Έρευνα: Ποια είναι τα κύτταρα στον εγκέφαλο που ελέγχουν τη γήρανση - Σε ποιο σημείο βρίσκονται

Επιστήμονες στο Albert Einstein College of Medicine διαπίστωσαν πως βλαστοκύτταρα στον υποθάλαμο του εγκεφάλου ελέγχουν πόσο γρήγορα λαμβάνει χώρα η γήρανση του σώματος.

Τα ευρήματα της έρευνας, που έγινε σε ποντίκια, θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε νέες τεχνικές για την προστασία απέναντι σε ασθένειες οι οποίες σχετίζονται με γήρανση, αλλά και μεθόδους αύξησης της διάρκειας ζωής.

Το σχετικό paper δημοσιεύτηκε την Τετάρτη στο Nature, όπως αναφέρει η Huffington Post.

Ο υποθάλαμος είναι γνωστό πως ρυθμίζει σημαντικές λειτουργίες και διεργασίες περιλαμβανομένης της ανάπτυξης, της αναπαραγωγής και του μεταβολισμού. Σε paper τους το 2013 στο Nature, ερευνητές του Einstein παρουσίασαν τη σημαντική ανακάλυψη ότι ο υποθάλαμος ρυθμίζει επίσης τη γήρανση ανά το σώμα. Αυτή τη φορά, οι επιστήμονες ταυτοποίησαν τα συγκεκριμένα κύτταρα στον υποθάλαμο που ελέγχουν τη γήρανση: Έναν μικρό πληθυσμό ενήλικων νευρικών κυττάρων, που ήταν γνωστό πως είναι υπεύθυνα για σχηματισμό νέων νευρώνων στον εγκέφαλο.

«Η έρευνά μας δείχνει πως ο αριθμός των υποθαλαμικών νευρικών βλαστοκυττάρων μειώνεται με φυσικό τρόπο κατά τη διάρκεια ζωής του ζώου, και αυτή η μείωση επιταχύνει τη γήρανση» αναφέρει ο Ντονγκσένγκ Κάι, επικεφαλής ερευνητής και καθηγητής μοριακής φαρμακολογίας στο Einstein. «Αλλά έχουμε επίσης διαπιστώσει πως τα αποτελέσματα αυτής της απώλειας δεν είναι αναστρέψιμα. Αναπληρώνοντας αυτά τα βλαστοκύτταρα ή τα μόρια που παράγουν, είναι δυνατόν να επιταχύνουμε ή ακόμα και να αντιστρέψουμε διάφορες πτυχές της γήρανσης ανά το σώμα».

Μελετώντας εάν τα βλαστοκύτταρα στον υποθάλαμο κρατούσαν το «κλειδί» για τη γήρανση, οι ερευνητές πρώτα εξέτασαν την πορεία αυτών των κυττάρων, καθώς τα υγιή ποντίκια γερνούσαν. Ο αριθμός των υποθαλαμικών βλαστοκυττάρων άρχιζε να μειώνεται όταν τα ζώα έφταναν σε ηλικία περίπου 10 μηνών, δηλαδή αρκετούς μήνες πριν αρχίσουν να εμφανίζονται τα συνήθη σημάδια γήρανσης. «Φτάνοντας σε μεγάλη ηλικία- περίπου δύο έτη στα ποντίκια- τα περισσότερα από αυτά τα κύτταρα είχαν χαθεί» λέει ο δρ. Κάι.

Οπότε, το ερώτημα που προκύπτει, είναι εάν η πρόσθεση βλαστοκυττάρων στον υποθάλαμο θα μπορούσε να αντισταθμίσει τη γήρανση. Για να δώσουν απάντηση, οι ερευνητές έβαλαν υποθαλαμικά βλαστοκύτταρα μέσα σε εγκεφάλους ποντικιών μέσης ηλικίας των οποίων τα βλαστοκύτταρα είχαν καταστραφεί, καθώς και στους εγκεφάλους κανονικών ποντικιών μεγάλης ηλικίας. Και στα δύο γκρουπ ζώων, η θεραπεία αυτή επιβράδυνε ή αντέστρεψε τα φαινόμενα της γήρανσης.

Ο δρ. Κάι και οι συνάδελφοί του διαπίστωσαν πως τα υποθαλαμικά βλαστοκύτταρα φαίνονται να προκαλούν τις επιπτώσεις αντιγήρανσής τους απελευθερώνοντας μόρια miRNA (microRNA). Αυτά δεν εμπλέκονται στη σύνθεση πρωτεϊνών, αλλά αντ'αυτού παίζουν σημαντικούς ρόλους στη ρύθμιση της έκφρασης των γονιδίων. Τα miRNA περιέχονται σε μικρά σωματίδια που ονομάζονται εξωσώματα, τα οποία τα υποθαλαμικά βλαστοκύτταρα απελευθερώνουν στο εγκεφαλονωτιαίο υγρό των ποντικιών.

Οι ερευνητές έβγαλαν εξωσώματα που περιείχαν miRNA από υποθαλαμικά βλαστοκύτταρα και τα έβαλαν στο εγκεφαλονωτιαίο υγρό δύο ομάδων ποντικιών: Ποντίκια μέσης ηλικίας των οποίων τα υποθαλαμικά βλαστοκύτταρα είχαν καταστραφεί και φυσιολογικά ποντίκια μέσης ηλικίας. Αυτή η θεραπεία επιβράδυνε σημαντικά τη γήρανση και στις δύο ομάδες ζώων, όπως προκύπτει από τις αναλύσεις ιστού και συμπεριφοράς, που περιελάμβαναν αξιολόγηση αλλαγών στην αντοχή των μυών των ζώων, τον έλεγχο των κινήσεών τους κ.α.

Οι ερευνητές τώρα προσπαθούν να εντοπίσουν τους συγκεκριμένους πληθυσμούς microRNA και ίσως άλλων στοιχείων που εκκρίνονται από αυτά τα βλαστοκύτταρα, τα οποία είναι υπεύθυνα για αυτές τις αντιγηραντικές επιπτώσεις- ένα πρώτο βήμα προς την πιθανή επιβράδυνση της γήρανσης και την αντιμετώπιση ασθενειών που σχετίζονται με αυτήν.