Τα 3 ''καυτά'' σενάρια για την Ελλάδα: Grexit, ''δρακόντεια'' συμφωνία ή παράλληλο νόμισμα

Σύμφωνα με ευρωπαϊκές πηγές, αυτήν τη στιγμή το θέμα εξόδου της Ελλάδας από την Ευρωζώνη πλέον συζητείται ανοιχτά και εξετάζεται πόσο θα στοίχιζε πολιτικά και οικονομικά η διάσωση ή η έξοδος της Ελλάδας από την Ευρωζώνη και ποιες συνέπειες θα είχε.

Επίσης, εξετάζεται το κατά πόσον θα μπορούσε «να περιοριστεί η ζημιά» στην Ελλάδα ή θα επεκτεινόταν και σε άλλες χώρες, όπως η Ισπανία. Αρκετά κράτη-μέλη φαίνεται να προτιμούν μια καθαρή λύση, ένα Grexit, γιατί οι άλλες δύο εναλλακτικές απαιτούν πλέον παρά πολλά κεφάλαια. «Η κρίση από δημοσιονομική έχει γίνει πλέον και τραπεζική και κρίση ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών. Στη διάρκεια των τελευταίων έξι μηνών και με ραγδαίο ρυθμό τις τελευταίες εβδομάδες οι συνθήκες επιδεινώθηκαν δραματικά. Η οικονομία βυθίζεται σε βαθιά ύφεση. Το τραπεζικό σύστημα δέχθηκε καίριο πλήγμα. Η αξιοπιστία του επηρεάστηκε από την επιβολή περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων, τα δάνεια σε καθυστέρηση θα αυξηθούν. Η δημοσιονομική προσαρμογή έχει ουσιαστικά σταματήσει», σημειώνουν. Εν όψει των αποφάσεων που θα κληθούν να λάβουν τις επόμενες ημέρες οι κυβερνήσεις της Ευρωζώνης, τα τρία σενάρια που επεξεργάζονται και στα οποία περιλαμβάνεται χρηματοδοτική στήριξη σύμφωνα με ρεπορτάζ της Ελένης Βαρβιτσιώτη είναι:

• Πρώτο σενάριο: Ενα νέο πρόγραμμα που απαιτούσε πολύ μεγάλες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις από την ελληνική πλευρά, πολύ μεγαλύτερες και από την τελευταία πρόταση Γιουνκέρ. Ωστόσο είναι το πιο ακριβό απ’ όλα, καθώς απαιτεί κάλυψη ελλειμμάτων, επιστροφή του εσωτερικού δανεισμού που έκανε τους προηγούμενους μήνες η Ελλάδα και ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Και όλα αυτά ενώ είναι εξαιρετικά αμφίβολο εάν η Αθήνα και η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ έχει την πολιτική βούληση να εφαρμόσει εκείνα για τα οποία θα δεσμευθεί. «Η διαπραγμάτευση ξεκινάει πάλι από το μηδέν», διαμηνύουν Ευρωπαίοι αξιωματούχοι, καθώς η τελευταία πρόταση της Αθήνας έχει απορριφθεί και τα μέλη του Εurogroup περιμένουν αύριο μία καινούργια που θα μπορούσαν να συζητήσουν. Χωρίς αυτή δεν μπορούν να ξεκινήσουν και οι διαπραγματεύσεις. Η δέσμευση για το χρέος θα επαναπροσδιοριζόταν με τη λήξη του προγράμματος. Ο ίδιος ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Β. Ντομπρόβσκις δήλωσε χθες ότι η δέσμευση του Εurogroup του Νοεμβρίου 2012 (που θα εξέταζε περαιτέρω ελάφρυνση αν η Ελλάδα τηρούσε τις δεσμεύσεις του προγράμματος) δεν ισχύει πλέον, καθώς έληξε το τελευταίο πρόγραμμα. «Η συμφωνία αυτή για το χρέος δεν υπάρχει πια στο τραπέζι», είπε, κάτι που ακούγεται για πρώτη φορά από Ευρωπαίο αξιωματούχο.

• Δεύτερο σενάριο: Εισαγωγή παράλληλου νομίσματος, κυρίως μέσω των υποσχετικών IOU. Αυτή η πρόταση είναι εμπνεύσεως του Γερμανού υπουργού Οικονομικών Β. Σόιμπλε. Ομως, σύμφωνα με αξιωματούχους που επικοινώνησε η «Κ», η έκδοση IOU είναι ξεκάθαρα το πρώτο βήμα εξόδου από τη νομισματική ένωση. Επιπλέον θα πρόκειται για κάτι εντελώς υβριδικό στο πλαίσιο μιας νομισματικής ένωσης. Ετσι, ένας λόγος που προσθέτει περισσότερη ανησυχία για την επιτυχία αυτού του σχεδίου είναι ότι χρειάζεται, πρώτον, ένα πολύ οργανωμένο κράτος για να το πετύχει και, δεύτερον, μία πάρα πολύ καλή τεχνική προεργασία, και οι Ευρωπαίοι εταίροι δεν θεωρούν ότι ο κρατικός μηχανισμός της χώρας είναι κατάλληλα προετοιμασμένος.

• Τρίτο σενάριο: Ελεγχόμενη χρεοκοπία και έξοδος από το ευρώ. Με το κλίμα μετά το δημοψήφισμα να έχει βαρύνει ιδιαίτερα, με αισθήματα θυμού να εκφράζονται πλέον στο κτίριο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τους χειρισμούς της ελληνικής κυβέρνησης και την αξιοπιστία της κυβέρνησης Τσίπρα να βρίσκεται στο ναδίρ, 16 από τα 18 υπόλοιπα μέλη είναι υπέρ του τρίτου σεναρίου, δηλαδή της ελεγχόμενης χρεοκοπίας και εξόδου από το ευρώ. Τα δύο μόνο μέλη που είναι εναντίον αυτής της τρίτης λύσης, είναι η Γαλλία και η Κύπρος, με το Παρίσι, σύμφωνα με Ευρωπαίο αξιωματούχο, να αμφιταλαντεύεται. Αυτό το σενάριο θεωρείται το πιο «φθηνό» για τα κράτη-μέλη και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, καθώς βάζει τέλος στις δυνητικές ζημιές. Προβλέπει μικρή χρηματοδότηση, κυρίως για την κάλυψη εισαγωγών βασικών ειδών (balance payment facility), προκειμένου να αποτραπεί ανθρωπιστική κρίση, πιθανόν και κάποια στήριξη του τραπεζικού συστήματος. Ωστόσο, η Ελλάδα θα καλύπτει μόνη της τα δημοσιονομικά ελλείμματα, ένα σημαντικό μέρος ή και το σύνολο των αναγκών ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών και ένα μέρος του ελλείμματος του ισοζυγίου. Το τι θα αποφασίσουν, τελικά, τις επόμενες ώρες οι κυβερνήσεις είναι προς το παρόν άγνωστο. Αλλά, όπως τονίζει ο ίδιος αξιωματούχος, το σημαντικό είναι αυτήν τη στιγμή η ελληνική πλευρά να παρουσιάσει αξιόπιστες προτάσεις, οι οποίες να ανοίξουν τουλάχιστον σε αυτήν τη φάση τις διαπραγματεύσεις.