Βερνίκος: Να γίνει η Ελλάδα παγκόσμιο κέντρο θαλάσσιου τουρισμού

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΓΙΩΡΓΟΥ ΒΕΡΝΙΚΟΥ

Στο περιοδικό ECONOMIST INTELLIGENT LIFE GREECE

Άλιμος, Οκτώβριος 2012

Κύριε Βερνίκο, σας γνωρίζουμε με την ιδιότητά σας σαν επιτυχημένο επιχειρηματία, αλλά και σαν κοινωνικά ενεργό πολίτη, ως μέλος πολλών οργανώσεων, συνδέσμων, επιμελητηρίων και ως συνιδρυτή της Greenpeace Ελλάδας. Τον τελευταίο καιρό όμως γίνατε ιδιαίτερα γνωστός με αφορμή την παραίτησή σας από τη θέση του υφυπουργού Ναυτιλίας και Αιγαίου. Τι “γεύση” τελικά σας άφησε όλο αυτό;

H πρόταση να γίνω Υφυπουργός Ναυτιλίας και Αιγαίου ήταν απροσδόκητη και διαφορετική από το συνηθισμένο.  Μια ευχάριστη έκπληξη για πολλούς.  Η ορκωμοσία και η παραίτηση είναι μια σημαντική εμπειρία στη ζωή μου και ήδη παρελθόν.  Ακόμα και σήμερα εισπράττω μια θετική ανταπόκριση από φίλους και πολίτες για τη στάση μου και ένα μεγάλο «κρίμα», που πάντα διευκρινίζεται «κρίμα για τον τόπο και για μας που θα μπορούσες να προσφέρεις, όχι για σένα».  Η γεύση λοιπόν είναι γλυκόπικρη.  Ικανοποίηση που μου προτάθηκε να προσφέρω σ’ έναν τομέα που ξέρω και αγαπώ και λύπη γιατί δεν μπόρεσα να παράγω έργο.

Το 1975 ιδρύσατε τον όμιλο εταιριών “Vernicos Yachts”, την πρώτη εταιρία στην Ελλάδα που εκμεταλλεύτηκε σκάφη αναψυχής. Τότε, φαντάζομαι, πιστεύατε στις δυνατότητες ανάπτυξης του ελληνικού θαλάσσιου τουρισμού. 37 χρόνια μετά και ύστερα από όλα όσα έχουν συμβεί τον τελευταίο καιρό στη χώρα μας, εξακολουθείτε να είστε το ίδιο αισιόδοξος;

Πράγματι η VERNICOS YACHTS κατάφερε να δημιουργήσει ένα διεθνώς αναγνωρίσιμο όνομα στο χώρο του γιώτινγκ.  Ποτέ όμως δεν φανταζόμουνα ότι σ’ έναν τομέα, όπως ο θαλάσσιος τουρισμός, που η Ελλάδα έχει συγκριτικό πλεονέκτημα, τα πράγματα θα είχαν εξελιχθεί με τόσο αργό ρυθμό, όπως συνέβη στη χώρα μας.  Το ίδιο χρονικό διάστημα ο θαλάσσιος τουρισμός στην Καραϊβική αυξήθηκε με δεκαπλάσιους ρυθμούς και κάτι αντίστοιχο συνέβη και με το θαλάσσιο τουρισμό της Τουρκίας.  Αρκεί ν’ αναφέρω ότι το 1976 η Ελλάδα είχε 250 επαγγελματικά σκάφη και η Τουρκία 50.  Σήμερα η Ελλάδα έχει 600 σκάφη με πλήρωμα με ελληνική σημαία και η Τουρκία 3.200.  Όσο αφορά δε τις μαρίνες και το επίπεδο των υπηρεσιών, καλύτερα να μη μιλάμε καθόλου γιατί η σύγκριση είναι πολύ σε βάρος μας.

Έχετε δηλώσει ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να γίνει παγκόσμιο κέντρο θαλάσσιου τουρισμού, αλλά μέχρι τώρα δεν έχει συμβεί κάτι τέτοιο. Τι πιστεύετε ότι δεν γίνεται σωστά έως τώρα και τι θα μπορούσε να γίνει για να αλλάξει αυτό;

Η Ελλάδα πρέπει να θέσει ορισμένους υψηλούς στόχους, όπως το να γίνει κέντρο του παγκόσμιου θαλάσσιου τουρισμού και να προσπαθήσει με συγκεκριμένες πολιτικές και χρονοδιαγράμματα να κυνηγήσει το στόχο και να τον πετύχει.  Ο κυριότερος λόγος που αυτό δεν έχει συμβεί μέχρι σήμερα είναι ότι σε επίπεδο κυβερνητικής πολιτικής κυριαρχεί πάντα το βραχυχρόνιο συμφέρον και δεν υπάρχει η δυνατότητα για μακροχρόνιο σχεδιασμό και στόχευση.  Η δικαιολογία είναι πάντα η ίδια:  «Έχουμε άλλες προτεραιότητες.  Χανόμαστε.  Το θαλάσσιο τουρισμό θα κοιτάξουμε;»

Είστε υπέρ των offshore εταιριών. Πιστεύετε ότι θα πρέπει να εξεταστεί μία άλλη προσέγγιση για τα επενδυτικά εργαλεία όσον αφορά τον κλάδο του θαλάσσιου τουρισμού στη χώρα μας;
Η συζήτηση για τις offshore εταιρείες είναι δύσκολο να γίνει κατανοητή.  Σε θεωρητικό επίπεδο όλοι είμαστε κατά των offshore εταιρειών και πολύ περισσότερο για τους πολιτικούς που πρέπει να προασπίζουν το δημόσιο συμφέρον.  Και βέβαια offshore που χρησιμοποιούνται για το ξέπλυμα μαύρου χρήματος, μίζες και παράνομες δραστηριότητες είναι απαράδεκτες και κάθε ευνομούμενη πολιτεία πρέπει να τις κυνηγάει.  Από κει και πέρα, για να πάει μπροστά η χώρα μας, χρειάζεται εμπιστοσύνη για επενδύσεις και θα πρέπει κάθε αλλαγή στη φορολογία και στο επενδυτικό περιβάλλον να γίνεται με τρόπο που να μην κλονίζει την αξιοπιστία.  Οι offshore εταιρείες έχουν χρησιμοποιηθεί στο παρελθόν νόμιμα για επενδύσεις, τόσο από την αποταμίευση της ελληνικής ναυτιλίας, όσο και από διεθνή επενδυτικά κεφάλαια.  Το 2010, απροειδοποίητα, νόμιμες offshore εταιρείες φορολογήθηκαν από 3% ετήσιο φόρο που πλήρωναν με 15% ετήσιο φόρο στην περιουσία τους.  Δηλαδή ουσιαστικά δημεύτηκε η περιουσία τους.  Αυτό, όπως και κάθε ξαφνική φορολογική αλλαγή, βλάπτει την εμπιστοσύνη για επενδύσεις και είναι βασική αιτία για την υψηλή ανεργία στη χώρα μας.  Βλέπετε, είναι δύσκολο να μιλάει κανείς τη γλώσσα της αλήθειας γιατί είναι συνηθισμένο να συγχέει ιδεοληψίες με τη λειτουργία της οικονομίας.

Πόσο ανταγωνιστική είναι η Ελλάδα αναφορικά με τον θαλάσσιο τουρισμό σε σχέση με την Ιταλία, την Ισπανία, την Πορτογαλία, αλλά και με την Τουρκία και την Κροατία, που αναπτύσσονται συνεχώς τα τελευταία χρόνια;

Απ’ όλες τις χώρες που αναφέρεται, ο άμεσος ανταγωνιστής μας στο Αιγαίο είναι η Τουρκία.  Δυστυχώς δεν υπάρχει σύγκριση μαζί της.  Δεν ξέρω αν στο μέλλον υπάρξει μια αντιστροφή υπέρ μας.  Τα τελευταία πάντως χρόνια η δυναμική είναι υπέρ της Τουρκίας και θα κυριαρχήσει στον άτυπο οικονομικό πόλεμο του Αιγαίου που γίνεται.  Είναι πολύ κρίμα αυτό που συμβαίνει. 

Οι περισσότεροι Ευρωπαίοι, αλλά και όχι μόνο, θεωρούν ότι η Ελλάδα είναι ακριβός τουριστικός προορισμός και ιδιαίτερα οι θαλάσσιες μεταφορές. Εσείς, από την εμπειρία σας σαν άνθρωπος που έχετε ταξιδέψει πολύ, τι πιστεύετε; Τι θεωρείτε ότι πρέπει να γίνει για να αλλάξει αυτό;

Διευκρινίζω ότι είναι άλλο πράγμα η αναψυχή και άλλο η θαλάσσια μεταφορά.  Υπάρχουν μορφές θαλάσσιου τουρισμού, όπως η ναύλωση ιστιοπλοϊκού σκάφους, που η τιμή είναι ανταγωνιστική και προσιτή, π.χ. 40-50 Ευρώ την ημέρα το άτομο.  Τώρα, όσο αφορά τις μεταφορές, αυτές συνήθως επιδοτούνται, όπως το λεωφορείο, το τραίνο, το αεροσκάφος.  Διαχρονικά στην Ελλάδα δεν υπάρχει σφαιρική πολιτική για τις μεταφορές και έτσι δημιουργούνται πολλές στρεβλώσεις.  Ειδικά για τη θαλάσσια μεταφορά αυτή είναι ακριβή, ενώ ταυτόχρονα οι ακτοπλοϊκές εταιρείες χάνουν χρήματα και οι πολίτες όλο και περισσότερο αδυνατούν να πληρώσουν το αντίτιμο του εισιτηρίου.  Η κατάσταση είναι αδιέξοδη και καταρρέει.  Αν τα νησιά μας δεν μπουν σε μία φάση ανάπτυξης, αναδεικνύοντας το μοναδικό φυσικό και πολιτισμικό πλεονέκτημα που έχουν, δεν υπάρχει λύση.  Φυσικά για να γίνει αυτό χρειάζεται συγκεκριμένη πολιτική βούληση και στρατηγική.  Συνήθως αυτή η βούληση υπάρχει σε επίπεδο Υπουργείων Ναυτιλίας και Τουρισμού, αλλά είναι δύσκολο να υπάρξει θετικό αποτέλεσμα λόγω ιδεολογικών και πολιτικών αγκυλώσεων, δυσλειτουργίας του κράτους, γραφειοκρατίας και της επικρατούσας εν γένει νοοτροπίας.

Ο Σύνδεσμος Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων, του οποίου είστε Γενικός Γραμματέας, τι κάνει γι’ αυτό;

Ο ΣΕΤΕ από το 1990 προσπαθεί να τονίσει τη σημασία του τουρισμού για την ανάπτυξη της χώρας μας και κυρίως τη σημασία της ποιότητας σ’ όλες τις δράσεις του:  Ποιότητα στις υποδομές, στις υπηρεσίες, στις επενδύσεις.  Με σοβαρά επιχειρήματα, με μελέτες, με σταθερή μαχητικότητα, υπομονή και επιμονή και μέσα από συνεχείς επαφές με τη Δημόσια Διοίκηση και τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, προσπαθούμε να συμβάλουμε με τον τρόπο μας προκειμένου να πάει μπροστά ο τόπος μας.  Στην επικαιρότητα σήμερα είναι και το θέμα της επικοινωνιακής επανατοποθέτησης του ονόματος της Ελλάδας στο εξωτερικό και στις μεγάλες τουριστικές αγορές, το λεγόμενο rebranding.  Ο ΣΕΤΕ έχει καταθέσει προτάσεις και έχει καταρχήν ψηφιστεί ο σχετικός νόμος.  Χρειάζεται ακόμα να επεξεργαστούμε ορισμένα σημεία της πρότασης.

Πιστεύετε ότι ήρθε η ώρα να ανοιχτεί η χώρα μας σε νέες τουριστικές αγορές;

Η χώρα μας προσπαθεί συστηματικά ν’ αξιοποιήσει τις νέες τουριστικές αγορές όπως της Ρωσίας, της Ανατολικής Ευρώπης, της Τουρκίας, του Ισραήλ, της Ινδίας και της Κίνας.  Γίνονται συγκεκριμένα βήματα και προσπάθειες.  Η έμφαση των προσπαθειών μας έχει σχέση με τις υπηρεσίες των προξενείων μας, με τις βίζες, με την επικοινωνία μας και με τις αεροπορικές συνδέσεις. 

Τον τελευταίο καιρό έχει παρατηρηθεί ότι τα περισσότερα σκάφη με ελληνική, αλλά και με ξένη σημαία, εγκαταλείπουν τις θάλασσές μας, οι μαρίνες αδειάζουν… Τι κάνουν οι αρμόδιοι οργανισμοί γι’ αυτό; Πού βλέπετε να μας οδηγεί αυτή η “ερήμωση”;

Με αφορμή το δημοσιονομικό εκτροχιασμό της χώρας μας, από το καλοκαίρι του 2009 ξεκίνησε μια άνευ προηγουμένου στοχοποίηση του σκάφους.  Πράγματι τα σκάφη εγκαταλείπουν τις θάλασσές μας και οι μαρίνες αδειάζουν.  Ακολουθεί και ο θαλάσσιος τουρισμός με ταχύτερους ρυθμούς τη γενική κατηφόρα της χώρας μας.  Επαναλαμβάνω ότι τα Υπουργεία Τουρισμού και Ναυτιλίας είναι σύμμαχοί μας για ν’ αντιστρέψουμε αυτήν την κατάσταση. 

Σαν συνιδρυτής της Greenpeace Ελλάδας και πρόεδρός της για πολλά χρόνια, είστε θερμός οπαδός της βιώσιμης ανάπτυξης. Τι πιστεύετε ότι πρέπει να γίνει από εδώ και πέρα στη χώρα μας για να αναπτυχθεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τουριστικά και πάντα με σεβασμό στο περιβάλλον;

Είμαι οπαδός της βιώσιμης ανάπτυξης και κυρίως της βιώσιμης ζωής.  Αν δεν προσέξουμε τον πλανήτη μας, θα κληρονομήσουμε στα παιδιά μας έναν κόσμο που δεν θα είναι βιώσιμος.  Πολλά πράγματα που έχουν σχέση με το περιβάλλον είναι θέματα παιδείας, αγωγής και δημόσιας υγείας.  Η Greenpeace ασχολείται κυρίως με δύσκολα και «σκληρά» θέματα, που απαιτούν συγκρούσεις και αυξημένο επίπεδο συνείδησης.  Παράδειγμα συγκεκριμένων εκστρατειών της Greenpeace είναι η αντίθεσή μας με τα ορυκτά καύσιμα και η προώθηση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, η εκστρατεία για τα πυρηνικά, τα τοξικά, τα μεταλλαγμένα, η προάσπιση της βιοποικιλότητας των θαλασσών και των τροπικών δασών.  Όσο αφορά τώρα την ισορροπία ανάμεσα στην ανάπτυξη και το περιβάλλον, άποψή μου είναι ότι αυτή η ισορροπία επιτυγχάνεται από την πολιτισμική ωριμότητα της κάθε τοπικής κοινωνίας και η κάθε συζήτηση πρέπει τελικά να έχει σαν αναφορά τη λέξη «ποιότητα».  Το να μπορεί μία κοινωνία να συζητά και να βρίσκει τα σημεία ισορροπίας της, ώστε να έχει το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα στη δημιουργία θέσεων εργασίας, βιοτικού επιπέδου και προστασίας του περιβάλλοντος, είναι μία μεγάλη κατάκτηση.

Γνωρίζετε, από τη θέση που κατέχετε σε διάφορους οργανισμούς και συνδέσμους, σε τι επίπεδα κινήθηκε φέτος ο θαλάσσιος τουρισμός, αλλά και γενικότερα ο τουρισμός, στην Ελλάδα;

Ο τουρισμός στην Ελλάδα κινήθηκε, παρά την κρίση, σε ικανοποιητικά επίπεδα.  Δηλαδή θα έχουμε περίπου 16 εκατ. επισκέπτες και 10 δισ. Ευρώ εισερχόμενο συνάλλαγμα.  Βέβαια ο τζίρος από τον ελληνικό τουρισμό θα πρέπει να είναι συνολικά πεσμένος στη διάρκεια της περασμένης διετίας γύρω στο 50%.  Δηλαδή από 3 δισ. σε 1,5 δισ.  Περιοχές που εξαρτώνται από τον εσωτερικό τουρισμό βιώνουν την κρίση εντονότερα.  Ο θαλάσσιος τουρισμός φέτος θα είναι πεσμένος περίπου 20% στα ιστιοπλοϊκά και για άλλη μία χρονιά πάνω από 50% στα σκάφη με πλήρωμα.

Ας έρθουμε σε κάτι άλλο… Είστε γνωστός ακτιβιστής, στο παρελθόν αναπτύξατε έντονη αγωνιστική δράση ενάντια στη χούντα και γενικότερα θεωρείστε κοινωνικά ενεργός πολίτης. Πώς είδατε τις συγκεντρώσεις του ελληνικού λαού στο Σύνταγμα το καλοκαίρι του 2011 και το κίνημα των Αγανακτισμένων;

Από την πρώτη στιγμή, όποτε μου δόθηκε η ευκαιρία, χαιρέτησα το Κίνημα των Αγανακτισμένων, τονίζοντας ότι χωρίς συγκεκριμένη στόχευση και ηγεσία δεν μπορεί να έχει αποτέλεσμα.  Ένα χαρακτηριστικό της εποχής μας είναι ότι ο εχθρός είναι αόρατος και δύσκολα μπορείς να βρεις το κοινό σημείο αναφοράς.  Σε κάθε περίπτωση, η αμφισβήτηση είναι προϋπόθεση της δημοκρατίας.  Πράξεις βίας προβοκάρουν και αποπροσανατολίζουν κάθε γνήσιο λαϊκό κίνημα.

Το 2003 γράψατε το “ Όταν θέλαμε να αλλάξουμε την Ελλάδα”, ένα βιβλίο που αναφερόταν στο αντιδικτατορικό φοιτητικό κίνημα. Πιστεύετε ότι βρισκόμαστε στη κατάσταση εκείνη που ο συγκεκριμένος τίτλος εκφράζει τον μέσο έλληνα πολίτη;

Ο τίτλος του βιβλίου ακροβατεί εσκεμμένα σε σκέψεις.  Είναι πεποίθησή μου ότι η ζωή είναι ένας συνεχής αγώνας.  Λύνουμε προβλήματα και νέα προβλήματα παρουσιάζονται.  Σε κάθε περίπτωση ο αντιδικτατορικός αγώνας είχε μία ποιότητα και μία ηθική διάσταση που δεν μπόρεσε να μεταλαντευτεί στο μετέπειτα πολιτικό σκηνικό.  Οι παλιοί μηχανισμοί, οι παλιές νοοτροπίες, ξανάστησαν τα κόμματα και το πολιτικό σκηνικό στα μέτρα τους.

Πιστεύετε ότι σήμερα, έτσι όπως έχει διαμορφωθεί η ελληνική πραγματικότητα, το υπάρχον πολιτικό σύστημα εκφράζει ή αντιπροσωπεύει τον έλληνα πολίτη;

Αποτελεί θέμα συζήτησης και υπάρχουν σχετικά βιβλία για το κατά πόσο το αντιπροσωπευτικό δημοκρατικό σύστημα έχει φτάσει στα όριά του.  Η δημοκρατία, σαν ένα σύνολο κανόνων που διέπει τη ζωή μας, απαιτεί εγρήγορση, συμμετοχή και ψηλό επίπεδο ενσυνείδητου πολίτη σ’ έναν κόσμο που αλλάζει.  Ανήκω σ’ αυτούς που πιστεύουν ότι οι λύσεις δεν έρχονται από λιγότερη δημοκρατία αλλά με περισσότερη και σωστότερη λειτουργίας του δημοκρατικού μας πολιτεύματος.  Ο μέσος νοικοκύρης πολίτης δεν αντιπροσωπεύεται όσο πρέπει στο πολιτικό μας σύστημα.  Υπάρχουν συγκεκριμένες ομάδες, οι οποίες υπερ-αντιπροσωπεύονται.  Σε συνδυασμό και με άλλες δυσλειτουργίες του κράτους, όπως ο τρόπος κα ο χρόνος απονομής της δικαιοσύνης, δημιουργούνται πράγματι προβλήματα δημοκρατικής λειτουργίας στη χώρα μας.

Είναι γνωστό ότι ο Ευάγγελος Βενιζέλος είναι στενός σας φίλος και είστε εσείς που τον ωθήσατε πριν πολλά χρόνια να ασχοληθεί με την πολιτική, είστε δε, θερμός οπαδός του, καθώς τον θεωρείτε ιδιαίτερα ικανό πολιτικό. Ύστερα από όλα αυτά που έχουν συμβεί τα τελευταία χρόνια, εξακολουθείτε να θεωρείτε ότι ο Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ διατηρεί ακόμα εκείνα τα στοιχεία για τα οποία τον είχατε ξεχωρίσει στο παρελθόν; Πιστεύετε ακόμα ότι ο κ. Βενιζέλος μπορεί να οδηγήσει με ασφάλεια και επιτυχία τη χώρα στην επόμενη μέρα;

Όταν γνώρισα τον Ευάγγελο Βενιζέλο ήταν 18 χρονών και εγώ 25.  Μαζί με άλλους εκλεκτούς συναγωνιστές ιδρύσαμε πολιτική νεολαία στο χώρο της σοσιαλδημοκρατίας, στην οποία ήμουνα ο Γενικός Γραμματέας και ο Ευάγγελος Βενιζέλος ο υπεύθυνος φοιτητικού.  Έχω τις καλύτερες αναμνήσεις για τις ικανότητές του και το χαρακτήρα του.  Είναι φίλος μου και θεωρώ ότι είναι ένας χαρισματικός πολιτικός.  Επιτρέψτε μου να διευκρινίσω ότι δεν είμαι οπαδός κανενός και είμαι επιφυλακτικός για τους κομματικούς μηχανισμούς.  Θέλω να συμμετέχω σε ομάδες που έχουν σα στόχο να πάει ο τόπος μας μπροστά.  Θεωρώ ότι ο Ευάγγελος Βενιζέλος καταβάλει μια τεράστια προσπάθεια για να μην καταρρεύσει η χώρα μας.  Καταβάλει επίσης προσπάθεια για την ανασυγκρότηση του παραδοσιακού κεντροαριστερού χώρου..  Η προσπάθεια αυτή είναι ιδιαίτερα δύσκολη εξαιτίας της ασκούμενης πολιτικής, των ανθρώπινων συμπεριφορών και των πραγματικών ιδεολογικών, πολιτικών και οργανωτικών προβλημάτων.  Η τελική του επιτυχία θα εξαρτηθεί από την ποιότητα της ηγετικής ομάδας που θα μπορέσει να συγκροτήσει, την πειστικότητα της ρήξης με τις πρακτικές του παρελθόντος και τις πρωτοβουλίες που θα αναλάβει για ν’ αντιστρέψει το υπάρχον δυσχερέστατο κλίμα, ιδιαίτερα στον τομέα της οικονομίας.

Σε πρόσφατη συνέντευξή σας έχετε πει ότι "μάχη για την οικονομία χωρίς επιχειρηματίες είναι πόλεμος χωρίς στρατηγούς". Πιστεύετε ότι τεχνοκράτες-επιτυχημένοι business leaders θα μπορούσαν πραγματικά να δώσουν λύσεις στο αδιέξοδο που βρίσκεται αυτή τη στιγμή η χώρα μας; Και αν ναι, γιατί πιστεύετε ότι δεν εφαρμόζεται ήδη;

Είναι πεποίθησή μου ότι η ένταση με την οποία βιώνουμε την κρίση έχει σχέση με την ανικανότητα του πολιτικού προσωπικού της χώρας να καταλάβει το πως λειτουργεί η οικονομία.  Εξαιρέσεις υπάρχουν αλλά δεν είναι αρκετές.  Μόνο αν «μπολιαστεί» το πολιτικό προσωπικό με σωστούς επιχειρηματίες, οι οποίοι να μπορούν και να θέλουν να βοηθήσουν, καθώς και να έχουν την απαιτούμενη πολιτική επάρκεια, μόνο τότε μπορούμε ν’ αντιστρέψουμε το κλίμα.  Δεν είναι δυνατόν επιχειρηματίες -και όπως σωστά αποκαλείται business leaders- να είναι αποκλεισμένοι απ’ όλα τα κέντρα λήψης κρίσιμων αποφάσεων, περιλαμβανομένων των κομματικών μηχανισμών, των πολιτικών γραφείων και φυσικά της κυβέρνησης.  Όχι έναν , δέκα τέτοιους θα έπρεπε να βρουν μήπως και τα καταφέρουμε.  Θέλω να είμαι σαφής: Οικονομικοί κύκλοι και κρίσεις πάντα υπάρχουν.  Η ένταση της απαξίας που βιώνει ο ελληνικός λαός είναι πρωτοφανής και βασική αιτία είναι ότι οι άνθρωποι που αποφασίζουν για τις τύχες μας δεν έχουν μάθει ποτέ στη ζωή τους να δημιουργούν θέσεις απασχόλησης.  Είναι σαν να έχει δημιουργηθεί ένα συγκεκριμένο πολιτικό ιερατείο, που ανδρωμένο μέσα σε συγκεκριμένες κομματικές σχολές ιδιοτέλειας, αμοραλισμού και πελατειακών σχέσεων, απωθεί και αποκλείει όποιον δεν είναι συμβατός με το πλαίσιο που έχει δημιουργήσει. 

Πώς βλέπετε το άμεσο μέλλον του ελληνικού θαλάσσιου τουρισμού, αλλά και της χώρας μας γενικότερα; Είστε αισιόδοξος για την πορεία των πραγμάτων;

Ο ελληνικός θαλάσσιος τουρισμός είναι εξαθλιωμένος και παραπαίει, όπως άλλωστε τα περισσότερα πράγματα στη χώρα μας.  Είμαστε μπροστά σε κακά και σε πολύ χειρότερα σενάρια.  Παρόλα αυτά, όποιος αγωνίζεται, έστω και αν έχει μικρές πιθανότητες επιτυχίας, είναι αισιόδοξος.  Στον αγώνα για να πάμε μπροστά υπάρχουν αρκετοί σύμμαχοι, ακόμα και στο πολιτικό προσωπικό.  Θα πρέπει να παλέψουμε μέχρι την τελευταία ρανίδα του αίματός μας για ν’ αντιστρέψουμε την πορεία των πραγμάτων.

Και κάτι τελευταίο… Ποια είναι η άποψη της Greenpeace για τα τελευταία μέτρα του ΥΠΕΚΑ που ουσιαστικά παγώνουν την αγορά φωτοβολταϊκών στην Ελλάδα, έναν σημαντικό κλάδο ανάπτυξης που ακόμα και αυτόν τον στραγγαλίζουν, την στιγμή που όλοι οι πολιτικοί επαναλαμβάνουν τη λέξη ανάπτυξη και αναπτυξιακή πολιτική; Με ποια λογική θεωρείτε ότι πάρθηκε μια τέτοια παράλογη απόφαση; 

Η Greenpeace έχει δώσει μάχη για τις ΑΠΕ, την αιολική ενέργεια και την ανάπτυξη των φωτοβολταικών απέναντι σ’ ένα πολύ ισχυρό λόμπι των ορυκτών καυσίμων.  Θεωρούμε λάθος την αναστολή εγκατάστασης φωτοβολταικών.  Για τη συγκεκριμένη πολιτική η Greenpeace έχει εκδώσει αναλυτική πληροφόρηση και σας παραπέμπω στην ανακοίνωσή της, της 10ης Αυγούστου 2012, στο link: http://www.greenpeace.org/greece/el/news/2012/08/kalinixta_kali_tyxi/ &…;