Είναι οι Τουρκοκύπριοι πιο Ευρωπαίοι από τους Τούρκους; - Μια εμπεριστατωμένη άποψη του Αντώνη Παπακώστα

Την Κυριακή ψηφίζουν οι Τουρκοκύπριοι για τον ηγέτη τους. Η εκλογή αυτή έχει ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Ξεφεύγει από τα κλασικά μοντέλα Δεξιά ή Αριστερά, συνέχεια ή αλλαγή και  γίνεται κυρίως με γνώμονα το μέλλον και τις προοπτικές των κατεχομένων. Υπάρχει μια «αυτόνομη πορεία» του ψευδοκράτους ή δεν υπάρχει πέρα από την εκτέλεση των εντολών του Ερντογάν; Οι δύο μονομάχοι είναι ο εκλεκτός της Άγκυρας Τατάρ και ο Ακιντζί που θεωρείται πιο ανεξάρτητος. 

Ο μεν Τατάρ ουσιαστικά θέλει την ένωση με την μητέρα Τουρκία ο δε Ακιντζί πιστεύει ότι μπορεί να υπάρξει μια ισότιμη συνεργασία με την Τουρκία και ότι οποιαδήποτε άλλη λύση θα εξαφανίσει τον ιδιαίτερο πολιτιστικό χαρακτήρα των Τουρκοκυπρίων. Ίσως να πιστεύει και σε μια λύση του Κυπριακού με προοπτική την πλήρη ένταξη του Βορείου Τμήματος στην ΕΕ. 

Γράφει ο Αντώνης Παπακώστας στο protagon.gr

Θα χρησιμοποιήσουμε το τελευταίο διαθέσιμο Ευρωβαρόμετρο που έγινε πέρυσι (λόγω της πανδημίας δεν έχουμε πιο πρόσφατα αποτελέσματα) για να δούμε τη διαφορετική  εικόνα που έχουν για την Ευρώπη αφενός οι Τούρκοι κι αφετέρου οι Τουρκοκύπριοι. 

Κατά την περίοδο διεξαγωγής της έρευνας που ήταν σχετικά ήρεμη στις σχέσεις Τουρκίας και Δύσης, οι διαφορές των δύο περιοχών (Τουρκία και κατεχόμενα) έχουν τη σημασία τους και ίσως μας βοηθήσουν να καταλάβουμε γιατί υπάρχει αυτή η διαφορά. Πάντως με βάση τα αποτελέσματα του πρώτου γύρου το φαβορί είναι ο  Ακιντζί. Λίγοι όμως πιστεύουν ότι θα μπορέσει να κερδίσει. Γιατί αν γίνει αυτό θα είναι ακόμα μια ήττα στην επεκτατική πολιτική του Ερντογάν. 

Καταρχάς στην ερώτηση αν την ένταξη της Τουρκίας και της Τουρκοκυπριακής Κοινότητας στην ΕΕ τη θεωρούν θετική εξέλιξη, βλέπουμε ότι οι μεν Τούρκοι έχουν ανάμικτα αισθήματα σε αντίθεση με τους Τουρκοκύπριους που πιστεύουν  ότι η ένταξη είναι θετική. Αυτή η μεγάλη διαφορά δείχνει ένα χάσμα στην πολιτική που θέλει να επιβάλει η Άγκυρα στους Τουρκοκύπριους. 

Σε μια προσπάθεια να καταλάβουμε καλύτερο τρόπο πώς βλέπουν την Ευρώπη οι Τούρκοι και οι Τουρκοκύπριοι, χρησιμοποιήθηκαν μια σειρά από λέξεις για να δούμε αν οι έννοιες που εκφράζονται με αυτές τις λέξεις αντιπροσωπεύουν την Ενωμένη Ευρώπη. Οι λέξεις αυτές είναι «Σύγχρονη», «Αποτελεσματική», «Δημοκρατική», «ανοιχτή στο μέλλον», «προστατευτική». Για τους Τουρκοκύπριους η Ευρώπη έχει πιο θετική αποτίμηση από ότι για τους Τούρκους. Είναι πιο ελκυστική. 

Πώς όμως οι Τουρκοκύπριοι εκτιμούν το περιβάλλον τους; Είναι γνωστό ότι η τουρκοκυπριακή οικονομία ζει από τα εμβάσματα της Άγκυρας και η οικονομική της εξάρτηση είναι ολοκληρωτική. Αν η Άγκυρα σταματήσει την οικονομική ενίσχυση τότε θα έχουμε μια τεράστια οικονομική κρίση. 

Ο παρακάτω πίνακας συγκρίνει την αντίληψη που έχουν οι Τούρκοι και οι Τουρκοκύπριοι. Για την ευκολία της ανάγνωσης των αποτελεσμάτων έχουν προστεθεί οι θετικές γνώμες και έχουν αφαιρεθεί αντίστοιχα οι αρνητικές. Βέβαια αυτές οι μετρήσεις έγιναν όταν το ένα ευρώ είχε 6,3 τουρκικές  λίρες όχι τώρα που έχει 9,2 δηλαδή έχει χάσει 50% της αξίας της. Αλλά όπως είπαμε η αξία αυτών των συγκρίσεων έγκειται στο να αποδείξει πόσο διαφορετικές είναι οι δύο κοινωνίες. Στη μόνη παράμετρο που οι Τούρκοι είναι πιο αισιόδοξοι είναι στη γενική κατάσταση (η έρευνα έγινε την εποχή που γίνεται η συμφωνία στην Λιβύη και η Τουρκία αναλαμβάνει ένα σημαντικό ρόλο στην Συρία μετά την αποχώρηση από την Συρία). Σε όλες τις άλλες ερωτήσεις το συμπέρασμα είναι ότι είναι καλύτερα να ζεις στα κατεχόμενα παρά στην Τουρκία. 

Το συμπέρασμα είναι ότι οι Τουρκοκύπριοι φοβούνται έναν ισχυρότερο εναγκαλισμό με την Τουρκία. Πιστεύουν ότι μεσοπρόθεσμα θα χάσουν (χειρότερες οικονομικές προοπτικές, λιγότερη αυτονομία, απομάκρυνση  του οράματος της Ευρώπης) παρά θα κερδίσουν. Οι δυνάμεις αυτές είναι πίσω από τον Μουσταφά Ακιντζί. Θέλουν αυτοτέλεια και Ομοσπονδία. Οι εθνικιστές είναι πίσω από τον Τατάρ ο οποίος ελέγχει τον παραδοσιακό κομματικό μηχανισμό. 

Την Κυριακή θα έχουμε μια ενδιαφέρουσα αναμέτρηση. Τη Δευτέρα θα ξεκινήσει μια δύσκολη πορεία. Αν κερδίσει ο Τατάρ θα έχει ένα μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας απέναντί του. Αν κερδίσει ο Μουσταφά Ακιντζί  θα έχει απέναντί του έναν ηττημένο Ερντογάν. Πώς η Λευκωσία θα αντιμετωπίσει αυτή τη νέα πραγματικότητα;