Κολωνάκι: Όλη η ιστορία της αριστοκρατικής περιοχής - Από Κατσικάδα επί Τουρκοκρατίας στο Κολωνάκι που συχνάζουμε σήμερα! (φωτό & βίντεο)

Το Κολωνάκι είναι ίσως η πιο εμβληματική περιοχή της Αθήνας.

Το πανέμορφο Κολωνάκι δεν ήταν ποτέ μια απλή γειτονιά των πλουσίων, έχει πολύ σημαντική ιστορία. 

Κολωνάκι: Τα σύνορά του στην Αθήνα

Χωροταξικά μιλώντας ως Κολωνάκι λογίζεται η συνοικία που εκτείνεται από την οδό Πανεπιστημίου στα ανατολικά μέχρι και το Μέγαρο Μουσικής. Στα νότια εκτείνεται ως τη λεωφόρο Βασιλίσσης Σοφίας ενώ βορειοδυτικά καλύπτει την οδό Σίνα μέχρι το «σύνορο» της Ασκληπιού εκεί όπου πια αρχίζει μια άλλη ιστορική γειτονιά, αυτής της Νεάπολης Εξαρχείων. Ομφαλός της πολυτελούς συνοικίας η πλατεία Κολωνακίου ή αλλιώς πλατεία «Φιλικής Εταιρείας». Αν ανηφορίσετε από την οδό Ακαδημίας, στο νούμερο 58 μπορείτε να θαυμάστε το μικρό ιδιαίτερο ιστορικό κτίριο που υπάρχει στην καρδιά της πρωτεύουσας.

Γιατί ονομάστηκε έτσι;

Την ονομασία της η συνοικία την πήρε λόγω ενός παλιού μαρμάρινου στύλου, ύψους δύο μέτρων και διαμέτρου 30 εκατοστών ο οποίος βρέθηκε στην περιοχή και το 1938 μεταφέρθηκε στην κεντρική πλατεία. Και γιατί υπήρχε εκεί το κολωνάκι; Τον Μεσαίωνα, οι Αθηναίοι, προς αποτροπή επιδημιών ή άλλων συμφορών συνήθιζαν να κάνουν λιτανείες και ιεροτελεστίες με θυσίες νεαρών ζώων. Στα σημεία που κατέληγαν αυτές οι λιτανείες, οι κάτοικοι ολοκλήρωναν την ιεροτελεστία και έστηναν ένα «κολωνάκι». Παρόμοια έχουν βρεθεί σε πολλά σημεία στην Αθήνα. Το Κολωνάκι άλλωστε, όπως και όλη η Αθήνα, στο σύνολό της από το τέλος της Ύστερης Ελληνιστικής Περιόδου μέχρι και το 1834, δεν ήταν τίποτα άλλο παρά μία επαρχία γεμάτη με χωράφια και βοσκοτόπια.

Στην περίοδο της τουρκοκρατίας, η περιοχή δεν κατοικούνταν και τότε ονομαζόταν Κατσικάδα ή Κατσικάδικα επειδή η περιοχή λειτουργούσε ως ο μεγάλος βοσκότοπος της πόλης. Τη μεγάλη της ανάπτυξη και δη αυτή που την έκανε μια αριστοκρατική συνοικία ξεκίνησε στην ουσία να την αποκτά μετά τη δημιουργία του σύγχρονου ελληνικού κράτους. Η κοντινή απόσταση από τα βασιλικά ανάκτορα του Όθωνα, έκαναν τότε το Κολωνάκι τόπο συνάντησης υψηλόβαθμων βασιλικών αξιωματούχων της αυλής και της «αφρόκρεμας» των Αθηνών. Τα χρόνια από τα τέλη του 19ου αιώνα και έπειτα, έχουν ήδη μετατρέψει το Κολωνάκι στην πιο πολυτελή περιοχή των Αθηνών. Αυτό το αριστοκρατικό υπόβαθρο, επιβεβαιώνουν οι αρχοντικές κατοικίες σε ρυθμούς εκλεκτικισμού και μοντερνισμού.

Την περίοδο των Δεκεμβριανών, η περιοχή αποτέλεσε τη βάση των στρατιωτικών δυνάμεων των Βρετανών και της κυβέρνησης του Γεωργίου Παπανδρέου. Η διοίκηση άνηκε τότε στον Βρετανό στρατηγό Ρόναλντ Σκόμπι. Οι ΕΑΜίτες άρχισαν τότε να αποκαλούν το Κολωνάκι «Η Σκομπία». Προπολεμικά, η μεγάλη της ήδη οικονομική και κοινωνική διαφορά με την ομόηχη συνοικία, τον Κολωνό, έχτισε το έδαφος για πολλές ιστορίες για αυτή τη συνοικία, οι οποίες κάποια στιγμή έδωσαν και τον τίτλο στην ελληνική ταινία «Λαός και Κολωνάκι» (αντί για Κολωνός και Κολωνάκι).

instagram

Μεταπολεμικά πια, το Κολωνάκι δεν ταυτίζεται μόνο την κοινωνική αφρόκρεμα και τους εύρωστους Αθηναίους αλλά και με τους διανοούμενους και τους ανθρώπους της τέχνης. Επιλέγουν να μείνουν εδώ είτε έχουν κάνει στέκι τους την περιοχή - από τον Βάρναλη και τον Παπαδιαμάντη μέχρι τον Μάνο Χατζιδάκι, τον Γιάννη Τσαρούχη, την Μελίνα Μερκούρη, τον Αλέκο Σακελλάριο, την Τζένη Καρέζη και την Αλίκη Βουγιουκλάκη. Η τελευταία ήταν κάτοικος της περιοχής και συναντούσε πολλές φορές τους εξίσου διάσημους φίλους της εκείνης της εποχής στο ιστορικό Zonar’s γωνία Βουκουρεστίου με Πανεπιστήμιου. Και φυσικά ήταν και παραμένει τόπος δημιουργίας και δράσης (είχαν ή έχουν δηλαδή εδώ τα ατελιέ τους) των πιο γνωστών Ελλήνων σχεδιαστών μόδας από τον Billy Bo και τον Τσεκλένη μέχρι τον Βασίλη Ζούλια, Βασίλειο Κωστέτσο, τον Λάκη Γαβαλά και τους Deux Hommes.

Η αρχιτεκτονική στο Κολωνάκι 

Τα κτίρια του παραμένουν τα πιο όμορφα της Αθήνας και αν πολλά κατεδαφίστηκαν τον προηγούμενο αιώνα στο όνομα της αστικής ανάπτυξης και της… «αγίας αθηναϊκής πολυκατοικίας» το αρχιτεκτονικό τοπίο παραμένει εκλεκτό. Ακόμα και οι πολυκατοικίες του '60 του '70 ακόμα και του 80 είναι καλοφροντισμένες και έχουν τον χαρακτήρα τους, ενώ συνυπάρχουν γαλήνια με όσα παλιά κτίρια απέμειναν και τα οποία ακολουθούν τον εκλεκτικισμό και τον μοντερνισμό.

instagram

Κολωνάκι: Η Δεξαμενή και ο Λυκαβηττός

Η πιο όμορφη πλατεία πάντως είναι μάλλον αυτή της Δεξαμενής, η πιο αγαπητή άλλωστε και των κατοίκων όχι μόνο του Κολωνακίου αλλά και του γειτονικού Λυκαβηττού. Πρόκειται για μια «γενναιόδωρη» σε μέγεθος και σε πολύ όμορφο σημείο πλατεία, πολύ ζωντανή επίσης.

Όσο για το καφέ αυτής της πλατείας είναι πια σύμβολο και πως αλλιώς αφού κάποτε υπήρξε στέκι του Παπαδιαμάντη και του Βάρναλη. Μάλιστα, αυτό είναι το μέρος όπου ο Παπαδιαμάντης απαθανατίστηκε καθιστός στην πασίγνωστη πόζα όπου γέρνει το κεφάλι. Αλλά και ο Βάρναλης, όπως και άλλοι λόγιοι εκείνης της εποχής, κάθονταν εδώ με τις ώρες. Σημειώστε σε αυτό το σημείο πως το Κολωνάκι έχει και δεύτερο πολύ όμορφο και φροντισμένο θερινό σινεμά, την «Αθηναία», στην οδό Χάρητος, η οποία και σερβίρει την πιο αχνιστή και πεντανόστιμη τυρόπιτα που μπορείτε να δοκιμάσετε σε αθηναϊκό σινεμά.

Λυκαβηττός με θέα την Αθήνα

Λίγα μόλις μέτρα παραπάνω από την Δεξαμενή βρίσκεται ο περιφερειακός Λυκαβηττού. Ο πανέμορφος λόφος από πάνω του, γεμάτος δέντρα και κάθε λογής πρασινάδα και λουλουδιών είναι το δεύτερο πιο ψηλό σημείο της πόλης μετά τα Τουρκοβούνια. Πέντε πράγματα που ίσως δε γνωρίζεις για τον Λυκαβηττό θα βρείτε εδώ. Προσφέρει θέα 360 μοιρών σε όλη την Αθήνα. Με το εκκλησάκι του Αγίου Γεωργίου, το τελεφερίκ και το καφέ- εστιατόριο στην κορυφή του παραμένει δεκαετίες ολόκληρες τώρα το πιο διαχρονικό σημείο για ένα ρομαντικό ραντεβού. Για να τον προσεγγίσετε πάντως από την καρδιά του Κολωνακίου θα χρειαστεί να ανέβετε πολλά (πολλά) σκαλιά-μόνο από την Σπευσίππου μέσω Μαρασλή θα ανέβετε 207! Εκεί θα βρείτε ένα από τα μεγαλύτερα πάρκα στην Αθήνα, οάσεις πρασίνου για αξέχαστες βόλτες.

Μουσεία & Γκαλερί

Η συνοικία είναι γνωστή και για τα πολλά -τα πιο σημαντικά σε όλη την πρωτεύουσα-μουσεία της. Το Μουσείο Μπενάκη, το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης (Ίδρυμα Νικολάου και Ντόλλης Γουλανδρή), το Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο, το Μουσείο Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας Κώστα Κοτσανά και το Πολεμικό Μουσείο, εκτός από σημαντικά μουσεία είναι και κτίρια με σημαντική αρχιτεκτονική υπογραφή.

Να σημειωθεί ότι τόσο το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης όσο και το Μπενάκη, έχουν δύο από τα σημαντικότερα και πιο όμορφα πωλητήρια στην Ελλάδα. Και φυσικά εξέχουσα θέση στο Κολωνάκι έχει σήμερα και η Πινακοθήκη του Χατζηκυριάκου-Γκίκα στην οδό Κριεζώτου. Το υπέροχο σπίτι, όπου έζησε και δημιούργησε ο Νίκος Χατζηκυριάκος-Γκίκας χτίστηκε γύρω στο 1932 από τον Κωνσταντίνο Κιτσίκη, αρχιτέκτονα και καθηγητή στο Πολυτεχνείο. Πρόκειται για ένα εξαιρετικό δείγμα αρχιτεκτονικής πολυκατοικίας του Μεσοπολέμου. Οι χώροι όπου έζησε, και το εργαστήριο του μεγάλου καλλιτέχνη, ξεδιπλώνουν την ιστορία της ταραγμένης Ελλάδας των δύο Παγκόσμιων Πολέμων, της Μικρασιατικής Καταστροφής, του Εμφυλίου και του Διχασμού.

Η τέχνη δεν φωλιάζει μόνο στα σημαντικά μουσεία αλλά και στις πολλές (περισσότερες από οπουδήποτε αλλού) ιστορικές γκαλερί της Αθήνας. Καλφαγιάν, Αστρολάβος-Δεξαμενή, Ζουμπουλάκη, Σκουφά, CAN, Genesis, Elika, Αίθουσα Τέχνης Αθηνών, Gagosian κτλ.

Κολωνάκι διασκέδαση

Στην οδό Σκουφά, στην πλατεία αλλά και στην οδό Βουκουρεστίου χτυπάει η καρδιά της εστίασης και της διασκέδασης. Παρότι πολλά από τα μαγαζιά έχουν αλλάξει πια πολλά χέρια, το Κολωνάκι παραμένει σημείο με ταυτότητα κατά βάση αλλά ενδιαφέρουσες από την άλλη επιλογές για φαγητό, ποτό και καφέ. Υπάρχουν στέκια που άφησαν εποχή για τα πάρτι τους με τους διάσημους. Το Rock and Roll και η Ράτκα, για παράδειγμα, αγαπημένο στέκι της Έλλης Λαμπέτη. Αμφότερα, παραμένουν τα αγαπημένα σημεία των -σημερινών- κοσμικών Αθηναίων. Το cafe Da Capo στην πλατεία πάντως, είναι ένα πιο βατό σημείο για να συναντήσετε τα πιο γνωστά πρόσωπα σε όλη την Αθήνα. Απολαύστε έναν καφέ με αύρα ευρωπαϊκής πλατείας, σύμφωνα με το exporing Greece.