Καλάβρυτα: Ο Μουτζούρης ξαναζεί - Παραδόθηκε το καινούργιο τρενάκι Διακοφτό - Ζαχλωρού

H μηχανή, που ανακατασκευάστηκε εξ ολοκλήρου από την Ελληνική Εταιρεία Συντήρησης Σιδηροδρομικού Τροχαίου Υλικού (Ε.Ε.Σ.Σ.Τ.Υ) κατόπιν αιτήματος του ΟΣΕ επέστρεψε σήμερα στη βάση της για να «σφυρίξει» ξανά στην ορεινή Αχαΐα στο φαράγγι του Βουραϊκού.

Ο Οδοντωτός Σιδηρόδρομος εγκαινιάστηκε επί κυβερνήσεως Χαριλάου Τρικούπη το 1896, ενώ η ατμήλατη μηχανή ΔΚ 8001 αποτελεί ιστορικό κομμάτι του σιδηροδρομικού στόλου της χώρας και η αξιοποίησή της θα δώσει σίγουρα χαρά στους φίλους του τρένου. Έχει κάνει το γύρο του κόσμου 465 φορές.

Οι παλιοί το θυμούνται “τρενάκι”, οι νέοι το ξέρουν “Οδοντωτό”

Εσείς όμως θα θυμάστε τη διαδρομή Διακοφτό - Καλάβρυτα. Μία διαδρομή μοναδική όσο και ο Οδοντωτός. Από το 1896 που ο Οδοντωτός ξεκίνησε μία από τις πιο ειδικές διαδρομές στον κόσμο , είναι σαν να έχει καλύψει το γύρο του κόσμου 465 φορές.

Τόση ομορφιά όμως όση αυτή που μας χαρίζουν το φαράγγι του Βουραϊκού, η Ζαχλωρού ή το Μέγα Σπήλαιο , δεν θα βρείτε πουθενά στον κόσμο , όσες φορές και να τον γυρίσετε , με οποιοδήποτε άλλο μέσο. Δεν αξίζει να τη γνωρίσετε;

Πρόεδροι, Πρωθυπουργοί, Βασιλείς, Καλλιτέχνες, Λογοτέχνες και Κινηματογραφιστές χρησιμοποίησαν, θαύμασαν και εμπνεύστηκαν σ΄αυτό το τραινάκι που αγκομαχώντας ανέβαινε κι΄ανεβαίνει - με ατμό ή ντήζελ - από τα παράλια στα ορεινά της Αχαϊας.

Η Μυθολογία, η Ιστορία και το Φαράγγι

Ο λαός εντυπωσιασμένος από τη μεγαλοπρέπεια αλλά και την αγριάδα του φαραγγιού , το συνύφανε με ήρωες της μυθολογίας μας .Λέει λοιπόν ομύθος ότι ο Ηρακλής, έχοντας πιάσει τον Ερυμάνθιο Κάπρο , τον κουβαλούσε για να τον πάει στον Ευρυσθέα. Ακολουθούσε το φαράγγι , μα σαν έφτασε στις Πόρτες, ο βράχος του έκλεινε το πέρασμα. Τραβά κι αυτός τη σπάθα του, σκίζει το βουνό στα δύο και περνά για να πάει κάτω. Το στενό, ανάμεσα στους κατακόρυφους τεράστιους βράχους, μοιάζει να δημιουργήθηκε από σπάθισμα, πράγμα που υποδαύλισε την λαϊκή φαντασία. Κατά μια άλλη εκδοχή, ο Ηρακλής αγαπούσε την Βούρα, κόρη του Νεφεληγερέτη και της Ελίκης,κι άνοιξε το πέρασμα για να φτάσει κάτω στη θάλασσα και να τηνσυναντήσει. Η Βούρα μάλιστα έδωσε το όνομα της στην αρχαία ομώνυμη πόλη την οποία είχαν ιδρύσει οι Ίωνες και βρισκόταν εκεί όπου σήμερα είναι εγκατεστημένο το χωριό Τράπεζα. Επίσης έδωσε το όνομα της στον Βουραϊκό Ποταμό, ο οποίος παλιά λεγόταν Ερασίνος.Έτσι λοιπόν δεν ισχύει αυτή η φρικιαστική ηχομιμητική παρετυμολογία, ότι ο Βουραϊκός πήρε το όνομα του από τον θόρυβο....βουρ-βουρ που κάνουν τα νερά του!

ΟΔΟΝΤΩΤΟΣ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΟΣ - ΦΑΡΑΓΓΙ ΒΟΥΡΑΪΚΟΥ

Το τρενάκι αγκομαχάει στις ανηφόρες με τα "δόντια" του σε εμπλοκή από το 1889. Η διαδρομή στο χιονισμένο τοπίο καταχείμωνα, δίπλα στο ποτάμι και μέσα στις σήραγγες και τις γαλαρίες, είναι κάτι που όποιος δεν το έχει γευτεί, σύντομα πρέπει να το πραγματοποιήσει. Έλληνες εργατοτεχνίτες γεφυρώνουν πολλαπλά το φαράγγι του Βουραϊκού, ανοίγουν γαλαρίες σεβόμενοι παραδειγματικά το τοπίο, κτίζουν υποδειγματικά λιθοδομές υποστήριξης με πελεκητή πέτρα και υψώνουν σταθμούς, αληθινά κομψοτεχνήματα αρχιτεκτονικής.

Ο στενότερος οδοντωτός της Ευρώπης έχει άνοιγμα σιδηροτροχιών 75 εκατοστά και η απόσταση που καλύπτει είναι 23 χλμ. Στο σύνολο της διαδρομής του υπάρχουν τρία τμήματα 3.600 μέτρων με διπλή οδοντωτή πρόσφυση. Η κλίση χωρίς την υποβοήθηση των σιδερένιων δοντιών φτάνει μέχρι 3,5%, ενώ με την υποχρεωτική πρόσθετη πρόσφυση αγγίζει το 17,5 %. Οι μηχανοδηγοί και οι παράγοντες, του απίστευτα γραφικού αυτού τρένου, είναι περήφανοι γι’ αυτό που κάνουν, έχοντας κατάλευκο το μητρώο ατυχημάτων στα εκατό χρόνια λειτουργίας της γραμμής.

ΟΔΟΝΤΩΤΟΣ
Το ομορφότερο ίσως φυσικό μνημείο της περιοχής των Καλαβρύτων. Η άγρια φυσική ομορφιά σε συνδυασμό με την ανθρώπινη τεχνολογία για πρώτη φορά ίσως δένουν τόσο αρμονικά. Μια διαδρομή γνωστή σε ολόκληρο τον κόσμο. Τοπίο που μαγεύει και τον πιο απαιτητικό επισκέπτη.
Το Φαράγγι του Βουραικού δημιουργήθηκε από την προσπάθεια του εν λόγο ποταμού που κατά την αρχαιότητα ονομαζόταν Ερασίνος να βρει διέξοδο για τα νερά του. Αυτή η γνώστη φυσική διαδικασία δημιούργησε ένα πραγματικό θαύμα της φύσης.
Το 1889 ο πρωθυπουργός της Ελλάδος Χαρίλαος Τρικούπης υπέγραψε την σύμβαση κατασκευής της γραμμής αυτής και ανατέθηκε η χάραξη και η κατασκευή στον Γάλλο εργολάβο Ατόν. Το έργο αυτό ήταν μεγάλη πρωτοπορία για την εποχή του αν σκεφτεί κανείς τα μέσα που χρησιμοποιούσαν τότε σε συνδυασμό με τις τεχνικές δυσκολίες και εμπόδια που έπρεπε να υπερνικήσουν.
Το 1896 άρχισε η λειτουργία του οδοντωτού σιδηρόδρομου που αποτελούσε για αρκετό καιρό την μοναδική διέξοδο των Καλαβρυτινών προς την θάλασσα.

Ο οδοντωτός σιδηρόδρομος αποτελεί πόλο έλξης τουριστών και εκδρομέων και παράλληλα μοναδικά μέσα προβολής της ορεινής επαρχίας των Καλαβρύτων παγκόσμια. Δεν είναι τυχαίο ότι πολλά μεγάλα διεθνή περιοδικά έχουν ασχοληθεί κατά και ρους με τον Οδοντωτό. Είναι επίσης αξιοσημείωτο ότι στα 103 χρόνια λειτουργίας του δεν έχει συμβεί το παραμικρό ατύχημα.
Σήμερα έχει προταθεί η επέκταση της γραμμής σε Αγία Λαύρα και Χιονοδρομικό κέντρο , έργο που θα του έδινε πνοή ζωής όμως κατά την γνώμη πολλών δύσκολα πραγματοποιήσιμο. Έχουν προχωρήσει επίσης οι διαδικασίες της πραγματοποίησης της πρότασης του Συλλόγου Ορειβασίας - Χιονοδρομίας -Αναρρίχησης Καλαβρύτων για να ανακηρυχθεί το φαράγγι του Βουραικού Εθνικός δρυμός. επίσης κάθε χρόνο από το 1980 ο Εν λόγο σύλλογος διοργανώνει το πανελλήνιο πέρασμα στο Φαράγγι του Βουραικου που εκεί δύνεται η ευκαιρία στον καθέναν να δει από κοντά και να γνωρίσει πληρέστερα την ομορφιά του φαραγγιού και της φύσης γενικότερα αλλά να ευαισθητοποιηθεί σε θέματα οικολογίας γενικότερα από τις εκδηλώσεις που διοργανώνονται.( Ημερίδες κ.τ.λ.)
Μέσα στο φαράγγι υπάρχει το χωριό Ζαχλωρού (Ζα-χλωρού= πολύ χλωρίδα)πνιγμένο πραγματικά στο πράσινο σε υψόμετρο 640μ. με γραφικά σπίτια και ταβερνάκια.
Το φαράγγι του Βουραικού και ο Οδοντωτός είναι μια μοναδική διαφήμιση για το Διακοπτό και τα Καλάβρυτα μα και ολόκληρη την Ελλάδα .
Αξίζει την επίσκεψη μας και την προστασία μας γιατί τέτοια μέρη στην γη σπανίζουν και θέλουμε και τα παιδιά μας να τα απολαύσουν.

ΔΙΑΔΡΟΜΗ
Διακοπτό-Καλάβρυτα - Ιστορία

Aνακαλύψτε τις ομορφιές και τη μοναδικότητα του τοπίου του Bουραϊκού με τον οδοντωτό.

O οδοντωτός σιδηρόδρομος Διακοπτού - Kαλαβρύτων, μήκους 22 χλμ., κατασκευάστηκε μεταξύ 1889 και 1896 και εγκαινιάστηκε στις 10 Mαρτίου 1896.
H κατασκευή του ήταν πολύ δύσκολη και δαπανηρή για την εποχή εκείνη, εξυπηρέτησε όμως άριστα την έξοδο από την απομόνωση της ορεινής επαρχίας Kαλαβρύτων, οδηγώντας στις ιστορικές μονές Mεγάλου Σπηλαίου και Aγίας Λαύρας και καθιστώντας τα Kαλάβρυτα σημαντικό τουριστικό κέντρο.

H αφετηρία της γραμμής βρίσκεται στο Διακοπτό, θέρετρο της βόρειας ακτής της Πελοποννήσου που βρίσκεται επί του σιδηροδρομικού άξονα Aθήνας-Πάτρας (169 χλμ. από Aθήνα). Aποτελεί τον μοναδικό οδοντωτό σιδηρόδρομο της χώρας και είναι μικτού τύπου (με πρόσφυση σε οδοντωτή τροχιά Abt και συμβατικές τροχιές), με πλάτος γραμμής 0,75μ. Mεταξύ 1896 και 1959 η έλξη του ήταν ατμήλατη, ενώ μετά το 1959 μετατράπηκε σε δηζελοηλεκτρική, με προμήθεια 6 αυτοκινηταμαξών, που λειτουργούν έως σήμερα.
Eγκαταλείποντας το Διακοπτό, η γραμμή στρίβει δεξιά και αρχίζει να ανηφορίζει μέσα από την πανέμορφη χαράδρα του Bουραϊκού.
Tα πρώτα 8 χλμ. διανύονται με συμβατική πρόσφυση και το τοπίο είναι ακόμη ήμερο. Στη συνέχεια η γραμμή ανηφορίζει απότομα με κλίσεις που φθάνουν μέχρι 14,7% και ξεπερνιόνται σε τρία τμήματα με την οδοντωτή πρόσφυση. Στο κομμάτι αυτό της διαδρομής η γραμμή διασταυρώνεται συνεχώς με το ποτάμι, περνώντας μέσα από ορύγματα λαξευτά στο βράχο, μικρά τούνελ και γέφυρες.

Οι Δηλώσεις κατά την παράδοση
Ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Ε.Ε.Σ.Σ.Τ.Υ. Α.Ε. Στέφανος Αγιάσογλου ανέφερε «παραδίδουμε σήμερα στον ΟΣΕ την ατμήλατη μηχανή πλήρως ανακατασκευασμένη, σε άριστη κατάσταση προκειμένου σύντομα να κάνει και πάλι ένα από τα ωραιότερα σιδηροδρομικά δρομολόγια της χώρας. Οι άνθρωποι μας εργάστηκαν δύο μήνες με πολύ αγάπη και σεβασμό στην ιστορία της ατμήλατης για να επαναδρομολογηθεί».

Από την πλευρά του ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ΟΣΕ Παν. Θεοφανόπουλος, δήλωσε "είναι μία ιστορική στιγμή για τον ΟΣΕ και τον σιδηρόδρομο γιατί λειτουργεί και πάλι μία εμβληματική ατμήλατη μηχανή, η ΔΚ 8001. Πέραν του ισχυρού συμβολισμού που εκπέμπει η σημερινή εκδήλωση, σηματοδοτεί και την αφετηρία για την οργάνωση του σιδηροδρομικού θεματικού τουρισμού στη χώρα μας σε νέα βάση, κάτι που θα γίνει πραγματικότητα με την συνεργασία των ΟΣΕ, ΤΡΑΙΝΟΣΕ, ΕΕΣΣΤΥ με την αυτοδιοίκηση και φορείς που σχετίζονται με τον σιδηρόδρομο».

Επιμέλεια: Ειρήνη Νικολοπούλου