Πρώτη Σύνοδος Κορυφής για το Brexit: Η «γραμμή των 27» και οι ελληνικές θέσεις

«Οφείλουμε να παραμείνουμε ενωμένοι ως ΕΕ των 27. Μόνο έτσι θα είμαστε ικανοί να ολοκληρώσουμε τις διαπραγματεύσεις, πράγμα που σημαίνει πως η ενότητά μας είναι επίσης προς το συμφέρον του Ηνωμένου Βασιλείου», δήλωσε ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ κατ΄την άφιξή του στις Βρυξέλλες. 

Την ώρα που οι ηγέτες ετοιμάζονται να υιοθετήσουν τις μεγάλες κατευθυντήριες γραμμές που θα καθοδηγήσουν τους ευρωπαίους διαπραγματευτές στη διάρκεια των δύο προσεχών ετών, ο Τουσκ υπερηφανεύθηκε ότι υπάρχει «ισχυρή υποστήριξη απ' όλους τους θεσμούς της ΕΕ» και τα υπόλοιπα 27 κράτη μέλη.

Ο ίδιος επανέλαβε πως η Ένωση επιθυμεί «μια ισχυρή μελλοντική σχέση» με τη γείτονά της, αλλά προειδοποίησε πως «πριν συζητηθεί το μέλλον, πρέπει να τακτοποιηθεί το παρόν».

Προτεραιότητα των Ευρωπαίων είναι να υπάρξει εγγύηση των δικαιωμάτων «των πολιτών και των οικογένειών τους που θα επηρεασθούν από το Brexit και στις δύο πλευρές».

Για τον λόγο αυτό η Επιτροπή ετοίμασε μια «ακριβή και λεπτομερή» λίστα των δικαιωμάτων που η ΕΕ θέλει να προστατεύσει, διευκρίνισε ο Τουσκ.

Είναι η πρώτη φορά στην ιστορία της Ευρωπαϊκής Ένωσης που συνέρχεται η ειδική Σύνοδος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, όπως προβλέπεται από το άρθρο 50 της Συνθήκης για την ΕΕ, ως συνέχεια της επίσημης ενεργοποίησης της διαδικασίας εξόδου του Ηνωμένου Βασιλείου, με τη συμμετοχή των ηγετών των 27 κρατών-μελών.

Η διαπραγμάτευση με το Ηνωμένο Βασίλειο διεξάγεται υπό τον αρχιδιαπραγματευτή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Μισέλ Μπαρνιέ και η διαμόρφωση των κατευθυντήριων γραμμών έγινε σε καλό κλίμα διαφάνειας, σύμπνοιας και ενότητας των 27, χωρίς ιδιαίτερες διαφοροποιήσεις ή δυσκολίες και έχει ήδη εγκριθεί σε επίπεδο υπουργών Εξωτερικών.

Τα τρια σπουδαιότερα ζητήματα των διαπραγματεύεσεων: 

1. Τη διασφάλιση των δικαιωμάτων των Ευρωπαίων πολιτών που ζουν, σπουδάζουν και εργάζονται στη Μεγάλη Βρετανία, καθώς και των Βρετανών πολιτών στα κράτη-μέλη της ΕΕ. Το θέμα αυτό ενδιαφέρει ιδιαίτερα την Ελλάδα, λόγω της παρουσίας περίπου 70.000 Ελλήνων στη Μεγάλη Βρετανία, καθώς και των πάνω από 40.000 Βρετανών που κατοικούν ή και έχουν ακίνητη ιδιοκτησία στην Ελλάδα.

2. Τις βρετανικές δημοσιονομικές υποχρεώσεις απέναντι στον προϋπολογισμό της ΕΕ (τρέχουσες αλλά και μετά την αποχώρηση, πέραν του 2019).

3. Τη διατήρηση των επιτευγμάτων της ειρηνευτικής διαδικασίας στην Ιρλανδία και το καθεστώς κυκλοφορίας στα σύνορα του Ηνωμένου Βασιλείου με τα κράτη-μέλη. Το ζήτημα αυτό αφορά κυρίως τα σύνορα Ιρλανδίας-Βόρειας Ιρλανδίας, Γιβραλτάρ-Ισπανίας και σε ένα μικρότερο βαθμό την Κύπρο και τις Βρετανικές Βάσεις στο νησί.

Η θέση της ελληνικής κυβέρνησης

Στις Βρυξέλλες βρίσκεται σήμερα ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας για να πάρει μέρος στην έκτακτη Σύνοδο Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με αποκλειστικό θέμα την υιοθέτηση των κατευθυντήριων γραμμών σχετικά με τη διαπραγμάτευση για την αποχώρηση της Βρετανίας από την ΕΕ (Brexit), οι εργασίες της οποίας είναι προγραμματισμένο να αρχίσουν στις 13.30 ώρα Ελλάδας.

Στις 10.45 ο Ελληνας πρωθυπουργός συμμετείχε στην προπαρασκευαστική Σύνοδο του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος (PES).

Πέραν των δικαιωμάτων των Ελλήνων πολιτών που διαβιούν στη Μεγάλη Βρετανία, μέριμνα της ελληνικής κυβέρνησης αποτελεί η διασφάλιση των οικονομικών και εμπορικών συμφερόντων της χώρας και των ελληνικών επιχειρήσεων, ιδιαίτερα στους τομείς των εξαγωγών αγροτικών και άλλων προϊόντων προς το Ηνωμένο Βασίλειο και του εισερχόμενου τουρισμού από αυτό.

Η ελληνική κυβέρνηση πέτυχε μετά από πρωτοβουλία της να συμπεριληφθεί δήλωση στα πρακτικά της Συνόδου ότι οι κατευθυντήριες γραμμές, οι διαπραγματεύσεις και τα αποτελέσματα αυτών δεν συνιστούν κανενός είδους προηγούμενο για άλλη πράξη της ΕΕ με τρίτες χώρες.

Ειδικό ενδιαφέρον από ελληνικής πλευράς υπάρχει και για έναν από τους δυο ευρωπαϊκούς οργανισμούς που έχουν έδρα έως σήμερα στο Λονδίνο, τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων. Η χώρα μας έχει υποβάλλει επισήμως υποψηφιότητα να υποδεχθεί τον ένα λόγω οργανισμό, προβάλλοντας ως πλεονεκτήματα το συγκριτικά χαμηλό λειτουργικό κόστος, τη διασύνδεση με την σημαντική ελληνική βιομηχανία φαρμάκων, αλλά και το ελκυστικό κλίμα, τη διασυνδεσιμότητα, και τη γεωγραφική θέση της Αθήνας.