ΝΕΑ

Δύο ελληνικά «μάτια» παρακολουθούν τη Σελήνη για την Ευρωπαϊκή Διαστημική Υπηρεσία με εκπληκτικές κάμερες

Από την Ελλάδα θα γίνεται η λεπτομερής παρατήτηση ουράνιων σωμάτων όπως αστεροειδείς, κομήτες και μετεωρίτες που κινούνται κοντά ή συγκρούονται με την Σελήνη, σε μία προσπάθεια να προβλεφθούν και να αντιμετωπιστούν αντίστοιχοι κίνδυνοι για τον πλανήτη μας.

30 Οκτωβρίου 2015 - 11:27 μμ

Η πρώτη νέα και υπερσύγχρονη επιστημονική κάμερα εγκαταστάθηκε στο διαμέτρου 62,5 εκατοστών, ιστορικό τηλεσκόπιο Newall του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών στην Πεντέλη. Η τοποθέτηση έγινε στο πλαίσιο του έργου NELIOTA, που χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Διαστημική Υπήρεσία (ESA). Μέλη της ομάδας NELIOTA του Αστεροσκοπείου συνέδεσαν την κάμερα και κατέγραψαν ήδη εικόνες της Σελήνης και άλλων αστρονομικών αντικειμένων.

Την άνοιξη του 2016 ακολουθεί η κάμερα CMOS Andor Zyla που θα εγκατασταθεί στο διαμέτρου 1,2 μέτρων τηλεσκόπιο Κρυονερίου, όταν η αναβάθμιση του τηλεσκοπίου θα έχει πλέον ολοκληρωθεί. Το τηλεσκόπιο Κρυνοερίου βρίσκεται στο όρος Κυλλήνη Κορινθίας σε υψόμετρο 900 μέτρων και ανήκει επίσης στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών.
Το NELIOTA αποτελεί μια δράση της ESA, που μελετά τα ουράνια αντικείμενα (Νear-Εarth Οbjects ή NEOs), τους αστεροειδείς, κομήτες και μετεωρίτες που πλησιάζουν τη Γη και μπορεί να πέσουν πάνω της. Για το σκοπό αυτό, μελετά τη συχνότητα και την κατανομή της πτώσης των μετεωριτών και άλλων τέτοιων μικρών αντικειμένων στην επιφάνεια της γειτονικής Σελήνης.

Η αναβάθμιση του τηλεσκοπίου Κρυονερίου γίνεται ακριβώς για να χρησιμοποιηθεί στο πλαίσιο του προγράμματος NELIOTA. Χάρη στις νέες κάμερες και με τη βοήθεια ειδικού λογισμικού που θα ελέγχει το τηλεσκόπιο, θα καταγράφονται αυτόματα επί δύο χρόνια οι προσκρούσεις στο φεγγάρι, ακόμη και των πολύ μικρών μετεωριτών βάρους λίγων γραμμαρίων, οι οποίες προκαλούν αχνές αναλαμπές διάρκειας μικρότερης του ενός δευτερολέπτου.
Στην επιφάνεια της Γης φθάνουν μόνο πιο μεγάλοι μετεωρίτες, καθώς οι μικρότεροι καίγονται στην ατμόσφαιρα κατά την πτώση τους. Όμως στη Σελήνη που δεν έχει ατμόσφαιρα, είναι δυνατό με το κατάλληλο τηλεσκόπιο να παρατηρήσει κανείς και τους παραμικρούς μετεωρίτες να πέφτουν στην επιφάνειά της και να αφήνουν το αποτύπωμά τους.

Οι επιστήμονες θέλουν να μάθουν πόσο συχνά πέφτουν τέτοια σώματα και πόσο απειλητικά μπορεί να είναι για ένα δορυφόρο σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη, ή για μια μελλοντική διαστημική αποστολή, όπως αυτή που σχεδιάζει η ESA στο δορυφόρο της Γης.
Τα στοιχεία των παρατηρήσεων θα είναι διαθέσιμα στην επιστημονική κοινότητα και στο ευρύτερο κοινό, μέσω του διαδικτύου.