7 ερωτήσεις στον πρέσβη του Κονγκό από τον Δημήτρη Μαχαιρίδη

Από τις 12 έως τις 14 Οκτωβρίου, στην Κινσάσα, το Κονγκό υποδέχεται τη 14η Συνάντηση Κορυφής της Γαλλοφωνίας, η οποία συνέρχεται κάθε δύο χρόνια.

Η προηγούμενη σύνοδος πραγματοποιήθηκε το 2010 στο Μοντρέ της Ελβετίας. Μετά από έναν μακρύ καταστροφικό πόλεμο, μια από τις πιο πλούσιες χώρες του πλανήτη σε πρώτες ύλες επανέρχεται στην παγκόσμια διπλωματία και σκακιέρα. Ο πρέσβης της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό στην Αθήνα κος Henri Benjamin NTIKALA BOOTO απαντά στις 7 ερωτήσεις. Και μας αποκαλύπτει ότι ο πρώτος φούρναρης στο Κονγκό ήταν Έλληνας.

- Η φετινή Συνάντηση Κορυφής της Γαλλοφωνίας στο Κονγκό σημαίνει την επανένταξή του στη διεθνή σκηνή;

Παραλαμβάνουμε τη σκυτάλη του Διεθνούς Οργανισμού της Γαλλοφωνίας από την Ελβετία. Στην Κινσάσα, την πρωτεύουσα της Λαϊκής Δημοκρατίας (ΛΔ) του Κονγκό θα συναντηθούν αρχηγοί κρατών και υπουργοί από 75 περίπου χώρες. Ο φιλόσοφος και συγγραφέας Frantz Fanon έχει περιγράψει τη ΛΔ του Κονγκό ως την σκανδάλη στο περίστροφο με το οποίο μοιάζει η αφρικανική ήπειρος. Αρκεί ένα κλικ στη σκανδάλη για την σταθεροποίηση ή την αποσταθεροποίηση όλης της αφρικανικής ηπείρου. Εμείς αυτήν την σκανδάλη την ονομάζουμε σύνθεση της Αφρικής. Η σταθερότητα που θέλουμε στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό θα περάσει παντού σε όλη την Αφρική.

- Γαλλοφωνία: διεθνής οργανισμός ή όργανο επηρεασμού;

Στη Γαλλοφωνία κερδισμένες είναι περισσότερο οι χώρες της Αφρικής. Η Γαλλία είναι μια χώρα μέλος του οργανισμού όπως και οι υπόλοιπες. Η Γαλλοφωνία είναι ένας οργανισμός συνεργασίας βασισμένος στη γαλλική γλώσσα. Και η χώρα μου είναι ένα εξαιρετικό παράδειγμα αυτού που εννοώ. Στη χώρα μου έχουμε μία επίσημη γλώσσα τη γαλλική, με την οποία μπολιάζονται τέσσερις εθνικές γλώσσες, η Tshiluba (Τσιλούμπα) στο κέντρο της χώρας, η Swahili (Σουαχίλι) στα ανατολικά, η Lingala (Λίνγκαλα) στην Κινσάσα και στα δυτικά και η Kikongo (Κικόγκο) στο κέντρο και στα νοτιοδυτικά. Επιπλέον υπάρχουν πολλές διάλεκτοι. Χάρη στην κοινή γλώσσα, τη γαλλική, επικοινωνούμε ευρύτερα και ευκολότερα. Όπως και στην υπόλοιπη Αφρική ζούμε με πολλές διαφορετικές κουλτούρες και γλώσσες. Η Γαλλοφωνία, λοιπόν, διαθέτει συγκεκριμένα όργανα και λαμβάνει αποφάσεις, ορισμένες από τις οποίες είναι εκτελεστές από τα μέλη της και αφορούν ευρύτερα θέματα, όπως η δημοκρατία, η διακυβέρνηση, τα δικαιώματα του ανθρώπου κλπ. Σε κάθε σύνοδο κορυφής η θεματολογία είναι διαφορετική. Στην φετινή 14η Σύνοδο Κορυφής της Κινσάσα, το κύριο θέμα είναι «Γαλλοφωνία: περιβαλλοντικά και οικονομικά ζητήματα απέναντι στην παγκόσμια διακυβέρνηση». Αυτό το κεντρικό θέμα θα συζητηθεί στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, μια χώρα με τεράστια δάση και ποικίλα οικοσυστήματα. Κατά την άποψή μου δεν βλέπω ένα κράτος-μέλος να ασκεί επιρροή πάνω σε ένα άλλο.

- Αποικιοκρατία: υπάρχει συμπέρασμα;

Στην ιστορία της αποικιοκρατίας υπάρχει και τροφή να φας και ποτό να πιεις. Δηλαδή υπάρχουν και καλά και κακά. Ωστόσο, αποικιοκρατία σημαίνει ότι σε μια χώρα μια άλλη χώρα εφαρμόζει τη δική της πολιτική σύμφωνα με τα συμφέροντά της. Το Κονγκό κάποια συγκεκριμένη στιγμή ήταν η προσωπική περιουσία του βασιλιά του Βελγίου Λεοπόλδου Β’, ο οποίος στη συνέχεια το παραχώρησε στο Βέλγιο. Σε αυτό το σύστημα, όπου έβαζε από την μια πλευρά τον δούλο και από την άλλη τον αφέντη, η χώρα εξαρτιόταν πλήρως από τα συμφέροντα του αποικιοκράτη. Σήμερα πια, ανεξάρτητοι και ελεύθεροι, είμαστε υπερήφανοι που αναπτύσσουμε σχέσεις ώριμες και με ευθύνες με το Βέλγιο.

- Η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό βγαίνει από ένα μακρόχρονο εμφύλιο πόλεμο: ποιες είναι οι προοπτικές σήμερα;

Εδώ και σχεδόν δύο δεκαετίες, η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό έχει δεχθεί πολλές φορές επιθέσεις από τους γείτονές της. Μετά την άγρια δολοφονία του προέδρου Laurent-Désiré Kabila, τον διαδέχθηκε ο γιος του Joseph Kabila, αρχηγός του στρατού ξηράς την εποχή εκείνη. Χωρίς υπερβολές, ήταν εκείνος που έκανε την στροφή στην πραγματική δημοκρατία, που είναι η βάση για την ανάπτυξη. Στο πρώτο του διάγγελμα που απηύθυνε τον Ιανουάριο 2001, υποσχέθηκε την ειρήνη παντού για την σταθεροποίηση της χώρας και ανέλαβε να οργανώσει ελεύθερες εκλογές. Στοίχημα που σχεδόν κερδήθηκε, αλλά οι εχθροί της χώρας μας δεν καταθέτουν τα όπλα. Από τις εννέα χώρες που συνορεύουμε -και ξέρετε ότι τους γείτονες δεν τους διαλέγεις- μόνο μία ή δύο χώρες δεν μας αφήνουν σε ησυχία. Αλλά εγγύησή μας είναι το μέλλον μας και η απόφασή των αρχών να ξαναχτίσουμε και να αναπτύξουμε τη χώρα. Σήμερα, πέρα από κάποια προβλήματα η ειρήνη επικρατεί στο μεγαλύτερο μέρος της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό. Το μέλλον μας παρουσιάζεται πολλαπλά υποσχόμενο και η χώρα μας βρίσκεται επιτέλους στην σωστή πορεία διότι ένα από τα πρώτα προβλήματα με το οποίο βρεθήκαμε αντιμέτωποι ήταν το εξωτερικό χρέος. Από τον Ιούνιο του 2010 το μεγαλύτερο μέρος αυτού του χρέους έχει εκκαθαριστεί. Να σας υπενθυμίσω ότι η Ελλάδα είναι από τις χώρες που ωφελήθηκαν από τη συνεργασία με την Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό. Ίσως δεν το ξέρετε, αλλά το καθεστώς Μομπούτου είχε δημεύσει (σ.σ. zaïrianisé είναι ο όρος που χρησιμοποίησε ο κ. πρέσβης στα γαλλικά) τις περιουσίες των Ελλήνων το 1973. Έπρεπε να περιμένουμε 37 χρόνια, δηλαδή μέχρι τον Ιούλιο του 2010, δηλαδή επί προεδρίας Joseph Kabila, για να αποζημιωθούν οι Έλληνες.

- Έλληνες του Κονγκό: παρελθόν ή νέο ξεκίνημα;

Λιγότεροι από 1.000 το 2009, οι Έλληνες της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό είναι σήμερα γύρω στους 1.500, αλλά είναι ακόμη λιγότεροι σε σχέση με το 1972, όταν η ελληνική κοινότητα αριθμούσε περί τα 7.000 άτομα. Οι περισσότεροι κατέβηκαν στο Κονγκό από τα βόρεια, δηλαδή από την Αίγυπτο, το Σουδάν και την Αιθιοπία. Γι’ αυτό και εγκαταστάθηκαν κυρίως στα ανατολικά της χώρας. Υπάρχουν πολλοί πρωτοπόροι Έλληνες που έβαλαν το δικό τους λιθαράκι για τη δημιουργία του Κονγκό. Πρόσφατα ένα βιβλίο του Γιώργου Αντύπα αναφέρεται εκτενώς σε αυτό. Ξέρετε ότι το ψωμί έφτασε στο Κονγκό με τους Έλληνες; Ο πρώτος αρτοποιός που φούρνισε ψωμί στο Κονγκό ήταν Έλληνας. Η Ελλάδα πάντα ήταν ένα μοντέλο συνεργασίας με το Κονγκό. Στην πράξη υπάρχουν πολλά ελληνικά ορθόδοξα σχολεία και ένα μεγάλο σύγχρονο πανεπιστήμιο που δημιούργησε η Ορθόδοξη Εκκλησία λειτουργεί στην Κινσάσα. Οι διπλωματικές σχέσεις μας κρατούν από το 1965 και από τότε οι δύο χώρες δεν αποχωρίστηκαν ποτέ. Στο πλαίσιο της προεδρίας της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό στο Διεθνή Οργανισμό της Γαλλοφωνίας, η πρεσβεία μας σκοπεύει να οργανώσει ημέρες αφιερωμένες στο Κονγκό ούτως ώστε και η τέχνη και η κουλτούρα μας να γίνουν γνωστές. Απαντώντας, λοιπόν, στο ερώτημά σας θα έλεγα ότι οι σχέσεις μας γνωρίζουν ένα καινούργιο ξεκίνημα.

- Αθήνα του σήμερα: φιλόξενη ή ξενοφοβική;

Είμαι ενάμιση χρόνο στην Αθήνα. Πολλοί λένε ότι έφτασα την χειρότερη στιγμή, επειδή υπάρχει η κρίση. Εγώ δεν το βλέπω αυτό από την μοιρολατρική πλευρά. Διακρίνω μια χώρα αναπτυγμένη που θα ξαναβρεί τη σταθερότητα, μια χώρα με ιστορία και παράδοση. Μαθαίνω πολλά πράγματα ζώντας στην Αθήνα αυτή τη στιγμή. Η Ελλάδα βρίσκεται πιο κοντά στην Αφρική από άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Οι Έλληνες είναι πιο ζεστοί, πιο ανοικτοί, λιγότερο κακοί. Και αγαπούν το Κονγκό. Αλλά, μετά τις βουλευτικές εκλογές του 2012, ο εξτρεμισμός και η στροφή προς την ξενοφοβία αρχίζουν να μας ανησυχούν, καθώς δεν περνά μια μέρα χωρίς να συμβαίνει επίθεση σε έναν μετανάστη. Ελπίζω ότι οι αρχές θα λάβουν τα αναγκαία μέτρα προτού τα πράγματα εκτραχυνθούν.

- Η Γαλλοφωνία μπορεί να παίξει ρόλο ενάντια στην ξενοφοβία;

Αν δίνουμε τροφή στα συμφέροντα ορισμένων λόγω χρώματος δέρματος ή προέλευσης, αυτό είναι άδικο και δεν βοηθά. Η Γαλλοφωνία, η οποία σχετίζεται άμεσα με την κουλτούρα, μπορεί να βοηθήσει στην ένταξη και την αφομοίωση χωρίς διακρίσεις.

Δημήτρης Μαχαιρίδης


Φωτογραφίες: Natalia Bougadellis

Πηγή: tsantiri.gr