Top Women οι 2 γυναίκες Γεζίντι που τιμώνται με το Βραβείο Ζαχάροφ - Κατάφεραν να δραπετεύσουν από τους ΙSIS

Η Νάντια Μουράντ Μπαζί και η Λάμια Χάτζι Μπασάρ περιλαμβάνονταν στα χιλιάδες κορίτσια και τις γυναίκες Γεζίντι που είχαν απαχθεί από το Ισλαμικό Κράτος το καλοκαίρι του 2014 και στη συνέχεια έγιναν σκλάβες του σεξ. Αμφότερες κατάφεραν να δραπετεύσουν και σήμερα εργάζονται για την προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των ελευθεριών των Γεζίντι. 

Σύμφωνα με την ιστορία της ζωής τους που συνόδευε την υποψηφιότητα τους για το βραβείο, στις 3 Αυγούστου 2014, το Ισλαμικό Κράτος δολοφόνησε όλους τους άνδρες του χωριού Κόσο, στο Βόρειο Ιράκ, απ’ όπου κατάγονται οι δύο γυναίκες.

Μετά τη σφαγή, οι τζιχαντιστές υποδούλωσαν γυναίκες και παιδιά. Μεταξύ αυτών ήταν και η Νάντια Μουράντ Μπαζί και η Λάμια Χάτζι Μπασάρ, καθώς και οι αδελφές τους, οι οποίες απήχθησαν, αγοράστηκαν και πουλήθηκαν επανειλημμένα ως σκλάβες του σεξ. 

Στη σφαγή στο Κόσο, η Μουράντ έχασε έξι από τους αδερφούς και τη μητέρα της, η οποία δολοφονήθηκε μαζί με άλλες ογδόντα μεγαλύτερης ηλικίας γυναίκες επειδή δεν είχαν «σεξουαλική αξία». Θύμα σεξουαλικής εκμετάλλευσης έπεσε και η Χάτζι Μπας μαζί με τις έξι αδελφές της. Πουλήθηκε πέντε φορές σε τζιχαντιστές και αναγκάστηκε να κατασκευάσει βόμβες και γιλέκα αυτοκτονίας στη Μοσούλη μετά την εκτέλεση των αδερφών και του πατέρα της. 

Τον Νοέμβριο του 2014, η Μουράντ κατόρθωσε να δραπετεύσει με τη βοήθεια γειτόνων της. Στη συνέχεια έφτασε σε καταυλισμό προσφύγων στο Βόρειο Ιράκ και έπειτα στη Γερμανία. Τον Δεκέμβριο του 2015, η Μουράντ μίλησε για την εμπειρία της στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ. 

Τον Σεπτέμβριο του 2016, έγινε η πρώτη πρέσβειρα καλής θέλησης του Γραφείου των Ηνωμένων Εθνών για τον Έλεγχο των Ναρκωτικών και την Πρόληψη του Εγκλήματος (UNODC) και συμμετείχε σε παγκόσμιες και τοπικές πρωτοβουλίες ευαισθητοποίησης σχετικά με τη δεινή θέση αναρίθμητων θυμάτων εμπορίας ανθρώπων. Τον Οκτώβριο του 2016, το Συμβούλιο της Ευρώπης την τίμησε με το Βραβείο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Βάτσλαβ Χάβελ. 

Η Λάμια Χάτζι Μπασάρ έκανε πολλές αποτυχημένες προσπάθειες να δραπετεύσει προτού τελικά το κατορθώσει τον Απρίλιο με τη βοήθεια της οικογένειά της, που πλήρωσε διακινητές της περιοχής για τον σκοπό αυτό. Καθώς περνούσε τα κουρδικά σύνορα, κινούμενη όσο το δυνατόν πιο γρήγορα προς τα εδάφη που βρίσκονταν υπό τον έλεγχο της κυβέρνησης του Ιράκ, και με τους τζιχαντιστές της ISIS να την ακολουθούν κατά πόδας, εξερράγη νάρκη με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους δύο γνωστοί της και η ίδια να τραυματιστεί και σχεδόν να τυφλωθεί. 

Τελικά κατάφερε να δραπετεύσει. Στη συνέχεια πήγε στη Γερμανία για ιατρική περίθαλψη, όπου βρήκε ξανά τα αδέλφια της τα οποία είχαν επιζήσει. Μετά την αποκατάσταση της υγείας της, η Χάτζι Μπασάρ δραστηριοποιείται για την ευαισθητοποίηση του κοινού όσον αφορά τη δεινή κατάσταση της κοινότητας των Γεζίντι, ενώ συνεχίζει να βοηθά γυναίκες και παιδιά που έπεσαν θύματα δουλείας και θηριωδιών από το Ισλαμικό Κράτος. 

Επισήμως, η ανακοίνωση του Βραβείου Ζαχάροφ αναμένεται να γίνει αργότερα στο Ευρωκοινοβούλιο.