Very Good News: Πως το Αττικόν & ο Απόλλων ετοιμάζονται για αναγέννηση: Μέσα είναι άθικτες οι αίθουσες!

Φέτος συμπληρώνονται τέσσερα ολόκληρα χρόνια από εκείνο το πολύ άσχημο, για την πρωτεύουσα, απόγευμα, όταν κουκουλοφόροι πυρπόλησαν σειρά σημαντικών κτιρίων της πόλης, βάζοντας το τελευταίο καρφί στο ήδη εξουθενωμένο σώμα του εμπορικού κέντρου της Αθήνας. Όπως αναφέρει η kathimerini.gr, οι δύο ιστορικοί κινηματογράφοι δέχτηκαν την επίθεση των εμπρηστών στις 6 το απόγευμα. Η φωτιά πήρε γρήγορα διαστάσεις και η εξέλιξη της πυρκαγιάς στο συγκρότημα της οδού Σταδίου μονοπώλησε το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης εκείνη τη θλιβερή νύχτα, καθώς ο κόσμος παρακολουθούσε σε ζωντανή μετάδοση την καταστροφή ενός αγαπημένου σημείου της πόλης, με το οποίο, οι Αθηναίοι τουλάχιστον, διατηρούσαν ισχυρό συναισθηματικό δεσμό.

Οι περισσότεροι κοιμηθήκαμε με την πεποίθηση ότι Αττικόν και Απόλλωνας είχαν καεί ολοσχερώς. Η απώλεια φάνταζε επώδυνη, όμως την επόμενη ημέρα άρχισε να μεταδίδεται, διστακτικά στην αρχή, η είδηση ότι η φωτιά δεν μπήκε, τελικά, μέσα στις αίθουσες. Κι έτσι ήταν. Χάρη στην αυτοθυσία των μελών των δύο οικογενειών του Γιώργου και του Παναγιώτη Τσακαλάκη, των 15 εργαζομένων αλλά και των ανδρών της Πυροσβεστικής, σε δεύτερο χρόνο (μετά τις 10 το βράδυ, όταν έγινε εφικτό να φτάσουν οχήματα στο σημείο...), οι δύο αγαπημένοι κινηματογράφοι σώθηκαν. Μοιάζει σαν ψέματα βλέποντας το αποτεφρωμένο κέλυφος του ιστορικού κτιρίου του Τσίλλερ έτσι ακινητοποιημένο στο χρόνο, αλλά είναι αλήθεια: όπως αποκαλύπτει σήμερα ο φακός του Βαγγέλη Ζαβού για λογαριασμό του «Κ», οι δύο αίθουσες δεν έχουν υποστεί την παραμικρή ζημιά. Στην πραγματικότητα η εντύπωση που έχεις είναι ότι από στιγμή σε στιγμή θα κλείσουν τα φώτα και η ταινία θα αρχίζει να προβάλλεται. Η καταστροφή «περιορίζεται» στο χώρο υποδοχής και έκδοσης εισιτηρίων, περίπου 170 τετραγωνικά μέτρα, αλλά και σε βοηθητικούς χώρους των δύο αιθουσών (μπαρ, κ.λπ.).

Παρά τις αρχικά αισιόδοξες εκτιμήσεις για άμεση ανακατασκευή και επαναλειτουργία των κινηματογράφων, η συνέχεια αποδείχθηκε πολύ πιο περίπλοκη

Για τρία χρόνια, η υπόθεση κολλούσε στην αντιδικία δύο ιδρυμάτων (Δεκόζη-Βούρου και Βούρου-Ευταξία): το Ιδρυμα Σταματίου Δεκόζη-Βούρου, ιδιοκτήτης του κτιρίου και των κινηματογράφων, οφείλει στο Ιδρυμα Βούρου-Ευταξία ποσό περίπου 24 εκατομμυρίων ευρώ, που έχει αθροιστεί με την πάροδο των ετών, από το 1989, βάσει της αρχικής σύμβασης που είχε υπογραφεί με πρωτοβουλία του Λάμπρου Ευταξία (που ήταν διοικητής και των δύο ιδρυμάτων). Η σύμβαση εκείνη προέβλεπε ότι το 40% των ετήσιων εσόδων του Ιδρύματος Σταματίου Δεκόζη-Βούρου θα δινόταν στο Μουσείο της Πόλεως των Αθηνών.

Χρειάστηκε η διαμεσολάβηση του Δήμου Αθηναίων και η προσωπική εμπλοκή του δημάρχου Γιώργου Καμίνη, που έφερε τα δύο ιδρύματα στο ίδιο τραπέζι και στο δρόμο της συνεννόησης. Οι λεπτομέρειες δεν ενδιαφέρουν, το σημαντικό είναι να αρχίσουν το συντομότερο δυνατόν οι εργασίες αποκατάστασης. «Είμαστε πιο κοντά από ποτέ στη λύση», μας λέει ο Γιώργος Τσακαλάκης. «Οι αρχιτεκτονικές μελέτες είναι ήδη έτοιμες, όπως και οι περισσότερες οικοδομικές άδειες που απαιτούνται. Οσον αφορά το κόστος της ανοικοδόμησης, το μεγαλύτερο μέρος του ποσού έχει εξασφαλιστεί. Το σενάριο ακούγεται εφικτό και σχετικά εύκολο. Οφείλουμε όλοι μαζί, και τα δύο ιδρύματα του ίδιου ευεργέτη, να συνεργαστούμε για το καλό της Αθήνας προκειμένου το πολυαναμενόμενο happy end να μη φαίνεται τόσο μακρινό και αόριστο». Ο κ. Γ. Τσακαλάκης μιλάει ενθουσιασμένος για το ρόλο του Γιώργου Καμίνη. «Είναι η φωνή του δημάρχου της Αθήνας κ. Καμίνη, που, με ειλικρίνεια, δύναμη και αποφασιστικότητα, ανέλαβε πρωτοβουλίες για την επίλυση του θέματος».

Η λύση που προωθείται, με κατά προσέγγιση προϋπολογισμό 700.000 ευρώ (όσο περίπου είναι και το ασφάλισμα), έχει ως άξονα μελέτη γνωστού αρχιτεκτονικού γραφείου της Αθήνας, στην οποία προβλέπεται η αποκατάσταση της πρόσβασης στους κινηματογράφους από την οδό Σταδίου και η αντιστήριξη των πυρπολημένων κτισμάτων του λοιπού κτιριακού συγκροτήματος. Η πλήρης αποκατάσταση του συνόλου του κτιρίου μετατίθεται για μεταγενέστερη φάση. Ως προς το χρονοδιάγραμμα, αυτό προβλέπει έναρξη των εργασιών μέσα στον Φεβρουάριο, συμπτωματικά στην τέταρτη επέτειο από την καταστροφή του 2012. «Τα έργα θα διαρκέσουν τέσσερις μήνες και οι κινηματογράφοι μπορούν να επαναλειτουργήσουν τον Σεπτέμβριο φιλοξενώντας και πάλι ύστερα από πέντε χρόνια τις “Νύχτες Πρεμιέρας”, το γνωστό κινηματογραφικό φεστιβάλ της Αθήνας».

Γιώργος Καμινης, δημαρχος Αθηναίων

«Η αισιοδοξία μας  είναι βάσιμη»

Πολύ συχνά εγώ, αλλά και όλοι οι δήμαρχοι, κάνουμε πράγματα που υπερβαίνουν τον κύκλο των αρμοδιοτήτων μας. Αυτό συμβαίνει κυρίως λόγω των γραφειοκρατικών αγκυλώσεων και της πολυνομίας από τη μία πλευρά, και της οικονομικής κρίσης από την άλλη. Εδώ και τέσσερα χρόνια, το Αττικόν και ο Απόλλων, κλειστά και θεοσκότεινα, «κόβουν» τη Σταδίου στα δύο: στη ζωντανή Σταδίου προς το Σύνταγμα και στη σκοτεινή Σταδίου, κατεβαίνοντας προς την Ομόνοια. Είναι αλήθεια ότι έχουμε αναλάβει μια πρωτοβουλία, εδώ και αρκετούς μήνες, προκειμένου να φέρουμε κοντά όλα τα εμπλεκόμενα μέρη, με μια ολοκληρωμένη πρόταση, για να ξαναζωντανέψει το κτίριο-κόσμημα του κέντρου. Δεν μπορώ να σας πω τίποτα περισσότερο από το ότι πάμε καλά. Και η αισιοδοξία μας ότι θα ξαναλειτουργήσουν οι δύο ιστορικοί κινηματογράφοι νομίζω ότι είναι πια βάσιμη.   

Πως σώθηκαν οι δύο αίθουσες

Ο Γιώργος και ο Παναγιώτης Τσακαλάκης, εκμισθωτές του Αττικόν και του Απόλλωνα, έπαιρναν κάθε φορά τα μέτρα τους όταν το κέντρο της Αθήνας ήταν έτοιμο να ζήσει άλλη μια μεγάλη διαδήλωση κατά της ψήφισης μνημονιακών μέτρων από τη Βουλή.

«Ημασταν σε καθεστώς επιφυλακής, με όλους τους εργαζομένους μας επί ποδός για κάθε ενδεχόμενο», θυμάται ο Γιώργος Τσακαλάκης. «Εκείνο το απόγευμα βρισκόμασταν περίπου 20 άτομα μέσα στο κτίριο, μέλη των οικογενειών μας και εργαζόμενοι. Η επίθεση στο Αττικόν εκδηλώθηκε περί τις 6 το απόγευμα και γρήγορα πήρε διαστάσεις. Θέσαμε αμέσως σε εφαρμογή το εσωτερικό σύστημα πυρασφάλειας, που ευτυχώς λειτούργησε στο σύνολό του χωρίς κανένα πρόβλημα. Με 15 χοντρές μάνικες όλος αυτός ο κόσμος προσπαθούσε να αναχαιτίσει τη φωτιά. Η Πυροσβεστική ήταν αδύνατον να πλησιάσει, καθώς, λόγω της έκτασης των γεγονότων, δεν υπήρχε πρόσβαση. Για πέντε, σχεδόν, ώρες σβήναμε μόνοι μας. Εγώ ήμουν σε μια κατάσταση που δεν θυμάμαι τον εαυτό μου. Τραυματίστηκα στα χέρια, είχα κόψει τένοντες και νεύρα, κάποια στιγμή αργά το βράδυ έπρεπε να μεταφερθώ στο νοσοκομείο. Χρειάστηκε να κάνω αρκετές επεμβάσεις στα δάχτυλα για να αποκτήσουν τη λειτουργικότητά τους, αν και στην πραγματικότητα δεν επανήλθαν ποτέ πλήρως. Η μεγάλη μας έννοια ήταν να μην μπει η φωτιά στις αίθουσες. Οχι μόνο για να σώσουμε δύο ιστορικούς κινηματογράφους. Αν έμπαινε, δεν θα σταματούσε εκεί. Θα προχωρούσε σε γειτονικά κτίρια - και μιλάμε για κτίρια όπως το Μουσείο της Πόλεως των Αθηνών και την έδρα του Φιλολογικού Συλλόγου “Ο Παρνασσός”.

Κάποια στιγμή, μετά τις 10, βλέπω έναν κύριο με πολιτικά στη σκάλα κοντά στην αίθουσα του Αττικόν και τον ρωτάω ποιος είναι. Ηταν ο αρχηγός της Πυροσβεστικής. Του πρότεινα οι μάνικες του Σώματος να έρθουν από τη Χρήστου Λαδά και να ρίχνουν νερό από μέσα προς τα έξω για να κρατήσουμε τη φωτιά έξω από τις αίθουσες. Καθώς η πυρκαγιά είχε επεκταθεί στον όροφο και καιγόταν η οροφή, μας εξήγησε ότι κάτι τέτοιο δεν μπορούσε να γίνει γιατί υπήρχε σοβαρός κίνδυνος εγκλωβισμού ανδρών του μέσα στο κτίριο. Αμέσως του έδειξα εξόδους κινδύνου που θα ήταν δυνατόν να χρησιμοποιηθούν από τους πυροσβέστες και έτσι τον καθησύχασα. Τότε έδωσε εντολή στις δυνάμεις του να έρθουν από πίσω και να σβήνουν προς τα έξω. Ετσι, η φωτιά έκαιγε μέχρι τα ξημερώματα, αλλά δεν μπήκε ποτέ στους κινηματογράφους».