Άρθρο Ιωάννας Καλαντζάκου: Νέα γυναίκα παντρεμένη με 2 παιδιά, υπεύθυνη βάρδιας σε πολυκατάστημα 20 χλμ από το σπίτι της

Ανησυχούμε για την υπογεννητικότητα και τη μείωση του πληθυσμούτης χώρας. Δικαιολογημένα. Τι πρόνοια, όμως, παρέχει το κράτος, ώστε ναωθήσει τους νέους -και ιδιαίτερα τις γυναίκες- να κάνουν παιδιά, ιδίως σε περίοδο βαθιάς κρίσης σαν αυτήν που βιώνει η χώρα μας;

Ένα δείγμα του τι(δεν) κάνει το ελληνικό κράτος υπό τη διοίκηση Τσίπρα έδωσε το προσχέδιο του προϋπολογισμού, από το οποίο η κυβέρνηση «έκοψε» από τονπροϋπολογισμό του 2019 κονδύλι 140 εκατ. για τη δημιουργία νέων μονάδων προσχολικής εκπαίδευσης και νηπιαγωγείων.

Υπολόγισε, φαίνεται, ότι η συγκεκριμένη παροχή δεν θα απέφερε ψήφους. Τόσο μεγάλη κοινωνική ευαισθησία… Για τις γυναίκες η ανεπαρκής κρατική πρόνοια είναι ζήτημα παρόν
παντού.

Ως μητέρα δύο παιδιών, δικηγόρος και συνδικαλίστρια στον Δικηγορικό Σύλλογο, σκεφτόμουν πάντοτε πόσο μικρή στήριξη παρέχει το ελληνικό κράτος στα πρακτικά και οικονομικά ζητήματα που αντιμετωπίζει μια εργαζόμενη γυναίκα στην προσπάθειά της να είναι καλή μητέρα και σύζυγος, αλλά και να εξελιχθεί στο επάγγελμά της. Με τόσα βάρη, πώς περιμένουμε να ασχοληθούν περισσότερες γυναίκες με τα κοινά, για να εξισορροπηθεί η πολιτική εκπροσώπησή μας με εκείνη των ανδρών;

Το τι σημαίνει «πολλαπλός ρόλος» της γυναίκας, μου το περιέγραψε ανάγλυφα, άθελά της, μία φίλη. Τη συνάντησα μετά από μήνες. Νέα γυναίκα, παντρεμένη με δύο μικρά παιδιά, το ένα τεσσάρων, το άλλο στο δημοτικό. Υπεύθυνη βάρδιας σε πολυκατάστημα, σε περιοχή είκοσι χιλιόμετρα από το σπίτι της.

«Σηκώνομαι, ετοιμάζω το ένα παιδί για τον σταθμό, το άλλο για το σχολείο και φεύγω. Στη δουλειά είμαι πάνω από εννέα ώρες, λόγω θέσης. Μαζί με τις μετακινήσεις με τη συγκοινωνία, σχεδόν έντεκα. Γυρίζω, ασχολούμαι με τα παιδιά, λίγο παιχνίδι, λίγο τα μαθήματα. Ο μικρός κλαίει που με βλέπει λίγο, η μεγάλη γκρινιάζει που δεν τη βοηθάω αρκετά για το σχολείο.

Πάει νύχτα. Και προσπαθώ να διατηρώ ένα σπίτι στοιχειωδώς καθαρό. Πλυντήρια, σίδερο. Ο άντρας μου, λόγω συγκυριών στη δουλειά του, εργάζεται σε κυλιόμενες βάρδιες. Όσο μπορεί βοηθάει με το σπίτι, αλλά το ωράριο στη δουλειά δεν το ελέγχει. Κάποιες μέρες δεν βλεπόμαστε καθόλου. Τα οικονομικά μας πιεσμένα, πληρώνουμε και τον παιδικό σταθμό - στον δημοτικό τον μικρό δεν τον πήραν γιατί έχουμε δύο μισθούς και άλλοι είναι πολύ χειρότερα.

Οι γονείς μου μένουν στην επαρχία, την πεθερά μου την έχουμε χάσει, ο πεθερός μου, μεγάλος άνθρωπος, δεν μπορεί να βοηθήσει. Ένα διαρκές τρέξιμο. Μου πρότειναν από τη δουλειά να πάω σε ένα σεμινάριο τα απογεύματα τρεις φορές τη βδομάδα για ένα μήνα, αλλά πού τέτοια δυνατότητα. Πέφτω να κοιμηθώ κατάκοπη, ξυπνάω κουρασμένη.

Και αισθάνομαι ότι δεν είμαι πολύ καλή σε τίποτα. Δεν είμαι καλή στη δουλειά, δεν είμαι καλή μητέρα, δεν είμαι καλή νοικοκυρά. Και αναρωτιέμαι: σε τι τελικά είμαι καλή;» Μέσα σε ένα λεπτό, η αυθόρμητη αφήγηση της φίλης μου ζωντάνεψε πολύ περισσότερο από οποιαδήποτε ανάλυση το πρόβλημα που γεννούν ο «πολλαπλοί ρόλοι» μιας γυναίκας.

Όχι μόνο τις πρακτικές δυσκολίες, κοινές με τον άντρα της (όπως σε πολλά σύγχρονα ζευγάρια που μοιράζονται τις ευθύνες του σπιτιού και των παιδιών), αλλά το πώς αισθάνεται μια γυναίκα παλεύοντας να τα βγάλει πέρα με όλα. Είναι μία εσωτερική αναζήτηση, ανεξάρτητη από κριτικές τρίτων.

Ο άντρας της φίλης μου τη θεωρεί περίπου ..ηρωίδα και ο περίγυρός τους το ίδιο. Η ίδια, όμως, νιώθει ότι σε κάθε τομέα πετυχαίνει λιγότερα απ’ αυτά που «θα έπρεπε». Δεν είναι παράξενο. Η ευθύνη της μητέρας, τουλάχιστον στα μικρά παιδιά, είναι πολύ εντονότερη από του πατέρα. Και ο παραδοσιακός
ρόλος της γυναίκας ως εκείνης που φροντίζει τα του οίκου δεν σβήνει εύκολα. «Μέτρια» μητέρα, μέτρια οικοδέσποινα.

Το νιώθεις κι ας μην είναι αλήθεια. Κι ας βεβαιώνουν όλοι για το αντίθετο. Χαρακτηριστική η διαφορά από τους άντρες που, όπως ο σύζυγος της φίλης, αισθάνονται πολύ μεγαλύτερο το βάρος των επαγγελματικών προβλημάτων και της μείωσης του εισοδήματος: όσο και αν συμβάλλουν στο σπίτι, νιώθουν ότι αποτυγχάνουν στον κύριο «τομέα ευθύνης» τους, τον βιοπορισμό.

Δεν είναι λίγο, αλλά τουλάχιστον είναι ένα μόνο. Ένας άντρας δεν θα αισθανθεί μέσα του αποτυχία επειδή το παιδί δεν διάβασε αρκετά ή
επειδή «έκαψε» λίγο το φαγητό. Για τη γυναίκα, το αίσθημα μιας κάποιας αποτυχίας υπάρχει σε όλους τους τομείς. Ακόμη και στο ότι είναι συχνά ατημέλητη στο σπίτι. Πόσο βαρύ αυτό το εσωτερικό ερώτημα: «τελικά, σε τι είμαι καλή;»…

Άρθρο της Ιωάννας Καλαντζάκου- Τσατσαρώνη: Δικηγόρος- τ. Αντιπρόεδρος Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών

Ανασφάλεια και εγκληματική βία

Η βία είναι μη αποδεκτή απ’ όπου κι αν προέρχεται. Η αυτοδικία είναι καταδικαστέα. Η νόμιμη άμυνα δεν πρέπει να υπερβαίνει το επιβαλλόμενο όριο, αλλιώς γίνεται κι αυτή παράνομη βία. Και η βία οδηγεί σε περισσότερη βία.

Όλα σωστά. Η βία εκτρέφει βία.  Πάντα. Το είδαμε ακόμη και με τις παράνομες εκδηλώσεις στο όνομα της πολιτικής «αγανάκτησης». Το μόνο που προκάλεσαν ήταν κι άλλες παράνομες εκδηλώσεις – αυτή τη φορά και εναντίον όσων χειροκροτούσαν τις προηγούμενες. 

Η  κυβέρνηση, όμως, δεν φαίνεται να ασπάζεται ότι κάθε βία είναι καταδικαστέα. Μια μορφή της, μάλιστα, τη βλέπει με «κατανόηση», αν όχι με συμπάθεια. Είναι η οργανωμένη ή συστηματική παραβατικότητα που συνδέεται με υποτιθέμενους «εναλλακτικούς» χώρους, όπως οι Ρουβίκωνες, τα «Εξάρχεια» και τα αδικήματα εντός πανεπιστημιακών εγκαταστάσεων. Και αυτή βία είναι, όμως. Και μόνο βία παράγει.

Αλλά και η ωμότερη μορφή της βίας, αυτή του «κοινού» εγκλήματος δεν συγκινεί ιδιαίτερα την κυβέρνηση. Η υποχώρηση του κράτους – αν όχι η εξαφάνισή του σε ορισμένες περιοχές, η αποθράσυνση των εγκληματιών και ο βρόχος ανασφάλειας που σφίγγει τους πολίτες δεν θεωρούνται ζήτημα προτεραιότητας. Οι ληστείες, οι φόνοι, το κύμα διαρρήξεων και κλοπών, τα «ξεκαθαρίσματα λογαριασμών» δεν ταράσσουν την ηρεμία των ενοίκων των κυβερνητικών γραφείων. Ακόμη και όταν συλλαμβάνονται υπότροποι εγκληματίες, που είχαν αφεθεί ελεύθεροι με τον νόμο Παρασκευόπουλου, ο οποίος - σε αντίθεση με προηγούμενους για την αποσυμφόρηση των φυλακών – δεν προβλέπει καμία εξαίρεση. Ακόμη και όταν υποπίπτουν σε βίαια εγκλήματα μετανάστες, οι οποίοι είχαν αφεθεί να «εξαφανιστούν». Ακόμη και όταν ολόκληρες περιοχές του κέντρου παραδίδονται στο εμπόριο ναρκωτικών με τους εξαθλιωμένους τοξικομανείς αβοήθητους και εξωθούμενους στο μικρεμπόριο ουσιών και στις κλοπές.

Καμία αγωνία, καμία «κατανόηση» για το έλλειμμα ασφάλειας που ταλαιπωρεί τον μέσο πολίτη, για την ελλιπή αστυνόμευση στα αστικά κέντρα, για την άνοδο της εγκληματικότητας. Η κυβερνητική απάθεια συνθέτει ένα πλέγμα αδιαφορίας που επιτείνει το αίσθημα του πολίτη ότι κινδυνεύει παντού – και μέσα στο σπίτι του. 

Προ της υποχώρησης της δημόσιας αστυνόμευσης, οι έχοντες πληρώνουν ιδιωτικές υπηρεσίες ασφαλείας. Οι άλλοι, οι πολλοί …προσεύχονται «να μην τους βρει το κακό». Στα δε θύματα του εγκλήματος ο μέχρι προ τινος αρμόδιος υπουργός είχε συστήσει απλώς να μην αντιδρούν, μήπως έτσι γλιτώσουν τη ζωή τους. 

Και αυτή η στάση προβάλλεται ως «προοδευτική»! Σπουδαία πρόοδος – προς την ανασφάλεια και την εγκληματική βία…