Διεθνής κατακραυγή για την αεροπειρατεία του προέδρου της Λευκορωσίας: «Άρπαξε» τον νεαρό αντιφρονούντα δημοσιογράφο μέσα από το αεροπλάνο της Ryanair (βίντεο)

Οι ηγέτες των 27 κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα συζητήσουν στη σημερινή σύνοδο κορυφής στις Βρυξέλλες την εκτροπή και τον εξαναγκασμό σε προσγείωση στο Μινσκ της Λευκορωσίας αεροσκάφους της Ryanair, καθώς και το ενδεχόμενο επιβολής κυρώσεων σε στελέχη του κρατικού μηχανισμού του Αλεξάντρ Λουκασένκο.

Στο διήμερο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο το πρόγραμμα περιλάμβανε συζητήσεις για την πανδημία του νέου κορωνοϊού, την κλιματική αλλαγή και τη Ρωσία. Όμως εκπρόσωπος του προέδρου Σαρλ Μισέλ κατέστησε σαφές ότι η Λευκορωσία προστέθηκε στην ατζέντα.

«Οι συνέπειες και οι πιθανές κυρώσεις θα συζητηθούν» στη Σύνοδο Κορυφής, ανέφερε ο εκπρόσωπος. Αυτό το «συμβάν άνευ προηγουμένου» δεν «θα μείνει χωρίς συνέπειες», διεμήνυσε ο ίδιος ο κ. Μισέλ, χωρίς να υπεισέλθει σε λεπτομέρειες, σε ανακοίνωση Τύπου που δημοσιοποίησε.

Το χρονικό της αεροπειρατείας

Η Λευκορωσία ανέπτυξε χθες Κυριακή καταδιωκτικό για να αναχαιτίσει το Boeing 737. Ο ιστότοπος της λευκορωσικής αντιπολίτευσης Nexta ανέφερε ότι ο πρώην διευθυντής του Ρομάν Προτάσεβιτς, που επέβαινε στο αεροσκάφος, συνελήφθη όταν αυτό προσγειώθηκε στο Μινσκ, πληροφορία που επιβεβαίωσε αργότερα η λευκορωσική κρατική τηλεόραση.

Το αεροσκάφος της Ryanair εκτελούσε πτήση από την Ελλάδα στη Λιθουανία, χώρες μέλη της ΕΕ και του NATO. Αργότερα χθες, το αεροσκάφος συνέχισε εντέλει την πτήση του προς το Βίλνιους, όπου προσγειώθηκε.

Ο Ρομάν Προτάσεβιτς, που αντιμετωπίζει βαριές διώξεις στη χώρα του ως ένας εκ των διοργανωτών των πρόσφατων, μαζικών διαδηλώσεων κατά του προέδρου Λουκασένκο, είχε ταξιδέψει στην Αθήνα προκειμένου να καλύψει τη συμμετοχή στο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών της ηγέτιδας της λευκορωσικής αντιπολίτευσης, Σβετλάνα Τιχάνοφσκαγια.

Χθες, επιβιβάστηκε σε πτήση με προορισμό το Βίλνους της Λιθουανίας όπου ζει αυτοεξόριστος. Λίγο πριν την προσγείωση ωστόσο, ο κυβερνήτης του αεροσκάφους πήρε εντολή από τους Λευκορώσους ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας να προσγειωθεί στο Μινσκ, με το πρόσχημα της «απειλής ασφάλειας». Αμέως μετά την προσγείωση συνελήφθη.

Σύμφωνα με όσα έχουν γίνει μέχρι σήμερα γνωστά, ο 26χρονος Προτάσεβιτς όσο βρισκόταν ακόμα στο «Ελ. Βενιζέλος» φέρεται να επικοινώνησε με συναδέλφους του μέσω της πλατφόρμας που είχε δημιουργήσει στην εφαρμογή Telegram ενημερώνοντάς τους ότι κάποιο άγνωστο σ’ αυτόν ρωσόφωνο άτομο τον πλησίασε και τον φωτογράφησε.

Εάν η μαρτυρία του ίδιου του δημοσιογράφου θεωρηθεί αξιόπιστη τότε προκύπτουν ισχυρές ενδείξεις για την παρουσία και δράση ξένων πρακτόρων στον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών. Στο ίδιο συμπέρασμα οδηγεί μια ακόμα πληροφορία, που πάντως μένει να επιβεβαιωθεί από επίσημα χείλη.

Στην πτήση της Ryanair από Αθήνα επέβαιναν 170 επιβάτες. Μετά την αναγκαστική προσγείωσή της στο Μινσκ της Λευκορωσίας στο αεροπλανο επιβιβάστηκαν για τον τελικό προορισμό τους, έξι άτομα λιγότερα. Έλειπαν ο Προτάσεβιτς και σύμφωνα με ορισμένες πληροφορίες η σύντροφός του καθώς επίσης και τέσσερις ακόμα Ρώσοι υπήκοοι.

Θα πρέπει να θεωρείται πιθανό οι τέσσερις αυτοί άνδρες που ξεκίνησαν το ταξίδι τους από την Αθήνα, να μετείχαν στη μυστική επιχείρηση αρπαγής και σύλληψης του δημοσιογράφου, ανααφέρει η kathimerini.

Διεθνείς αντιδράσεις

«Καλώ τις αρχές της Λευκορωσίας να απελευθερώσουν αμέσως τον επιβάτη που τέθηκε υπό κράτηση και να εγγυηθούν όλα τα δικαιώματά του», τόνισε ο Σαρλ Μισέλ, αναφερόμενος στον κ. Προτάσεβιτς. Θα πρέπει να υπάρξουν όλες οι προβλεπόμενες «συνέπειες για τις παραβιάσεις των διεθνών κανόνων που διέπουν τις αερομεταφορές», διεμήνυσε από τη δική της πλευρά η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.

Η επίτροπος αρμόδια για τις Αξίες και τη Διαφάνεια, η Βέρα Γιούροβα, έκρινε από την πλευρά της ότι το επεισόδιο «δείχνει ως πού μπορεί να φθάσει μια δικτατορία για να φιμώσει μια επικριτική φωνή», προσθέτοντας πως «οι δημοκρατίες πρέπει να σχηματίσουν ενιαίο μέτωπο, να υπερασπιστούν τις αξίες τους και να αναλάβουν δράση».

Η ΕΕ είχε ήδη επιβάλει, πριν από το συμβάν αυτό, τρεις γύρους κυρώσεων σε βάρος της κυβέρνησης του κ. Λουκασένκο και ετοιμαζόταν να ανακοινώσει τέταρτο γύρο μέτρων σε βάρος λευκορώσων αξιωματούχων σε αντίδραση στις περυσινές προεδρικές εκλογές, το αποτέλεσμα των οποίων οι Βρυξέλλες αμφισβήτησαν, όπως και η αντιπολίτευση, καταγγέλλοντας επίσης τη βίαιη καταστολή των διαδηλώσεων που ακολούθησαν τη διαδικασία.

Ο επικεφαλής της διπλωματίας της ΕΕ Τζουζέπ Μπορέλ είχε ανακοινώσει τη 10η Μαΐου πως οι 27 ετοίμαζαν νέες κυρώσεις σε βάρος του Μινσκ και είχε εκφράσει την ελπίδα πως θα υιοθετούνταν «εντός των προσεχών εβδομάδων». Απαιτείται ομοφωνία στη Σύνοδο Κορυφής για την επιβολή τους.

Παρά τις ευρωπαϊκές και αμερικανικές κυρώσεις, που βάζουν στο στόχαστρο τον Αλεξάντρ Λουκασένκο και ανώτερα στελέχη της κυβέρνησής του, ο λευκορώσος πρόεδρος, με την υποστήριξη της Μόσχας, δεν έχει δώσει την παραμικρή ένδειξη ότι θα επιδιώξει κάποιον συμβιβασμό με το κίνημα.

Αυστηρό μήνυμα Μητσοτάκη: Ξεκάθαρες και αυστηρές συνέπειες από την ΕΕ κατά της Λευκορωσίας

«Ξεκάθαρες και αυστηρές συνέπειες, που θα δεν αφήσουν κανένα περιθώριο στη Λευκορωσία να αμφισβητήσει την ενότητα και την αποφασιστικότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης» ζητά να συμφωνήσουν οι ηγέτες των κρατών - μελών της Ένωσης στο σημερινό και αυριανό Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, σε δηλώσεις του στους «Financial Times» αναφορικά με τη σύλληψη του δημοσιογράφου Ρομάν Προτάσεβιτς (Roman Protasevich) στο Μινσκ, έπειτα από αναγκαστική προσγείωση της πτήσης της Ryanair στην οποία επέβαινε και η οποία είχε αναχωρήσει από την Αθήνα.

«Δεν πρέπει να επαναληφθεί το προηγούμενο η ΕΕ να μην παρουσιάζει ενιαίο μέτωπο σε εξωτερικά ζητήματα στην περίπτωση της απαράδεκτης επιθετικής ενέργειας από την Λευκορωσία» επιμένει ο Κυριάκος Μητσοτάκης μιλώντας στη στήλη Europe Express, ενόψει της συνεδρίασης του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου σήμερα και αύριο στις Βρυξέλλες.

«Η αναγκαστική προσγείωση ενός επιβατικού αεροσκάφους με στόχο την παράνομη κράτηση ενός πολιτικού αντιπάλου και δημοσιογράφου είναι απολύτως καταδικαστέα και συνιστά απαράδεκτη επιθετική ενέργεια που δεν μπορεί να γίνει ανεκτή», αναφέρει ο πρωθυπουργός, σημειώνοντας πως στην προκειμένη περίπτωση πρέπει να υπάρξουν συνέπειες, καθώς «ως μια Ένωση αρχών δεν μπορούμε να δεχτούμε οτιδήποτε άλλο». «Αρκετά», τονίζει.

Μάλιστα, ο κ. Μητσοτάκης επικαλέστηκε ως ενδεικτικό παράδειγμα για τη μη επίτευξη ενιαίας στάσης από την ΕΕ την πρόσφατη κρίση στο Ισραήλ και στη Λωρίδα της Γάζας. «Η αδυναμία μας να υιοθετήσουμε κοινή θέση όσον αφορά τα όσα συνέβησαν πρόσφατα στο Ισραήλ και στη Γάζα -όπου ως Ευρωπαϊκή Ένωση δεν καταφέραμε να παρουσιάσουμε μία ενιαία γραμμή- δεν πρέπει να επαναληφθεί», είπε χαρακτηριστικά. 

Μπορέλ: Ζητούμε την άμεση απελευθέρωση του Ρομάν Προτάσεβιτς

Η ΕΕ καλεί για την άμεση απελευθέρωση του Ρομάν Προτάσεβιτς, αναφέρει ο Ζοζέπ Μπορέλ σε ανακοίνωση που εξέδωσε εκ μέρους της ΕΕ. Παράλληλα, ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής υπογραμμίζει ότι «η ΕΕ θα εξετάσει τις συνέπειες αυτής της ενέργειας, συμπεριλαμβανομένης της επιβολής κυρώσεων κατά των υπευθύνων».

Συγκεκριμένα, η ανακοίνωση σημειώνει ότι «στις 23 Μαΐου, οι αρχές της Λευκορωσίας, σε ένα απαράδεκτο βήμα, ανάγκασαν ένα πολιτικό αεροπλάνο να εκτελέσει έκτακτη προσγείωση στο Μινσκ. Το αεροπλάνο, που ανήκει σε εταιρεία της ΕΕ, που πέταγε μεταξύ δύο πρωτευουσών της ΕΕ και μετέφερε περισσότερους από 100 επιβάτες, αναγκάστηκε να προσγειωθεί αφού αναχαιτίστηκε από στρατιωτικό αεροσκάφος της Λευκορωσίας».

«Ένας από τους επιβάτες της πτήσης, ο κ. Ρομάν Προτάσεβιτς, ανεξάρτητος δημοσιογράφος από τη Λευκορωσία, κρατήθηκε από τις αρχές της Λευκορωσίας (...) Πρόκειται για μια ακόμη κατάφωρη προσπάθεια των αρχών της Λευκορωσίας να σιωπήσουν όλες τις φωνές της αντιπολίτευσης», προσθέτει ο Ζοζέπ Μπορέλ και επισημαίνει: «Ζητούμε την άμεση απελευθέρωση του κ. Προτασέβιτς».

Παράλληλα, αναφέρει ότι «κατά την εκτέλεση αυτής της καταναγκαστικής πράξης, οι αρχές της Λευκορωσίας έθεσαν σε κίνδυνο την ασφάλεια των επιβατών και του πληρώματος. Πρέπει να διεξαχθεί διεθνής έρευνα για αυτό το περιστατικό για να διαπιστωθεί τυχόν παραβίαση των διεθνών αεροπορικών κανόνων».

Καταλήγει λέγοντας ότι «αυτό το ζήτημα θα τεθεί κατά την προσεχή σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Η ΕΕ θα εξετάσει τις συνέπειες αυτής της ενέργειας, συμπεριλαμβανομένης της επιβολής κυρώσεων κατά των υπευθύνων».

Το ΥΠΕΞ των ΗΠΑ αξιώνει την άμεση απελευθέρωση του δημοσιογράφου

Η αμερικανική διπλωματία «καταδίκασε σθεναρά» την αναγκαστική εκτροπή επιβατικού αεροσκάφους της Ryanair στη Λευκορωσία χθες Κυριακή και τη σύλληψη αντιφρονούντα δημοσιογράφου που επέβαινε σε αυτό, αξιώνοντας να συγκληθεί το ταχύτερο το Συμβούλιο του Διεθνούς Οργανισμού Πολιτικής Αεροπορίας (ΔΟΠΑ) για να συζητήσει το συμβάν.

Οι ΗΠΑ «καταδικάζουν σθεναρά την αναγκαστική εκτροπή μιας πτήσης μεταξύ δύο κρατών μελών της ΕΕ» και τη «σύλληψη του δημοσιογράφου Ρόμαν Προτάσεβιτς στο Μινσκ. Απαιτούμε την άμεση απελευθέρωσή του».

Στην ανακοίνωση Τύπου που δημοσιοποίησε το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, ο αμερικανός ΥΠΕΞ Άντονι Μπλίνκεν απαίτησε την άμεση απελευθέρωση του κ. Προτάσεβιτς, ενώ σημείωσε πως «η σοκαριστική ενέργεια που διαπράχθηκε από το καθεστώς Λουκασένκο έθεσε σε κίνδυνο τη ζωή 120 και πλέον επιβατών, συμπεριλαμβανομένων πολιτών των ΗΠΑ».

Photo: Nexta/mega

«Οι πρώτες πληροφορίες που υποδεικνύουν ότι ενέχονται οι λευκορωσικές υπηρεσίες ασφαλείας και ότι χρησιμοποιήθηκαν λευκορωσικά στρατιωτικά αεροσκάφη για να συνοδεύσουν το αεροσκάφος είναι βαθιά ανησυχητικές και χρειάζεται να ερευνηθούν σε βάθος», σύμφωνα με τον κ. Μπλίνκεν.

Ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας θύμισε ότι η Ουάσινγκτον υποστηρίζει «τον λευκορωσικό λαό» και την «επιθυμία του για ένα μέλλον με ελευθερία, δημοκρατία και ευημερία» και αξιώνει «το καθεστώς» του προέδρου Αλεξάντρ Λουκασένκο «να σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις θεμελιώδεις ελευθερίες».

Ο κ. Μπλίνκεν υπογράμμισε πως η Ουάσινγκτον θα επιδιώξει τη «συντομότερη δυνατή σύγκληση του Συμβουλίου του ΔΟΠΑ για να εξεταστούν τα γεγονότα αυτά» .

Ο αμερικανός ΥΠΕΞ σημείωσε πως «συντονίζουμε στενά την αντίδρασή μας με τους εταίρους μας, συμπεριλαμβανομένων της ΕΕ και Λιθουανών και Ελλήνων αξιωματούχων».

Λευκορωσικό καταδιωκτικό αναχαίτισε χθες Boeing 737 της Ryanair που εκτελούσε το δρομολόγιο Αθήνα-Βίλνιους. Ο ιστότοπος της λευκορωσικής αντιπολίτευσης Nexta ανέφερε ότι ο πρώην διευθυντής του Ρομάν Προτάσεβιτς, που επέβαινε στο αεροσκάφος, συνελήφθη όταν αυτό προσγειώθηκε στο Μινσκ, πληροφορία που επιβεβαίωσε αργότερα η λευκορωσική κρατική τηλεόραση.

Αργότερα χθες, το αεροσκάφος συνέχισε εντέλει την πτήση του προς το Βίλνιους, όπου προσγειώθηκε με πολλές ώρες καθυστέρηση.

Οι λευκορωσικές αρχές ισχυρίσθηκαν ότι το Μπόινγκ εξετράπη εξαιτίας «προειδοποίησης για βόμβα». Ο ιστότοπος Nexta από την πλευρά του έκανε λόγο περί «καβγά» που προκάλεσαν λευκορώσοι πράκτορες των υπηρεσιών ασφαλείας μέσα στο αεροσκάφος, διατεινόμενοι πως υπήρχε βόμβα πάνω σε αυτό, αναφέρει το ΑΠΕ.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση διεμήνυσε πως ετοιμάζεται να επιβάλει νέες κυρώσεις σε βάρος του Μινσκ. Το NATO αξίωσε να διενεργηθεί «διεθνής έρευνα» για το περιστατικό.

Την άμεση απελευθέρωση του δημοσιογράφου Ρομάν Προτάσεβιτς ζητά η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν

Την άμεση απελευθέρωση του δημοσιογράφου Ρομάν Προτάσεβιτς ζητά με μήνυμά της στο twitter η Πρόεδρος της Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ενώ μιλάει για «συνέπειες» στη Λευκορωσία.

«Η εξωφρενική και παράνομη συμπεριφορά του καθεστώτος στη Λευκορωσία θα έχει συνέπειες. Οι υπεύθυνοι για την πειρατεία στην πτήση της Ryanair πρέπει να τιμωρηθούν. Ο δημοσιογράφος Ρόμαν Προτάσεβιτς πρέπει να απελευθερωθεί αμέσως. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα συζητήσει αύριο τις ενέργειες που πρέπει να αναληφθούν», αναφέρει η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.