Κούρεμα με την «ψιλή»: Γιατί κούρευαν μαθητές και στρατιώτες γουλί - Πότε καταργήθηκε

Η αυστηρή νοοτροπία του στρατιωτικού συστήματος επέβαλε το κούρεμα με την ψιλή μηχανή στους νεοσυλλέκτους στρατιώτες, τόσο για λόγους υγιεινής σε πολλές χώρες του κόσμου όσο και ως τιμωρία στην Ελλάδα.

Η ψείρα ήταν ο κύριος λόγος που επέβαλε την εν χρω κόμμωση στους φαντάρους, ακόμα και μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.

Ήταν επίσης, όπως φαίνεται, και ένα «καψώνι» που οι παλιοί στρατιώτες επεφύλασσαν στους νεοσύλλεκτους. Κατά κύριο λόγο, ταυτίστηκε με την ποινή. Έτσι, ακόμα και στη δεκαετία του '80, όποιος οπλίτης τιμωρείτο με αυστηρά φυλάκιση ή και εγκλεισμό σε πειθαρχείο, τον κούρευαν σύρριζα.

Το κούρεμα με την ψιλή στον ελληνικό Στρατό καταργήθηκε στις 25 Ιουνίου 1982.

Με τη διαταγή του 1982 επιτρεπόταν στους νεοσυλλέκτους να έχουν μαλλιά μέχρι 4 πόντους (4 εκ.).

Από τις αρχές του 20ού αιώνα, το κούρεμα με την ψιλή επιβλήθηκε στους μαθητές των Δημοτικών Σχολείων λόγω της ψείρας.

Ήδη την περίοδο του Μεταξά, οι μαθητές που τον χαιρετούσαν φασιστικά ήταν «εν χρω κεκαρμένοι».

Το κούρεμα αυτό στα σχολεία συχνά αναφέρεται και ως «κούρεμα στον άσο», κάτι που παραπέμπει και στο αγγλικό "zero haircut".

Ειδικά τη δεκαετία του '50, τα παιδιά στο σχολείο (από τις πρώτες τάξεις μέχρι και την ογδόη του Γυμνασίου) έπρεπε να φορούν και καπέλο με κουκουβάγια, καλύπτοντας κάπως την αντιαισθητική κόμμωση, ενώ οι μαθήτριες φορούσαν ποδιές.

Πολλές φορές, το κούρεμα γινόταν όχι σε κουρεία αλλά στην αυλή του σχολείου, είτε από τον ίδιο τον δάσκαλο είτε από τους μεγαλύτερους μαθητές προς τους μικρότερους.

Επίσης, δεν ήταν λίγες φορές που προκαλούσε πόνο. Από τη μεριά των μαθητών, ειδικά των μεγαλυτέρων τάξεων, υπήρξαν αντιδράσεις, που έφτασαν και σε μαθητικές απεργίες.

Το 1958, ο υπουργός Παιδείας, Γεώργιος Βογιατζής, υπέγραψε εγκύκλιο, βάσει της οποίας «η εν χρω κουρά των μαθητών στα σχολεία καθίστατο μη υποχρεωτική» .

Το μέτρο ίσχυσε αρχικά μόνο στα Γυμνάσια της Αθήνας και τέθηκε θέμα «φιλοτίμου» των μαθητών στα σχολεία της επαρχίας.

Στις 11 Μαΐου του 1965 επιβλήθηκε η κατάργηση των κανονισμών αυτών. Όπως έγραψε ο Τύπος της εποχής: «Τερματίστηκε η βασιλεία της "κουκουβάγιας", της "μαύρης ποδιάς" και της "κουράς εν χρω" που βασάνιζαν τον μαθητόκοσμο».

Ο υπουργός Παιδείας, Γεώργιος Παπανδρέου, έδωσε εντολή προς τις Εκπαιδευτικές Αρχές να ανακοινώσουν στα σχολεία τα νέα μέτρα που αποφασίστηκαν για την εξωτερική εμφάνιση των μαθητών και μαθητριών.

Συγκεκριμένα, αποφασίστηκε η αλλαγή στο χρώμα που είχαν οι ποδιές των μαθητριών σε χρώμα ουρανί. Επίσης, καταργήθηκε για τους μαθητές το υποχρεωτικό κούρεμα «εν χρω», δηλαδή το κούρεμα με την ψιλή μηχανή.

Τέλος, μαθητές και μαθήτριες θα έπρεπε να φορούν μικρή κονκάρδα ενδεικτική της μαθητικής ιδιότητάς τους.