Quiz: Τι σχέση έχει η Κροατία με την Πάρο; Δείτε όλη την όμορφη ιστορία που συνδέει το κυκλαδίτικο νησί με την 28η χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Η συνέντευξη που ακολουθεί είναι διασκευή από το κείμενο της κυρίας Νίβες Φαμπέτσις που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό ≪Ελληνική Διεθνής Γλώσσα≫, τεύχος 3)



Δημοσιογράφος: Κυρία Φαμπέτσις, είστε φιλόλογος Νέων ελληνικών;

Νίβες Φαμπέτσις: Μάλιστα. Φιλόλογος στο Κλασικό Λύκειο του Ζάγκρεμπ.

Δημοσιογράφος: Με αφορμή τον διάπλου από το αρχαίο νησί Φάρος, το σημερινό Στάριγκραντ, προς το ελληνικό νησί Πάρος, μέσω της Αδριατικής και του Αιγαίου, θα θέλαμε να μας δώσετε λίγα ιστορικά στοιχεία.

Νίβες Φαμπέτσις: Πολύ ευχαρίστως. Είναι γνωστό ότι η Φάρος ιδρύθηκε από Έλληνες αποίκους από το νησί της Πάρου το 385/4 π.Χ. μετά από χρησμό, που τους έδωσε η Πυθία του Μαντείου των Δελφών. Παρέμεινε ανεξάρτητη πόλη για σχεδόν 400 χρόνια έως τα τέλη του 1ου αι. π.Χ., όταν κυριεύτηκε από τους Ρωμαίους. Υπολογίζεται ότι ήταν δέκα φορές μικρότερη από την αρχαία πόλη της Φάρου, με πληθυσμό 1000 κατοίκους. Πρόκειται για μια από τις τελευταίες ελληνικές αποικίες και φαίνεται πως ιδρύθηκε σε μια από τις λίγες ελεύθερες περιοχές στην Αδριατική, που δεν είχαν κατακτηθεί από τους Ιλλυριούς.

Δημοσιογράφος: Και αυτός ο διάπλους τι σηματοδοτεί τελικά;

Νίβες Φαμπέτσις: Κάτι πολύ σημαντικό. Το ξαναζωντάνεμα των ισχυρών δεσμών φιλίας μεταξύ της Πάρου και της Φάρου, την αδελφοποίησή τους ύστερα από είκοσι τέσσερις αιώνες.

Δημοσιογράφος: Ο διάπλους μάλιστα πραγματοποιήθηκε με το ιστορικό ιστιοφόρο ≪Μπέσα≫.

Νίβες Φαμπέτσις: Ακριβώς. Το πρώτο κροατικό ιστιοπλοϊκό σκάφος, που έκανε το γύρο του κόσμου στη δεκαετία του ’60.

Δημοσιογράφος: Πόσο διήρκεσε το ταξίδι;

Νίβες Φαμπέτσις: Πάνω από ένα μήνα. Η διαμονή της αποστολής, όμως, στην Πάρο κράτησε μια εβδομάδα, στη διάρκεια της οποίας τα μέλη της γνώρισαν το νησί και τους κατοίκους του, τη ντόπι κουζίνα, τους χορούς και τα τραγούδια, τα έθιμα, τις
ιδιορρυθμίες. Κι εκείνοι, με τη σειρά τους, γνώρισαν στους Παριανούς τη δική τους ιστορία, τον τόπο τους, την κουζίνα τους…



Από τις 4 ως τις 10 Μαΐου 2003, εκπρόσωποι του Στάριγκραντ (Φάρος) βρέθηκαν στην Πάρο για την προώθηση του πολιτιστικού προγράμματος με τίτλο ≪Φάρος-Πάρος, ο διάπλους τριών θαλασσών, 2003≫. Στην αποστολή συμμετείχαν ο αρχαιολόγος κύριος Κιρίγκιν ως επικεφαλής, ο διευθυντής του Πολιτιστικού Κέντρου του Στάριγκραντ, ένας οινοπαραγωγός, ένας ζωγράφος, ο καπετάνιος του
ιστιοφόρου, γνωστοί εξερευνητές και διευθυντές προγραμμάτων περιβάλλοντος και πολιτισμού της κροατικής τηλεόρασης.
Το ντοκιμαντέρ της αποστολής προβλήθηκε στην κροατική τηλεόραση και πρόκειται να μεταφραστεί στην ελληνική γλώσσα. Οι Φαριανοί, αφού γνώρισαν το νησί της Πάρου, τους κατοίκους, τα έθιμα και τις ιδιαιτερότητές τους, ελπίζουν ότι θα τους δοθεί η ευκαιρία να παρουσιάσουν με τη σειρά τους κι αυτοί τον τόπο τους, όχι μόνο μέσα από εκδηλώσεις και διαλέξεις, αλλά και μέσα από πραγματικές ξεναγήσεις, όταν οι Παριανοί πραγματοποιήσουν την αντίστοιχη αποστολή στη Φάρο.



Το πιο σημαντικό στοιχείο όλων αυτών των εκδηλώσεων πάντως είναι η επιθυμία των σημερινών ανθρώπων να ξαναζήσουν και να αναβιώσουν την ιστορία.
(Διασκευή από άρθρο της Νίβες Φαμπέτσις στο περιοδικό Ελληνική Διεθνής Γλώσσα)

Στόχοι της αποστολής ήταν:
α. Επαναχάραξη της θαλασσινήςδιαδρομής των 700 ναυτικών μιλίων, που ακολούθησαν οι Παριανοί άποικοι πριν από 2.400 χρόνια, κατά τη
μετάβασή τους από την Πάρο στην Φάρο, διαπλέοντας το Αιγαίο και την Αδριατική.

β. Επαναδημιουργία στενών επαφών και συνδέσμων ανάμεσα στις δύο νησιώτικες κοινότητες.

γ. Ανάδειξη πτυχών ζωής και πολιτισμού της Χβαρ με ομιλίες καθώς και παρουσίαση φωτογραφιών, βιβλίων, διαφανειών, χειροτεχνημάτων
κ.ά. Παρουσιάστηκαν, επίσης, η τοπική κουζίνα, καθώς και προϊόντα παραγωγής της Χβαρ, όπως κρασιά κ.ά.

δ. Συμβολική δενδροφύτευση ελιάς από τη Χβαρ και της τοπικής αμπέλου στην Πάρο.
ε. Διαπίστωση ομοιοτήτων και διαφορών ανάμεσα στις δύο κοινότητες.

Πολιτισμός
Η διδασκαλία των κλασικών γλωσσών στην Κροατία έχει μεγάλη παράδοση, η οποία διαρκεί εδώ και τέσσερις αιώνες. Τότε ιδρύθηκε και το παλαιότερο Κλασικό Λύκειο, ως Λύκειο των Ιησουϊτών. Από την ίδρυσή του το Λύκειο δραστηριοποιείται ακατάπαυστα, επικεντρώνοντας το ενδιαφέρον του στις κλασικές σπουδές και ειδικότερα στη διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας και του αρχαίου ελληνικού
πολιτισμού. Από τον 18ο αιώνα, το Κλασικό Λύκειο περιέρχεται στα χέρια του κράτους. Σήμερα είναι δημόσιο σχολείο και έχει περίπου 550 μαθητές.
Το Εκκλησιαστικό Κλασικό Λύκειο ιδρύθηκε το 1927. Έχει περίπου 400 μαθητές και λειτουργεί ως θρησκευτικό σχολείο, το οποίο υπάγεται διοικητικά στο Υπουργείο Παιδείας. Το Ιδιωτικό Κλασικό Λύκειο ιδρύθηκε το 1996 και αριθμεί 160 μαθητές, 20
μαθητές σε κάθε τάξη. Τα μαθήματα της γλώσσας οργανώνονται σε μικρότερες ομάδες.
Το εκπαιδευτικό σύστημα της Κροατίας συνίσταται σε οκτώ χρόνια βασικής εκπαίδευσης (δημοτικό) και τέσσερα χρόνια δευτεροβάθμιας (λύκειο). Τα αρχαία ελληνικά διδάσκονται στα δημοτικά σχολεία με κατεύθυνση και στα κλασικά λύκεια.
Στην αρχή, οι μαθητές διδάσκονται μυθολογία και γραμματική. Κατά τα τέσσερα τελευταία χρόνια του λυκείου έρχονται σε επαφή με κείμενα αρχαίων συγγραφέων, χωρίς να τα αναλύουν βαθύτερα, αφού τα αρχαία ελληνικά διδάσκονται μόνο τρεις ώρες την εβδομάδα. Μετά το λύκειο, οι σπουδαστές μπορούν να συνεχίσουν τις κλασικές σπουδές στο Πανεπιστήμιο. Οι σπουδές της κλασικής φιλολογίας διαρκούν
τέσσερα χρόνια. Κατά τη διάρκεια των σπουδών, οι φοιτητές διδάσκονται τα νέα ελληνικά για δύο μόνο εξάμηνα.