στούπας στο capital.gr

Η πολιτική απόφαση της διατήρησης της Ελλάδας στην Ευρωζώνη όμως δεν σημαίνει πως έχει εξασφαλίσει κάποιο σχέδιο οικονομικής ανασυγκρότησης. Η χώρα έχει μπει σε μια κατάσταση αργής διολίσθησης μέχρι εξάντλησης της φοροδοτικής ικανότητας όσων διαθέτουν ακόμη.
Με το ένα πόδι εκτός...
Η Ελλάδα βρίσκεται ήδη με το ένα πόδι εκτός ευρώ, όχι γιατί κάποιοι αποφάσισαν έτσι, αλλά γιατί μια σειρά εξελίξεων έχουν διαμορφώσει αυτήν την κατάσταση.
Οι Έλληνες τυπικά μόνο είναι μέλη της Ευρωζώνης αφού δεν απολαμβάνουν τα ίδια δικαιώματα στη χρήση και αποταμίευση του νομίσματος.
Οι Έλληνες δεν μπορούν να σηκώσουν ανά πάσα στιγμή όσα χρήματα διαθέτουν στον τραπεζικό τους λογαριασμό, ούτε να μεταφέρουν τα χρήματά τους στο εξωτερικό για επενδύσεις, επιχειρηματική δραστηριότητα ή να επιλέξουν να τα καταθέσουν μακριά από την Ελλάδα.
Οι Έλληνες λοιπόν αποτελούν ήδη ένα φτωχό συγγενή της Ευρωζώνης αφού δεν έχουν τα ίδια δικαιώματα με τους άλλους πολίτες που έχουν σαν νόμισμα το ευρώ.
Ήδη, στην Ευρωζώνη υπάρχουν δυο ευρώ: το ελληνικό και το άλλο...
Τα capital controls στην Ελλάδα επιβλήθηκαν για να μην καταρρεύσουν οι τράπεζες μετά την κατάρρευση της εμπιστοσύνης προς αυτές λόγω των πολιτικών εξελίξεων τα τελευταία χρόνια ύστερα από τη χρεοκοπία του 2010.
Το 2015 μετά την εκλογή της πρώτης κυβέρνησης του κ. Τσίπρα έφυγαν από τις τράπεζες περί τα 40-45 δισ. ευρώ, και αν δεν έμπαιναν τα capital controls το σύστημα θα είχε καταρρεύσει ολοσχερώς.
Ένα μεγάλο μέρος από τα άνω των 40 δισ. που έφυγαν από τις τράπεζες έχει κρυφτεί σε στρώματα, σε κήπους και τραπεζικές θυρίδες.
Αυτό σημαίνει πως υπάρχουν ήδη τρεις κατηγορίες Ελλήνων κατόχων ευρώ: Αυτοί που έχουν τα ευρώ στις τράπεζες, αυτοί που έχουν τα ευρώ στο στρώμα και αυτοί που έχουν τα ευρώ στο εξωτερικό.
Ενδείξεις ομαλοποίησης της κατάστασης στην οικονομία και αντιστροφής του κλίματος της διολίσθησης προς την καταστροφή θα υπάρξουν, όταν αρχίσουν να επιστρέφουν οι καταθέσεις από τα στρώματα και το εξωτερικό στις ελληνικές τράπεζες.
Αυτήν τη στιγμή η κυβέρνηση του κ. Τσίπρα, με τις ευλογίες των Ευρωπαίων (άγνωστο γιατί) κάνει τα πάντα για να μην επιστρέψουν τα χρήματα στις τράπεζες, άρα να μην προκύψουν συνθήκες οικονομικής ανάπτυξης ούτε στον αιώνα τον άπαντα.
Έχει επιβάλει τους βαρύτερους φόρους στην Ευρώπη και έχει προαναγγείλει τη δήμευση κατασχέσεων, αλλά και μισθών και συντάξεων.
Η κυβέρνηση στην προσπάθεια να πατάξει τη φοροδιαφυγή επιβάλλει αυστηρούς κανόνες και ποινές, ευελπιστώντας να προλάβει το άδειασμα των κρατικών ταμείων προκειμένου να συνεχίσει να πληρώνει μισθούς και συντάξεις έστω και αν αυτά συνεχίσουν να μειώνονται συνεχώς.
Την Κυριακή που μας πέρασε "Το Βήμα" είχε ένα ρεπορτάζ σε σχέση με τα σχέδια του Υπουργείου Οικονομικών να μειώσει το όριο αναλήψεων μετρητών από τις τράπεζες για συνταξιούχους και δημοσίους υπαλλήλους προκειμένου να τους αναγκάσει να κάνουν μεγαλύτερη χρήση χρεωστικών καρτών για να πιάσει τη φοροδιαφυγή.
Αν επιτύχει το μέτρο θα το εφαρμόσει και στους εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα. Δεν μπορεί κάποιος να ξέρει αν μπορεί να παταχθεί η φοροδιαφυγή με αυτόν τον τρόπο. Αυτό που μπορεί να γνωρίζει όμως από την ιστορική εμπειρία σε σχέση με τις συμπεριφορές περί τα οικονομικά, είναι πως θα αυξηθεί κατακόρυφα η οικονομική δυσπραγία και θα μειωθεί η ενδεχόμενη διάθεση για επιστροφή καταθέσεων στις τράπεζες.
Με τράπεζες χωρίς καταθέσεις, έστω και ανακεφαλαιοποιημένες, η οικονομική ασφυξία, άρα η αύξηση της ανεργίας και η μείωση των κρατικών εσόδων και των ασφαλιστικών εισφορών, είναι βέβαιη.
Η μαύρη οικονομία...
Όταν όμως υπάρχουν περί τα 40 δισ. στα στρώματα και άλλα 80 δισ. Ελλήνων στο εξωτερικό (τόσα περίπου έχουν φύγει μετά το 2009 από τις τράπεζες) υπάρχουν δυο οικονομίες στην Ελλάδα.
Υπάρχει η οικονομία των ονομαστικών καταθέσεων στις τράπεζες περί τα 120 δισ. ευρώ (που στην πραγματικότητα είναι πολύ λιγότερες) που δεν μπορούν να αναληφθούν και τα 40 δισ. ευρώ μετρητών που βρίσκονται κρυμμένα έξω.
Αν τα 2/3 των Ελλήνων έχουν ήδη ληξιπρόθεσμες οφειλές προς κράτος και ταμεία, κανένας από αυτούς δεν έχει κίνητρο να επιστρέψει τις καταθέσεις στις τράπεζες, απ’ όπου το Υπουργείο των Οικονομικών θα μπορεί να τις κατάσχει.
Αν ένας έμπορος ή ελεύθερος επαγγελματίας για κάθε είσπραξη που κάνει με κάρτα καταβάλει στο κράτος το 60-80% της είσπραξης σαν φόρο εισοδήματος, ΦΠΑ ή εισφορές κλπ, έχει συμφέρον να προσελκύει πελάτες που πληρώνουν με μετρητά κάνοντάς τους εκπτώσεις μέχρι και π.χ. 50%.
Έχουμε λοιπόν δυο κατηγορίες ευρώ: ένα ισχυρό και ένα αδύναμο στην Ελλάδα. Το ισχυρό είναι το ευρώ σε μετρητά που για τις ίδιες υπηρεσίες καταβάλει μικρότερο τίμημα.
Το λογιστικό ευρώ που κυκλοφορεί μέσω τραπεζών θα έχει μικρότερη ανταλλακτική αξία. Αυτό σημαίνει πως όλοι θα έχουν κίνητρο να συναλλάσσονται με μετρητά και όχι με κάρτες. Το κράτος μάλλον θα χάσει από την προσπάθεια πάταξης της φοροδιαφυγής μέσω του ελέγχου της κυκλοφορίας του χρήματος και των αυστηρών τιμωριών.
Αν υπάρχουν εκεί έξω αυτήν τη στιγμή περί τα 40 δισ. ευρώ, των οποίων η ανταλλακτική αξία μπορεί να διπλασιαστεί, υπάρχει μια πολύ ισχυρή βάση για άνθιση της παραοικονομίας και της μαύρης αγοράς.
Τα 40 αυτά δισ. δεν θα μειωθούν εύκολα, γιατί υπάρχουν δυο πόροι από τους οποίους μπορούν να τροφοδοτούνται συνεχώς. Ο ένας είναι οι ξένοι επισκέπτες στην Ελλάδα. Την χώρα θα την επισκεφθούν φέτος 27-28 εκατ. ξένοι οι οποίοι θα έχουν τη δυνατότητα να πληρώνουν με κάρτες ή μετρητά. Αν στην εγχώρια αγορά τα μετρητά έχουν διπλάσια αξία από τα ψηφιακά ευρώ, λόγω  αυξημένης ζήτησης όπως εξηγήσαμε, οι επιχειρήσεις θα δημιουργήσουν κίνητρα να προτιμούν οι ξένοι να πληρώνουν με μετρητά.
Βλέπετε όσο και να βαφτίζεις την πραγματικότητα νεοφιλελευθερισμό και να την ξορκίζεις κλείνοντας την πόρτα, αυτή θα επιστρέφει από το παράθυρο.
Καθώς στη χώρα μας ανθούν οι μικρές επιχειρήσεις, κάθε επιχειρηματίας θα δίνει τη δυνατότητα στον ενοικιαστή καταλύματος να πληρώνει 100 ευρώ τη βραδιά με κάρτα ή 50 -70 ευρώ με μετρητά.
Οι μεγάλες επιχειρήσεις που δουλεύουν με πρακτορεία θα εισπράττουν ένα μέρος σε θυγατρικές στο εξωτερικό.
Έτσι λοιπόν ένα μεγάλο μέρος των εσόδων του τουρισμού που είναι ο ένας βασικός πόρος θα πηγαίνει κατευθείαν στη μαύρη οικονομία.
Ο άλλος βασικός πόρος είναι οι εξαγωγές καθώς το ναυτιλιακό συνάλλαγμα ήδη έχει σταματήσει να περνά από τη χώρα και θα εξαφανιστεί με τη φυγή των επιχειρήσεων που διατηρούσαν σαν έδρα των διεθνών ναυτιλιακών δραστηριοτήτων την Ελλάδα.
Οι επιχειρήσεις που καταφέρνουν σε συνθήκες capital controls να εξάγουν ακόμη θα προτιμούν να εισπράττουν σε θυγατρικές στο εξωτερικό και να εμβάζουν στην Ελλάδα μόνο ό,τι χρειάζεται για να συνεχιστεί η παραγωγή και να πληρώνονται οι εργαζόμενοι με υποτιμημένο λόγω εσωτερικών συνθηκών ψηφιακών ευρώ.
Κατά συνέπεια με όρους οικονομικής συμπεριφοράς και σχετικής ανάλυσης αν στην Ελλάδα προσεχώς κάποιος τομέας παρουσιάζει επενδυτικό ενδιαφέρον είναι αυτός της "μαύρης αγοράς".
Το ίδιο άλλωστε έχει συμβεί σε όλες τις οικονομίες όπου κυβερνούν είτε κομμουνιστές είτε λαϊκιστές αριστεριστές δημαγωγοί. Φυσικά αυτά σηματοδοτούν μια κατάσταση ραγδαίας μείωσης του βιοτικού επιπέδου, κατάρρευσης εσόδων και εισφορών και άρα κοινωνικών εντάσεων...
Δεν υπάρχουν ενδείξεις λοιπόν βελτίωσης της κατάστασης ούτε στην οικονομία, ούτε στην κοινωνία και άρα ούτε στο χρηματιστήριο.  
Αντιθέτως όλες οι ενδείξεις συγκλίνουν στο συμπέρασμα προσεχώς τα "καλύτερα"...
Η πάγια εκτίμηση αυτής της στήλης παραμένει πως η Ελλάδα θα είναι το τελευταίο σοβιετικό (από άποψη οικονομικών και αντιεπιχειρηματικών ρυθμίσεων) καθεστώς που θα καταρρεύσει στην Ευρώπη και ένα μεγάλο μέρος των Ελλήνων που δεν έχει βγάλει χρήματα στο εξωτερικό ή δεν έχει κρυμμένα στα στρώματα θα υποφέρει, ανάλογα με όσο υπέφεραν οι γειτονικοί λαοί μετά την κατάρρευση της σοβιετίας.