Ραγδαίες εξελίξεις στην Τουρκία: Οριστική ρήξη Νταβούτογλου - Ερντογάν - Η «καρατόμηση» του στο έκτακτο Συνέδριο 22/5

Κατά τη σημερινή συνεδρίασή του, μία ημέρα μετά το οριστικό διαζύγιο των δύο ανδρών, το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) αποφάσισε να πραγματοποιήσει έκτακτο συνέδριο στις 22 Μαΐου. Στο συνέδριο αυτό αναμένεται ότι θα αντικατασταθεί ο σημερινός ηγέτης του, ο πρωθυπουργός Αχμέτ Νταβούτογλου, αφού σύμφωνα με τα τουρικά μέσα ενημέρωσης δεν θα διεκδικήσει και πάλι την ηγεσία.

Το σενάριο της αντικατάστασης προκρίνεται σε σχέση με αυτό των εκλογών καθώς, όπως άλλωστε επεσήμαινε σε δηλώσεις του ο σύμβουλος του Ερντογάν, Τζεμίλ Ερτέμ, ο «σουλτάνος» και το κόμμα του, το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης, επιθυμούν να βαδίζουν με ασφάλεια μέχρι τη λήξη της εντολής της τρέχουσας κυβέρνησης, το 2009.
«Όταν σταθεροποιηθεί η κατάσταση και αναλάβει τα καθήκοντά του ο νέος πρωθυπουργός η οικονομία της χώρας θα σταθεροποιηθεί περαιτέρω» δήλωσε ο Ερτέμ σε συνέντευξή του στο ραδιοτηλεοπτικό σταθμό NTV.

«Η τρέχουσα διαχείριση της οικονομίας θα παραμείνει στη θέση της» είπε, προσθέτοντας ότι ο ίδιος δεν αναμένει αλλαγές στη νομισματική και δημοσιονομική πολιτική.

Ο σύμβουλος του Προέδρου της Τουρκίας εκτίμησε επίσης ότι οι ανησυχίες για πολιτική αναταραχή δεν θα συνεχιστούν καθώς η τουρκική λίρα θα ανακάμψει και μάλιστα θα υπερτιμηθεί, υπονομεύοντας τις εξαγωγές.

Αναταράξεις και στο χρηματιστήριο 
Κι ενώ η πολιτική αβεβαιότητα είναι έντονη στην Τουρκία, το πρωί της Πέμπτης οι μετοχές στην Κωνσταντινούπολη υποχωρούσαν ενώ οι αποδόσεις των τουρκικών ομολόγων σημείωναν άνοδο.
«Η πολιτική ένταση επιβαρύνει τις κινητές αξίες που εκφράζονται στο τοπικό νόμισμα, εν μέσω μειωμένης διάθεσης για την ανάληψη κινδύνου παγκοσμίως», σημειώνει η Finansbank σε έκθεσή της, προσθέτοντας ότι «το πολιτικό περιβάλλον είναι πολύ απρόβλεπτο, και αυτό θα έχει σίγουρα αρνητικές επιπτώσεις στο premium κινδύνου της χώρας, διακυμάνσεις στον χρηματοοικονομικό κλάδο και στις μακροοικονομικές προοπτικές».

Η απόδοση του τουρκικού 10ετούς ομολόγου αναφοράς σημείωνε αύξηση στο 9,95% από 9,62% την Τετάρτη. Ο βασικός δείκτης BIST 100 του χρηματιστηρίου υποχωρούσε 2,1% στις 77.697 μονάδες.
Η ισοτιμία της τουρκικής λίρας, μετά την υποχώρησή της στα 2,9765 δολάρια την Τετάρτη, διαμορφωνόταν στο 2,9225. Ήταν χαμηλότερα του 2,8 έναντι του δολαρίου την Δευτέρα.

Οι πιθανοί αντικαταστάτες 
Όσο για την επόμενη ημέρα; Τρεις πηγές κοντά στην προεδρία δήλωσαν στο Reuters ότι στους πιθανούς αντικαταστάτες του Davutoglou περιλαμβάνονται ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Numan Kurtulmus, ο υπουργός Δικαιοσύνης Bekir Bozdag, ο υπουργός Μεταφορών Binali Yildirim και ο υπουργός Ενέργειας Berat Albayrak γαμπρός του Ερντογάν
Στο έκτακτο συνέδριο του AKP στις 22 Μαΐου η «καρατόμηση» Νταβούτογλου 

Μουδιασμένη η Τουρκία 
«Ο Νταβούτογλου αποσύρεται», είναι ο πρωτοσέλιδος τίτλος της Hurriyet, ενώ η Milliyet αναφέρεται σε μία βελούδινη «Δημοκρατική Μετάβαση», που συμφωνήθηκε μεταξύ του πρωθυπουργού Αχμέτ Νταβούτογλου και του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν κατά τη χθεσινή τους συνάντηση στο προεδρικό μέγαρο ώστε να αποφευχθεί μία κρίση στην κορυφή του Κράτους.
Η αποχώρηση Νταβούτογλου, εξαιτίας των σοβαρών διαφωνιών του με τον Ερντογάν, του πραγματικού κυρίου της Τουρκίας, ανοίγει τον δρόμο για την εδραίωση των υπερεξουσιών του στην ηγεσία της χώρας, αλλά απειλεί να επιβαρύνει την αναταραχή στην οποία βρίσκεται η Τουρκία, εταίρος-κλειδί της Ευρωπαϊκής Ενωσης στην αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης, εξαιτίας της τζιχανστιστικής απειλής, της αναζωπύρωσης των συγκρούσεων με τους Κούρδους, της επέκτασης της συριακής σύρραξης στα νότια σύνορά της.

Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, που διατηρεί τα ηνία του AKP, δεν έμεινε και πολύ ικανοποιημένος από το γεγονός ότι ο πρωθυπουργός του φάνηκε να διαπραγματεύεται μόνος του τη συμφωνία για την προσφυγική κρίση ανάμεσα στις Βρυξέλλες και την Άγκυρα και από την εκπεφρασμένη βούληση του Νταβούτογλου να επιστρέψει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με τους κούρδους αντάρτες του PKK.
Οταν εξελέγη πρόεδρος, έπειτα από τρεις θητείες στην πρωθυπουργία, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν όρισε διάδοχό του τον ειδικό σε θέματα Μέσης Ανατολής πανεπιστημιακό Αχμέτ Νταβούτογλου, πρώην σύμβουλό του και υπουργό Εξωτερικών, ποντάροντας στην ευπείθεια και υποταγή του.

Ωστόσο, ο Αχμέτ Νταβούτογλου, που θεωρείται μετριοπαθής απέναντι στον επιθετικό αλλά πολύ δημοφιλή Ερντογάν, εξασφάλισε σιγά-σιγά μία θέση στην τουρκική πολιτική σκηνή, και διαπραγματευόμενος μία κρίσιμη συμφωνία με τις Βρυξέλλες για τη διαχείριση της προσφυγικής κρίσης, οδήγησε στη χθεσινή σημαντική και ιστορικού χαρακτήρα πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την κατάργηση της βίζας για τους τούρκους πολίτες.

Οι δύο άνδρες αντιπαρατέθηκαν δημόσια ως προς το θέμα της προσωρινής κράτησης δημοσιογράφων κατά τη διάρκεια της δίκης τους, μέτρο προς το οποίο εναντιώθηκε ο Αχμέτ Νταβούτογλου.
Η απόφαση την περασμένη εβδομάδα, και ενώ ο Νταβούτογλου βρισκόταν στο εξωτερικό, της ηγεσίας του AKP να αφαιρέσει από τον πρωθυπουργό την εξουσία του διορισμού των τοπικών ηγετικών στελεχών του κόμματος ήταν το έναυσμα για να έλθει στην επιφάνεια η σύγκρουση των δύο ανδρών.

Από την εκλογή του στην προεδρία, ο Ερντογάν δεν κρύβει την φιλοδοξία του να αναθεωρήσει το Σύνταγμα για να επιβάλει προεδρικό καθεστώς στην Τουρκία, ένα σχέδιο το οποίο είχε δημόσια την υποστήριξη του Νταβούτογλου, ο οποίος ωστόσο δεν επέδειξε και καμία σπουδή για την υλοποίησή του.
«Θα περιμένουμε να ωριμάσει το θέμα αυτό», δήλωσε ο πρωθυπουργός, προς μεγάλη δυσαρέσκεια του Ερντογάν, που δεν κρύβει την ανυπομονησία του να εξασφαλίσει τις υπερεξουσίες που έχει βάλει στόχο.

«Αύριο το πρωί, η τουρκική πολιτική θα εισέλθει σε μία περίοδο όπου το προεδρικό σύστημα θα έχει ντε φάκτο εγκαθιδρυθεί», δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο Φουάτ Κεϊμάν, διευθυντής του Istanbul Policy Center.

Ενώ η αντιπολιτευόμενη εφημερίδα Cumhuriyet χαρακτηρίζει την ανάμειξη του Ερντογάν στις υποθέσεις της κυβέρνησης «επανάσταση στο σεράι», προσθέτοντας ότι ο Νταβούτογλου θα πληρώσει τον λογαριασμό της αναζωπύρωσης της σύγκρουσης με τους Κούρδους και του πολέμου στη Συρία.
«Οποιο και να είναι το πρόσωπο του νέου πρωθυπουργού, είναι σαφές ότι αυτό σημαίνει ότι ο πρόεδρος θα έχει περισσότερες εξουσίες επί της κυβερνήσεως», δήλωσε ο Οζγκούρ Αλτούγκ, οικονομολόγος της BGC στην Κωνσταντινούπολη.