Γ. Βλαχογιάννης, δημιουργός του zerofund: «Το 2013 θα είναι η χρονιά των startups στην Ελλάδα!

Η δημιουργία του ZeroFund, ενός ταμείου χρηματοδότησης για νεοφυείς επιχειρήσεις που δημιουργήθηκε μέσα από τα "σπλάχνα" της ίδια της startup κοινότητας, ανακοινώθηκε στα μέσα του Ιανουαρίου.

"Ηθικός αυτουργός" είναι ο Γιάννης Βλαχογιάννης, συνιδρυτής και CTO της ελληνικής startup εταιρείας BugSense. Την πρωτοβουλία υποστηρίζουν και θα παράσχουν τις συμβουλές τους στους συμμετέχοντες δύο ακόμη μέλη της BugSense, o συνιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος Πάνος Παπαδόπουλος και η designer Μαρία Νασιώτη, η ομάδα της Weendy (Κατερίνα Στροπονιάτη και Γιάννης Βαρελάς) και άλλες ελληνικές startups, όπως η Hellas Direct, τοTaxibeat, το e-shop, το e-food, το Doctoranytime, η Visionmobile και πολλές άλλες, αλλά και ξένοι γνώστες της νέας επιχειρηματικότητας όπως οΆλεξ Γούναρης, πρώην CTO της AOL και "δεξί χέρι" του ιδρυτή της Microsoft,Μπιλλ Γκαίητς, ο διευθύνων σύμβουλος της Location Labs, Τάσσος Ρουμελιώτης, και στελέχη της Google.

Η προθεσμία για υποβολή συμμετοχής έχει λήξει (αν και ο Γ. Βλαχογιάννης αφήνει ένα μικρό "παράθυρο" για εκπρόθεσμες συμμετοχές που μπορεί να το αξίζουν) και η διαδικασία είναι κάτι διαφορετικό από όσα έχουμε συνηθίσει μέχρι σήμερα: οι συμμετέχοντες αρχικά θα κατασκευάσουν από μία σελίδα στην οποία θα παρουσιάζουν την ιδέα ή το προϊόν που θέλουν να κατασκευάσουν, οι οποίες θα "ανέβουν" στις αρχές Μαρτίου στο site του ZeroFund. Στη συνέχεια θα κληθούν να πείσουν όσους περισσότερους μπορούν να επενδύσουν "εικονικά" στην ιδέα τους με στόχο να μαζέψουντουλάχιστον ένα ποσό της τάξεως των 700 έως 1.000 "εικονικών" ευρώ.

Στις αρχές Απριλίου σε ένα μεγάλο event στους δύο χώρους συνεργασίας που υποστηρίζουν το πρόγραμμα, το CoLab και το 123P, όσοι έχουν "υποσχεθεί" ότι θα επενδύσουν στις ιδέες που τους άρεσαν θα κληθούν να καταβάλουν το ποσό, πραγματικό πλέον που έχουν δηλώσει.

Άλλη μία ιδιαιτερότητα του εν λόγω fund είναι ότι τα χρήματα που θα συγκεντρώσει κάθε συμμετέχων θα δοθούν στους χώρους συνεργασίας (καιόχι απευθείας στις startups), οι οποίες θα τους παράσχουν δωρεάν φιλοξενία για έναν μήνα, ώστε οι startupers να αφοσιωθούν απερίσπαστοι στην ανάπτυξη ενός ελάχιστου βιώσιμου προϊόντος.

Μετά το τέλος της παραμονής τους στους συνεργατικούς χώρους, όλοι οι startupers που συμμετείχαν στο πρόγραμμα θα παρουσιάσουν το προϊόν που κατασκεύασαν σε ένα νέο μεγάλο event, με την παρουσία ενός κορυφαίου διεθνώς accelerator, του MindTheBridge, το οποίο θα προσφέρει και το μεγάλο έπαθλο όλου του διαγωνισμού: χρηματοδότηση 65.000 δολαρίωνγια την νικήτρια startup και ένα πρόγραμμα "επιτάχυνσης" διάρκειας τριών μηνών στην Αμερική. Ταυτόχρονα, όλες οι startups που θα συμμετάσχουν θα μπουν σε shortlist του MindTheBridge, από την οποία το accelerator θα μπορεί να επιλέξει όποια άλλη επιθυμεί για να την φιλοξενήσει.

Το EMEA.gr συνομίλησε, στο περιθώριο του Startup Weekend Athens 2013, με τον Γιάννη Βλαχογιάννη, manager του ZeroFund, ο οποίος εξήγησε ολόκληρη τη διαγωνιστική διαδικασία του fund, τονίζοντας πως στόχος του είναιόχι απλώς να χρηματοδοτήσει τις startups, αλλά να τις παρέχει πρόσβαση σε ένα δίκτυο επαφών που θα τις βοηθήσουν να επεκταθούν ταχύτερα, "οικοδομώντας" ένα ακόμη ισχυρότερο και μεγαλύτερο startup οικοσύστημα στην Ελλάδα.

Παράλληλα, ο Γ. Βλαχογιάννης δήλωσε την πεποίθησή του ότι το 2013 θα είναι η χρονιά των startups για την Ελλάδα και υπογράμμισε πως στόχοςγια τις ελληνικές startups θα είναι πρέπει να είναι πλέον η δημιουργία μιας μεγάλης εταιρείας με μεγάλη διάρκεια ζωής που θα δημιουργήσει πολλές θέσεις εργασίας στην Ελλάδα.

EMEA.gr: Γιάννη, θέλω αρχικά να μου πεις τι είναι το ZeroFund.

Γιάννης Βλαχογιάννης: Το ZeroFund  είναι ένα "περίεργο", καινούριο είδος χρηματοδότησης, η βασική διαφορά του οποίου είναι ότι δεν σου δίνει αυτό καθόλου λεφτά και ότι δεν σε βοηθάει καθόλου κατά τη διάρκεια της startup σου. Άρα είναι τελείως διαφορετικό από τα άλλα funds.

Αυτό που κάνει είναι ότι έχει άλλους πολύ γνωστούς startupers να σε βοηθούν, όπου κατά τη διάρκεια όλου του διαγωνισμού του ZeroFund σου λένε τι πρέπει και τι δεν πρέπει να κάνεις.

Φτιάχνεις, λοιπόν, πολύ γρήγορα ένα προϊόν και αν δείξεις ότι είσαι ικανός να φτιάξεις μία εταιρεία και να αντέξεις όλη αυτήν την πίεση που θα δημιουργηθεί μέσα στο ZeroFund, τότε παίρνεις 65.000 δολάρια, πηγαίνεις τρεις μήνες στην Αμερική μαζί με το MindTheBridge, το οποίο σε συμβουλεύει και σε ταξιδεύει στο Μιλάνο, στην Νέα Υόρκη και αλλού για pitch και μετά ξεκινάς την κανονική ζωή μίας startup.

EMEA.gr: Από ποιους έχει δημιουργηθεί;

Γ. Βλαχογιάννης: Το ξεκίνησα εγώ μαζί με τα παιδιά από τη Weendy, οι οποίοι αυτήν την στιγμή πήραν λεφτά από το MindTheBridge, και μετά μπήκαν ο Πάνος και η Μαρία από τη BugSense, ο Άλεξ Γούναρης, το "δεξί χέρι" του Μπιλλ Γκαίητς και πρώην CTO της AOL, ο Απόστολος Αποστολάκης του e-shop, η Hellas Direct, το Taxibeat και άλλοι.

Όλοι αυτοί λειτουργούμε ως mentors και advisors και φυσικά βοηθάμε με οποιονδήποτε τρόπο μπορεί ο καθένας στις απορίες που μπορεί να έχει όποιος συμμετέχει όχι μόνο στο πώς να φτιάξει το προϊόν του, αλλά ακόμα και στο πώς λειτουργεί το ZeroFund. Είναι ακόμα πολύ πειραματική όλη η διαδικασία, δηλαδή πώς γίνεται, πώς συνεργάζονται οι ομάδες, πώς αναλαμβάνουν οι mentors κάθε εργασία.

Για τις ομάδες που δεν θα περάσουν στον τελικό του ZeroFund, ίσως να συμμετάσχουν σε κάποιο άλλο πρόγραμμα "εκκόλαψης", όπου θα τους δώσουμε εκεί κάποια λεφτά από άλλους επενδυτές για να φτιάξουν πάλι ένα ελάχιστο προϊόν για να μπορούν να ξαναμπούν στο ZeroFund.

Άρα, όλοι μαζί φτιάχνουμε αυτές τις διαδικασίες με στόχο να φτιαχθεί μία μεγάλη κοινότητα και ένα οικοσύστημα.

EMEA.gr: Ποια είναι η διαδικασία συμμετοχής και επιλογής στο ZeroFund;

Γ. Βλαχογιάννης: Η προθεσμία για να μπεις στο ZeroFund έχει κλείσει, ενώ μέχρι τις 28 Φεβρουαρίου είναι η προθεσμία για όσες ομάδες έχουν ήδη δηλώσει συμμετοχή.

Ωστόσο, έχουν ήδη μπει μία-δύο ομάδες και μετά από αυτήν την προθεσμία, ενώαν θέλει να μπει και κάποια άλλη ομάδα πρέπει να μας στείλει μία περιγραφή του τι κάνει. Αν η περιγραφή είναι καλή, έχει κάποια πιθανότητα να βάλουμε την ομάδα μέσα κατευθείαν.

Την 1η Φεβρουαρίου έκλεισαν επισήμως οι συμμετοχές και στείλαμε ένα e-mail με ένα template με τη σελίδα παρουσίασης που πρέπει να φτιάξουν οι συμμετοχές. Είναι μία σελίδα που βάζουν επαγγελματικά βίντεο, εικόνες, frequently asked questions, την ομάδα τους και άλλες πληροφορίες  σε πολύ υψηλό επίπεδο, όπως ακριβώς στο Kickstarter. Θα υπάρχει ένα κουμπί όπου μπορούν να κάνουν pledge οι χρήστες, να κάνουν Facebook login κλπα.

Στις 28 Φεβρουαρίου πρέπει να μας στείλουν όλοι τις σελίδες με το περιεχόμενο πίσω. Στις 4-5 Μαρτίου θα ανεβάσουμε όλες τις σελίδες και οι ομάδες θα ξεκινήσουν να pitch-άρουν σε κόσμο, γνωστούς και φίλους για να κάνουν pledge για την startup τους.

Στόχος είναι να μαζευθεί ένα ελάχιστο ποσό "εικονικών" χρημάτων ανά startup, περίπου 700 έως 1.000 ευρώ, τα οποία δεν θα τα πάρουν οι startups. Μόλις τελειώσει αυτός ο πρώτος γύρος χρηματοδότησης, περίπου την 1η Απριλίου, θα γίνει ένα τεράστιο party στα co-working spaces που συμμετέχουν (123P και CoLab), όπου όσοι έχουν δηλώσει ότι θα δώσουν λεφτά καλούνται να έρθουν να δώσουν πραγματικά τα λεφτά, όχι στις startups γιατί θα έπρεπε να έχουν νομική υπόσταση, αλλά στα co-working spaces.

Αυτά με τη σειρά τους για έναν μήνα θα παρέχουν στις startups χώρο, φαγητό, βοήθεια και mentorship και πρέπει οι startups μέσα σε έναν μήνα να φτιάξουν το ελάχιστο βιώσιμο προϊόν τους.

Μόλις το φτιάξουν θα γίνει ένας τελικός όπου θα έρθουν άτομα από το MindTheBridge και όλοι οι advisors και mentors και μία startup θα πάει κατευθείαν στην Αμερική και οι υπόλοιπες θα γίνουν shortlist στο MindTheBridge, ώστε και αν κάποια άλλη startup είναι καλή να την επιλέξει. Οι υπόλοιπες startups που μένουν εκτός ξαναμπαίνουν πάλι στο ZeroFund και σε αυτήν τη διαδικασία.

EMEA.gr: Άρα στο τέλος της φιλοξενίας θα πρέπει να έχουν στα "χέρια" τους ένα προϊόν, δεν αρκεί μόνο να pitch-άρουν την ιδέα τους.

Γ. Βλαχογιάννης: Στο τέλος, πρέπει να έχουν φτιάξει το ελάχιστο προϊόν τους. Για αυτό τα λεφτά τα παίρνουν τα co-working spaces, γιατί για έναν μήνα θα καθίσουν εκεί μέσα και θα πρέπει να φτιάξουν το ελάχιστο προϊόν, δηλαδή στο τέλος να παρουσιάσουν την υπηρεσία και έναν αριθμό χρηστών που ήδη την χρησιμοποιούν.

Γιατί θα έχουν traction. Όλοι οι υπόλοιποι που θα έχουν βάλει λεφτά σίγουρα θα μπουν μέσα να χρησιμοποιήσουν την υπηρεσία. Άρα πρέπει να έχουν ένα σχετικό traction και η υπηρεσία να λειτουργεί λίγο για να περάσει στην επόμενη φάση. Όχι να παίζει σε όλα τα features της, αλλά να την βλέπεις και να καταλαβαίνεις τι κάνει.

Η όλη διαδικασία δεν είναι μόνο να μαζέψεις τα λεφτά, είναι να σου δείξουμε ότι:

- Πρέπει να μάθεις να επικοινωνείς το μήνυμά σου σε απλούς ανθρώπους. Γι΄ αυτό φτιάχνουμε τη σελίδα που πρέπει να βάλεις το βίντεο και τα υπόλοιπα στοιχεία. Αν δεν μπορείς να πείσεις τη μαμά σου, για παράδειγμα, να δώσει 20 ευρώ, δεν θα πείσεις έναν επενδυτή.

- Το δεύτερο βήμα είναι το marketing. Πρέπει να "κυνηγήσεις" κόσμο, να βρεις χρήστες, να "τρέξεις δεξιά και αριστερά" για να μαζέψεις ένα ελάχιστο ποσό που θα πάει σε μία startup.

- Να χτίσεις το προϊόν σου όσο πιο γρήγορα μπορείς.

Αυτά τα τρία βήματα είναι το μεγαλύτερο "φροντιστήριο" για μία startup, είναι τα τρία πράγματα που χρειάζεσαι: βρες χρήστες (traction), μάθε ποια είναι η αγορά σου και φτιάξε γρήγορα το προϊόν.

EMEA.gr: Υπάρχει κάποιος συγκεκριμένος τομέας που εστιάζετε;

Γ. Βλαχογιάννης: Οι περισσότερες συμμετοχές είναι στον τομέα τηςτεχνολογίας, κυρίως mobile, και έχουμε πολλές που αφορούν σε ιδέες γιατουρισμό και άλλους τομείς. Αλλά οι περισσότερες κατά περίπου 80% είναι για technology και mobile αυτήν την στιγμή.

EMEA.gr: Ποιος ήταν ο σκοπός ή το όραμα, αν θέλεις, για τη δημιουργία αυτού του fund;

Γ. Βλαχογιάννης: Να φτιαχθεί ένα μεγάλο οικοσύστημα που μπορεί και αναδιοργανώνεται συνέχεια μόνο του: Τα "εκκολαπτήρια" παίρνουν startups, τις φτιάχνουν, έρχονται στο ZeroFund και το ZeroFund είναι ουσιαστικά μία "γέφυρα" για το εξωτερικό.

Το όραμα είναι να φτιαχθούν startups λίγο πιο εύκολα, γιατί το πρόβλημα με εμάς όταν φτιάχναμε την BugSense ήταν ότι δεν είχαμε δίκτυο, δεν μπορούσαμε να έχουμε πρόσβαση στην Αμερική και περάσαμε χίλια-δυο πράγματα για να πάμε. Τώρα όλη αυτή η γνώση από ένα τόσο μεγάλο δίκτυο μόνο καλό μπορεί να φέρει για τις startups, άρα μακάρι να μπορέσουμε να στείλουμε startups στην Αμερική πιο εύκολα, χωρίς να περάσει τα "πάνδεινα" που περάσαμε εμείς.

EMEA.gr: Όσον αφορά την "εικονική" χρηματοδότηση σε πρώτο στάδιο, πιστεύεις ότι αυτή η ιδιαιτερότητα μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα, να μπει κάποιος και να βάλει "εικονικά" λεφτά και στη συνέχεια να μην τα δίνει;

Γ. Βλαχογιάννης: Θα υπάρχει ένα πλαφόν, φυσικά, όπου δεν θα μπορείς να βάλεις πάνω από 50 ευρώ, θέλοντας και μη. Σίγουρα θα επικοινωνήσουμε και στις startups ότι έχετε στο μυαλό σας ότι μόλις φτάσετε στα 700 ευρώ, μην σταματήσετε, γιατί θα έχετε πάρα πολλούς που δεν θα έλθουν ή θα συμβεί κάτι άλλο.

Επειδή εμείς θα κρατήσουμε τα στοιχεία, ποιος και πόσα χρήματα έδωσε, θα υπάρχει στο τέλος στο ZeroFund μία λίστα με αυτούς που τελικά βοήθησαν μία startup και αυτούς που δεν βοήθησαν. Άρα θα υπάρχει αυτή η "αναγνώριση" και θα δίνεται ως κίνητρο, κάτι που είναι πολύ σημαντικό. Εδώ στην Ελλάδα έχουμε το πρόβλημα ότι όλοι λένε ότι θέλουν να βοηθήσουν και όταν πεις "αν θεωρείς ότι αυτή η ιδέα είναι καλή, δώσε 10-20 ευρώ", θα σου πει "όχι, δεν ξέρω, δεν είμαι έτοιμος".

Εμείς λέμε ότι αν πιστεύεις πως μία ιδέα είναι καλή, δώσε 20 ευρώ και αν πιστεύεις ότι δεν είναι, γίνε mentor και βοήθησέ την. Το να είσαι εκ του ασφαλούς και να λες τίποτα δεν είναι καλό, είναι πολύ εύκολο...

EMEA.gr: Τι το διαφορετικό ή επιπλέον φέρνει το συγκεκριμένο fund σε σχέση με τα υπόλοιπα κεφάλαια που υπάρχουν στην Ελλάδα, ιδίως μετά την ίδρυση και των Jeremie funds;

Γ. Βλαχογιάννης: Η μεγάλη διαφορά είναι ότι εμείς "τρέχουμε" μόνο με startup νοοτροπία. Όλο το ZeroFund διαχειρίζεται από startupers που έχουν "σηκώσει" λεφτά, γνωρίζουν τους κινδύνους και τι χρειάζονται οι startupers. Το πιο βασικό είναι ότι εμείς δεν παίρνουμε ούτε equity ούτε κερδίζουμε κάτι από αυτό, πέρα από το να ενισχύουμε το δίκτυο της κοινότητας, δεν ωφελούμαστε δηλαδή άμεσα από αυτό.

Τα υπόλοιπα funds δίνουν βεβαίως λεφτά, αλλά δεν νομίζω ότι έχουν την εμπειρία που έχει το ZeroFund από fundraising, να υποστηρίζουν startups και πώς να φτιάξουν ένα προϊόν. Το να δώσεις δηλαδή "τυφλά" σε κάποιον χρήματα, χωρίς να ξέρεις μετά τι γίνεται, δεν έχει νόημα...

EMEA.gr: Επομένως την προστιθέμενη αξία τη δίνει το γεγονός ότι είναι ένα fund για startupers από startupers...

Γ. Βλαχογιάννης: Ακριβώς. Και κυρίως το δίκτυο, ότι με εμάς θα μιλήσεις με άτομα που έχουν πετύχει πολλά πράγματα στη ζωή τους και θα σε βοηθήσουν πιθανότατα με άλλα connections σε αυτό που πας να κάνεις. Γιατί όσα χρήματα και να πάρεις, τα connections δεν κερδίζονται με τα χρήματα, κερδίζονται μόνο αν βρεις επαφή με κάποιον που τον σέβονται και να μπορέσεις να "μπεις" κι εσύ μέσα. Κάτι που τα funds μέχρις στιγμής δεν το έχουν, απευθύνονται σε λίγο διαφορετικό επίπεδο.

Εμείς απευθυνόμαστε σε pre-seed startups, οι οποίες είναι ιδέες προς ομάδα, ενώ αυτά τα funds επενδύονται σε ήδη δημιουργηθείσες ομάδες, που μπορούν να φτιάξουν ένα προϊόν σε μεγαλύτερο χρονικό διάστημα για πολύ μεγαλύτερα ποσά φυσικά.

EMEA.gr: Σε σχέση με την Weendy, η οποία όπως ανέφερες προηγουμένως συμμετέχει στο MindTheBridge, πώς προέκυψε αυτή η συνεργασία και ποια είναι τα οφέλη από τη συμμετοχή σε ένα τέτοιο πρόγραμμα;

Γ. Βλαχογιάννης: Τα παιδιά τα ξέρουμε πάρα πολύ καιρό από την startup κοινότητα από όταν ήμασταν στην Αμερική αλλά και τώρα. Όταν εμείς αρχίσαμε να μιλάμε με το MindTheBridge, έψαχναν και άλλες ελληνικές ομάδες, ενώ στην Weendy "σήκωναν" έναν δεύτερο γύρο χρηματοδότησης εκείνη την περίοδο. Έτσι, τους κάναμε ένα intro στο MindTheBridge, το οποίο κοίταξε ποια είναι η ομάδα και πήραν κατευθείαν τη χρηματοδότηση.

Τα οφέλη είναι ότι εκεί έχουν έκθεση σε ένα τεράστιο δίκτυο επιχειρηματιών, σε πάρα πολλούς πόρους, νέους επενδυτές, νέες συνεργασίες και χώρους, τα πάντα είναι "αυτοματοποιημένα".

Το βασικό για τις υπόλοιπες ομάδες που μπορεί να συμμετάσχουν σε ένα τέτοιο πρόγραμμα είναι ότι βασικές λειτουργίες, όπως πού θα μείνω, πώς βγάζω visa, τα λογιστικά, πώς γίνονται οι πληρωμές και άλλα τα λύνει το accelerator ή το "εκκολαπτήριο" στην Αμερική. Δεν αναλαμβάνεις μόνος σου να μάθεις πώς γίνονται όλα αυτά. Εμείς, για παράδειγμα, έπρεπε παλιά να "τρέξουμε" την BugSense, να βρούμε πώς γίνονται οι πληρωμές, πώς θα βγάλουμε visas, τα πάντα. Τώρα, αυτό το μέρος, του πώς στήνεται η εταιρεία, το αναλαμβάνει κάποιος που ξέρει και εσύ απλώς μόνο την "τρέχεις".

EMEA.gr: Κλείνοντας, θα ήθελα ένα ευρύτερο σχόλιό σου για την ελληνική startup σκηνή, για την πορεία της μέχρι σήμερα και το σημείο στο οποίο βρίσκεται αυτήν την στιγμή.

Γ. Βλαχογιάννης: Νομίζω ότι "ανεβαίνει" πολύ γρήγορα. Το μόνο κακό είναι ότι "ανεβαίνει", αλλά ακόμη χωρίς κάποιον πολύ συγκεκριμένο στόχο. Αυτό που θα προσπαθήσουμε να κάνουμε μέσα από το ZeroFund είναι να δώσουμε κάποια στατιστικά (πόσες startups προσπαθούν, πόσες πετυχαίνουν, πόσες αποτυγχάνουν και ποιοι είναι οι λόγοι για τους οποίους δεν πετυχαίνουν) και να διορθώσουμε συγκεκριμένα προβλήματα.

Τώρα, επειδή είμαστε ακόμη στην πολύ αρχή ως κοινότητα, αυτή η έρευνα δεν έχει γίνει, δεν ξέρουμε ποια είναι η συνταγή να πετύχεις ή να αποτύχεις και τι συμβαίνει. Πιστεύω ότι στον επόμενο χρόνο θα "καθαρίσουν" πολλά πράγματα, γιατί γίνονται όλο και πιο "μαζεμένες" προσπάθειες, μπαίνουν όλο και περισσότερα χρήματα στην κοινότητα που θα βοηθήσουν, άρα νομίζω ότι σίγουρα αυτή η χρονιά θα είναι η χρονιά των startups στην Ελλάδα!

EMEA.gr: Επειδή λες ότι δεν υπάρχει ακόμη κάποιος συγκεκριμένος στόχος, ποιος πιστεύεις ότι είναι ο στόχος που θα πρέπει να έχουν οι startups στην Ελλάδα;

Γ. Βλαχογιάννης: Μία εταιρεία να αρχίσει να προσλαμβάνει κόσμο εδώ στην Ελλάδα όχι με χρηματοδότηση που πήρε από έξω - που καλό είναι – αλλά έχοντας ήδη ποια πατήσει η ίδια στα "πόδια" της. Το να πάρει κάποιος, για παράδειγμα, 50.000 ευρώ και να έχει μία εταιρεία για τρεις μήνες και να κλείσει γινόταν παλιά και με το ΕΣΠΑ, δεν έχει καμία διαφορά. Το να πάρει, όμως, χρήματα, να βγει στο εξωτερικό, να αρχίζει να "πουλιέται", να πάρει χρήματα από ξένους επενδυτές και όχι από φίλους και γνωστούς της εδώ στην Ελλάδα και μετά να γυρίσει πίσω στην Ελλάδα και να αρχίσει να δίνει τη γνώση, να πάρει και άλλους Έλληνες, να υπάρχει μία συνέχεια. Τώρα, συνήθως, είμαστε ακόμη "πυροτεχνήματα", "βαράμε", "σκάμε", δεν ξέρουμε αν πέτυχε ή οχι...

EMEA.gr: Πιστεύεις ότι υπάρχει κάποιο συγκεκριμένο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα για τις ελληνικές startups;

Γ. Βλαχογιάννης: Ναι, για το λόγο ότι είμαστε πολύ πιο φθηνοί σε σχέση με τους Αμερικάνους. Ένας engineer στην Αμερική θα ξεκινήσει με 100.000 δολάρια το χρόνο, εδώ στην Ελλάδα με 30.000 - 40.000 ευρώ το χρόνο, άραοικονομικά είναι πιο εύκολο να κάνεις scale την επιχείρησή σου εδώ γιατί είναι μισά τα κόστη.

Το δεύτερο είναι ότι στην Αμερική οι engineers είναι πιο εύκολο να φύγουν από μία εταιρεία γιατί υπάρχει η Facebook, η Google, η Twitter, που δίνουν ασύλληπτα πιο μεγάλους μισθούς. Μπορεί να δουλεύεις πολύ περισσότερες ώρες, αλλά "τσιμπάς" πιο εύκολα, γιατί είναι το "αμερικάνικο όνειρο". Εδώ στην Ελλάδα δεν έχουμε ακόμη, καλώς ή κακώς, το Facebook ή το Twitter για να μας παίρνουν engineers, αλλά όλοι πιστεύουν σε ένα όραμα, σε μία ιδέα και όλοι ανεβαίνουν στο ίδιο "βαγόνι" και "τρέχουν" μαζί σου. Και μην ξεχνάμε, φυσικά, ότι έχουμε τέλειο καιρό, ζωή και φαγητό!

Άρα πιστεύω ότι μπορούμε να είμαστε πολύ ανταγωνιστικοί και ήδη ευρωπαϊκές startups είναι πολύ ανταγωνιστικές σε σχέση με τις αμερικάνικες.

www.emea.gr, Δημήτρης Πόγκας