Ελβετός εμπειρογνώμονας: Η κατάσταση στην Ευρώπη μου θυμίζει έντονα την έναρξη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου

Άρθρο στο In.gr

Η Ρωσία του Πούτιν επιτέθηκε στην Ουκρανία. Υψηλόβαθμοι ειδικοί όπως ο πρώην στρατηγός Kujat δεν πιστεύουν ότι ο Πούτιν θα επιτεθεί επίσης σε χώρες του ΝΑΤΟ στην Ανατολική Ευρώπη. Ο ελβετός στρατιωτικός εμπειρογνώμονας Αλμπερτ Στάχελ δεν είναι και τόσο αισιόδοξος. Σε συνέντευξή του στο FOCUS Online, αναλύει τον πραγματικό στόχο του Πούτιν και γιατί η τρίτη φάση της ρωσικής επίθεσης είναι η πιο επικίνδυνη.

FOCUS Online: Κύριε Στάχελ, ο Πούτιν επιτίθεται στην Ουκρανία από αέρος και από το έδαφος και έχει επίσης σταθμεύσει ναυτικές μονάδες στη Μαύρη Θάλασσα. Τι μπορεί να ειπωθεί για τους στρατιωτικούς στόχους αυτών των επιθέσεων; Ποιος είναι ακριβώς ο σκοπός τους;

Αλμπερτ Στάχελ: Ο Πούτιν θα προσπαθήσει να φέρει τη χώρα υπό τον απόλυτο έλεγχό του το συντομότερο δυνατό. Αφενός, καταστρέφοντας συγκεκριμένες σημαντικές υποδομές όπως στρατιωτικές εγκαταστάσεις και αεροδρόμια, καθιστώντας τα άχρηστα σε κάθε περίπτωση. Αρχικά, αυτό γινόταν κυρίως με βόμβες από αέρος. Στη συνέχεια επεμβαίνουν τανκς και στρατεύματα εδάφους, κάτι που έχει ήδη συμβεί σε διάφορα μέρη, για παράδειγμα από τη Λευκορωσία, στον νότο κοντά στην Οδησσό και στις αυτονομιστικές περιοχές του Ντονμπάς. Μετά, ακολουθεί η υποδομή των μεταφορών. Την ίδια στιγμή, ο Πούτιν θα προσπαθήσει να εξαλείψει την πολιτική ηγεσία της Ουκρανίας.

Πόσο μπορεί να διαρκέσει μια τέτοια φάση;

Αν θέλει να έχει επιτυχία, πρέπει να το κάνει σε λίγες μέρες. Ο Πούτιν δεν μπορεί και δεν θέλει για οικονομικούς λόγους να αντέξει έναν μακρύ πόλεμο, και αυτός είναι ένας λόγος παραπάνω που όλα γίνονται πολύ γρήγορα με τεράστια χτυπήματα στην αρχή. 

Πού ακριβώς επιτίθενται τα στρατεύματα και τι συμβαίνει όταν τα στρατεύματα έχουν κατακτήσει το έδαφος;

Είναι γνωστό ότι ο στρατός του Πούτιν έχει σχηματίσει έναν δακτύλιο από τα βόρεια στη Λευκορωσία, πέρα από τα ρωσικά σύνορα ανατολικά της Ουκρανίας και στα νότια κατά μήκος της ήδη κατεχόμενης χερσονήσου της Κριμαίας και της Μαύρης Θάλασσας. Αυτά τα στρατεύματα πρέπει να καταλάβουν στρατηγικά σημαντικά σημεία στην Ουκρανία. Χωριά, πόλεις, κόμβους μεταφορών, επίσης τις βαριές βιομηχανικές περιοχές της Ουκρανίας στον νότο.

Θα ήταν η δεύτερη φάση;

Ακριβώς. Αυτή η δεύτερη φάση είναι η φάση εκφοβισμού με την οποία ο Πούτιν είναι πιθανό να προσπαθήσει να συντρίψει οποιαδήποτε αντίσταση στην Ουκρανία. Μόνο έτσι θα μπορούσε να φέρει γρήγορα τη χώρα υπό τον έλεγχό του.

Η Ουκρανία συνορεύει άμεσα με την Πολωνία , η οποία είναι μέλος της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, στα βορειοδυτικά. Επιπλέον, τα κράτη της Βαλτικής, η Λετονία και η Εσθονία, έχουν άμεσα σύνορα με τη Ρωσία. Κινδυνεύουν και οι σύμμαχοί μας; Τι πρέπει να κάνει τώρα το ΝΑΤΟ;

Σε αυτήν τη φάση δεν νομίζω ότι απειλούνται άμεσα οι χώρες του ΝΑΤΟ, αλλά αυτό μπορεί να αλλάξει σύντομα. Η πρόβλεψή μου, όχι μόνο από τις τελευταίες εξελίξεις, είναι ότι ο Πούτιν δεν σκοπεύει να κατακτήσει μόνο την Ουκρανία. Θέλει περισσότερα.

Οπως έχει πει επανειλημμένα, θέλει «να αναδιοργανώσει την ασφάλεια στην Ευρώπη». Αυτό και μόνο αρκεί για να δείξει ότι η επίθεση που ξεκίνησε απόψε δεν θα σταματήσει στα εσωτερικά σύνορα της Ουκρανίας. Οι επόμενοι προορισμοί είναι πιθανόν οι χώρες της Βαλτικής, η Πολωνία και η Τσεχία. Θέλει να φέρει πίσω μέρη της Ανατολικής Ευρώπης και να διώξει τους Αμερικανούς από την Ευρώπη.

Ομως στρατιωτικά δεν υπάρχουν ακόμη σημάδια που να αποδεικνύουν αυτήν την πρόθεση.

Τις τελευταίες ημέρες, ο Πούτιν έχει ξεκαθαρίσει επανειλημμένα ότι έχει ήδη στραμμένο το βλέμμα του σε μια τρίτη φάση – δηλαδή την «αναδιοργάνωση της ασφάλειας στην Ευρώπη».

Επομένως, δεν πιστεύετε ότι η απειλή του για «συνέπειες που δεν έχετε ξαναζήσει» είναι ρητορικό πολεμικό κλισέ, αλλά σοβαρός κίνδυνος;
Ο ελβετός στρατιωτικός εμπειρογνώμονας Αλμπερτ Στάχελ

Για μένα, αυτό είναι μια σαφής ένδειξη του πυρηνικού οπλοστασίου που έχει και θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει. Αυτή είναι η πραγματική μεγάλη απειλή που θέτει η εισβολή στην Ουκρανία. Το πρόβλημα είναι πολύ μεγαλύτερο από όσο φαίνεται αυτήν τη στιγμή.

Πώς γίνεται η Δύση, η ΕΕ, το ΝΑΤΟ και οι ΗΠΑ να μην έχουν αντιληφθεί μια τέτοια απειλή;

Η Δύση επέτρεψε να τυφλωθεί, ελπίζοντας πάρα πολύ ότι θα μπορούσε να υπάρξει μια διπλωματική διέξοδος από αυτήν την κρίση. Η κατάσταση μου θυμίζει έντονα την έναρξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου το 1939, παρόμοια ήταν και εκεί.

Και όπως τότε, στα τέλη της δεκαετίας του 1930, τα κράτη γύρω από το γερμανικό Ράιχ αφοπλίστηκαν για πάρα πολύ καιρό, πιστεύοντας ότι τίποτα δεν θα γινόταν. Ενώ εμείς διαλύουμε παλιά τανκς, ο Πούτιν έχει εκσυγχρονίσει 10.000 παλιά τανκς.

Εχει μεταμορφώσει όλο και περισσότερο τον στρατό σ’ έναν επαγγελματικό στρατό, ο οποίος πλέον αποτελείται, σε ποσοστό πάνω από το 60 τοις εκατό, από επαγγελματίες στρατιώτες.

Μια άμεση αντιπαράθεση μεταξύ Ρωσίας και ΝΑΤΟ, όλοι γνωρίζουν, θα μπορούσε γρήγορα να καταλήξει σε μια παγκόσμια καταστροφή. Για τον λόγο αυτόν, άλλοι στρατιωτικοί εμπειρογνώμονες θεωρούν αδύνατη μια επίθεση σε χώρες του ΝΑΤΟ. Τι μπορεί να κάνει το ΝΑΤΟ τώρα;

Ο μεγαλύτερος κίνδυνος προέρχεται από τους επιχειρησιακούς-τακτικούς πυραύλους μεσαίου βεληνεκούς, οι οποίοι μπορούν να εξοπλιστούν με πυρηνικές κεφαλές.

Ως εκ τούτου, η κορυφαία προτεραιότητα για το ΝΑΤΟ αυτήν τη στιγμή είναι να μετακινήσει τις αεροπορικές δυνάμεις στα ανατολικά σύνορα των κρατών μελών του και τα συστήματα πυραυλικής άμυνας το συντομότερο δυνατό. Το πρόβλημα είναι: δεν πηγαίνει τόσο γρήγορα όσο θα έπρεπε.

Ο Αλμπερτ Στάχελ (γεννημένος το 1943) είναι ελβετός στρατιωτικός εμπειρογνώμονας, πολιτικός επιστήμονας και οικονομολόγος, καθηγητής Στρατηγικών Σπουδών στο ETH της Ζυρίχης και στο Πανεπιστήμιο της Ζυρίχης. Εχει γράψει πολλά εξειδικευμένα βιβλία για γεωπολιτικά θέματα.