Αποκλειστικές εικόνες από τον κελί του Νέλσον Μαντέλα στο Robben Island - Όλα όσα μου εξομολογήθηκε για την σχέση του με τον Νοτιοαφρικανό ηγέτη ο Έλληνας δικηγόρος του, Γιώργος Μπίζος (βίντεο)

Πριν από λίγους μήνες είχα την μοναδική ευκαιρία να συναντήσω τον Γιώργο Μπίζο, μια μεγάλη προσωπικότητα της Ν.Αφρικής, έναν Έλληνα που ξεκίνησε από την Μεσσηνία για να κατακτήσει τον τίτλο του σημαντικότερου δικηγόρου υπερασπιστή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.



Την συνέντευξη που μου έδωσε θα την χαρακτήριζα αυτοβιογραφική. Φυσικά μου μίλησε για την σχέση του με τον Νέλσον Μαντέλα, του οποίου υπήρξε δικηγόρος αλλά πάνω απ’ όλα στενός φίλος.



EN: Μιλάτε ; μπορεί να μιλήσει ακόμα ο Νέλσον Μαντέλα;
Δικηγόρος: Μιλάει πολύ καλά, το μόνο είναι ότι..

EN: Έχει το μυαλό του;
Δικηγόρος: Έχει το μυαλό του…. αλλά ξέρεις πάει για 94 χρονών…

EN: Ναι..είναι κουρασμένος… ας πούμε δεν έχει πολλές δυνάμεις…
Δικηγόρος: Και το έχω ζήσει με τη μητέρα μου… πέθανε …έξι εβδομάδες προτού να γίνει 99! Και όταν πηγαίναμε επαναλάμβανε τις ιστορίες…

EN: Ναι αυτό κάνει κι εκείνος..επαναλαμβάνει τις ιστορίες… ναι ναι..και τη μητέρα μου την έχασα πριν από ενάμισι χρόνο και την τελευταία χρονιά της ζωής της μου διηγήθηκε όλη της τη ζωή από την αρχή…
Δικηγόρος: Από την αρχή αλλά..κι εγώ… τα άκουγα από τη μητέρα μου κι η αδερφή μου δεν είχε τόση υπομονή κι έλεγε «μας το χεις πει αυτό»… (γέλια….) κι εγώ έκανα νόημα Ας την ναι να πει… και μου λεγε… μου ρχεσαι εδώ δυο τρεις φορές κι έχεις υπομονή αλλά… ξέρεις πόσες φορές έχω εγώ ακούσει τις ιστορίες. Αυτό έχει αλλά… το τι έγινε το 48 τι έγινε τ0 52, το τι έκανε το 54 ενδιαφέρεται πάρα πολύ και ρωτάει «ο φίλος μας ο τάδε ζει ακόμη»;σε ρωτάει… «όχι Νέλσον… πέθανε..» μετά από δεκαπέντε λεπτά…» Γιώργο..ο φίλος μας ο τάδε ζει…;;»

EN: ναι, ναι, ναι …σωστά σωστά… τι πήρατε από αυτόν τον άνθρωπο;
Δικηγόρος:την αισιοδοξία… αισιοδοξία… όταν πήγα τον Αύγουστο του 64 , δυο μήνες μετά αφού καταδικάστηκε , τον εφέρανε στο γραφείο, που ήτανε να τον δω, δώδεκα φύλακες, δυο μπροστά, δυο πίσω, δεξιά αριστερά του, κι όταν ήρθανε κοντά στο γραφείο εμπήκα μεταξύ των δυο μπροστινών, τον αγκάλιασα, με αγκάλιασε, «πως είναι η οικογένεια;» «είναι όλοι εντάξει» , «α, ωραία» και μ ΄ ένα νόημα ήξερε ότι ο brandfisher ήταν ο ηγέτης που θα αναλάμβανε όταν εφυλακίστει.

EN: Με τον Μαντέλα πώς έγινε και ξανασυναντηθήκατε; Όλο τον καιρό που ήτανε στη φυλακή;
Δικηγόρος:Ο Μαντέλα, ήτανε πρόεδρος της νεολαίος του Africa national congress , το οποίο είναι τώρα .. αύριο ιδρύθει στις 8 Ιανουαρίου του 1912.

EN: Α οπότε αύριο είναι 100 χρόνια! Μάλιστα..πω πω…
Δικηγόρος: Αλλά…

EN: Και τι θα γίνει αύριο; κάπου θα πάτε;
Δικηγόρος: Όχι δε θα πάω γιατί είναι στο Μπλουπφορτκαι δε μπορώ να φύγω από το Γιοχάνεσμπουργκ. Αλλά…

EN: Η καρδιά σας θα ναι εκεί…
Δικηγόρος:Η καρδιά μου θα ναι εκεί… αλλά θα γίνει σε κάθε νομό…σε κάθε πόλη…

EN: Εδώ δε θα γίνει; Θα γίνει κάτι;
Δικηγόρος: Θα γίνει κάτι..

EN: Ο Μαντέλα κινείται τώρα;
Δικηγόρος: Όχι

EN: Δεν είναι σε θέση…
Δικηγόρος: Δε θα πάει….μίλησα στη γυναίκα του χτες και πήρα την εφημερίδα οι ηγέτες της ελληνικής παροικίας στον πατέρα μου στην Πρετόρια

EN: Ωχ ωχ ωχ….
Δικηγόρος: Ναι να σημαζέψεις το γιο σου, μας κάνει ρεζίλι…

EN: Και τι λέει ο πατέρας;
Δικηγόρος: Μου είπε ότι ήρθε ο πρόεδρος χτες , της κοινότητας της Πρετορίας και δε διάβαζε ελληνικά ούτε αφρικάνικα …

EN: Ναι ναι και του το διάβαζε…
Δικηγόρος: Το διάβαζε και του λέω για πες μου τι τους είπες…. τους είπα ότι δεν είσαι 20 χρονών και δεν είναι για μένα να σου πω τι πρέπει να κάνεις…

EN: Ναι ναι… ωραίος μπαμπάς όμως ε; καταπληκτικός…
Δικηγόρος: Μα είναι αυτό… ότι είχα υποστήριξη ….όχι μόνον απ το πατέρα μου, όχι μόνο από τα αδέρφια μου, όχι μόνο απ τη γυναίκα μου, όχι μόνο από τα παιδιά μου, κανένας ποτέ δε μου είπε….

EN: Γιατί έβλεπαν έναν ιδεολόγο… γι αυτό και σας πίστευαν και τους πείθατε έτσι δεν είναι;
Δικηγόρος: Τα χρόνια του 60 μετά από τη δίκη του Μαντέλα, ήρθε ένας συνάδελφος, ο οποίος ήταν και ο δικηγόρος του Υπουργού Δικαιοσύνης.

EN: Μάλιστα…
Δικηγόρος: Και ήρθε και ήτανε ντροπαλός ξέρεις καλός… υποστηρικτής του κόμματος της εξουσίας αλλά ξέρετε συνάδελφος κι αυτός και γύριζε πάνω κάτω στο γραφείο και λέει «Γιώργο, έχω κάτι να σου πω, δε ξέρω να σου το πω, αλλά ήμουν με τον john. O John ήταν ο Υπουργός. Χτες και μου είπε να σου πω ότι το σκοινί σου έχει κοντύνει.»

EN: Πω πω
Δικηγόρος: Δε το είπα στη γυναίκα μου.

EN:Φυσικά, φοβηθήκατε..και ήταν η ερώτησή μου… φοβηθήκατε ποτέ όλο αυτόν τον καιρό;
Δικηγόρος: Φοβήθηκα, αλλά να σου πω… ο μεσαίος αδερφός μου, ο Σταύρος, είχε αρχίσει μια δουλειά, θα πουλούσε catering equipment , και του είπα το μήνυμα το οποίο είχα. Οι περισσότεροι αδερφοί θα έλεγαν μα καλά είναι ανάγκη να ανακατεύεσαι εσύ; Ξέρεις τι είπε ο Σταύρος; γιατί του είπα κοίταξε να δεις δε ξέρω τι εννοούσε και τι θα γίνει αλλά να ξέρεις ότι τα παιδιά είχαμε και τα τρία παιδιά τότε ίσως λάβεις κάποια ευθύνη. Ξέρεις τι ήταν η απάντηση; ίσως πρέπει να ρωτήσουμε τον οικοδεσπότη της δουλειάς να περιμένει για το ενοίκιο για τα παιδιά σου, δε θα υποφέρουν.

EN: Μάλιστα. Ότι θα στήριζε κι εκείνος δηλαδή.
Δικηγόρος: Βέβαια.

EN: Οπότε σας έκανε ακόμα πιο δυνατό αυτό.
Δικηγόρος: Ε βέβαια και ήταν το άλλο είχα αρχίσει .. πήρα το πτυχίο μου, είχα κάνει…

EN: Εσείς από πότε τον ξεκινήσατε τον Μαντέλα;
Δικηγόρος: τo 48

EN: το 48, α αμέσως δηλαδή…
Δικηγόρος: Αμέσως ναι διότι αυτός το μεσημέρι ..πρέπει να καταλάβεις ότι το 48, η πολιτική ζωή των φοιτητών, με την νίκη στις εκλογές το Μάιο του 48 που κηρύξανε ότι θα διώξουν τους έξω από τη χώρα , θα διώξουν τους μαύρους από τα πανεπιστήμια, ότι δε θα έχουν το δικαίωμα να μπούνε σε πάρκα και σε τούτα και σε κείνα, έβραζε το κλίμα…

EN: πότε τον βάλανε μέσα; Και σεις τον βλέπατε από την πρώτη στιγμή στη φυλακή;
Δικηγόρος: τον βάλανε μέσα το 62 για πέντε χρόνια. Τότε δεν πήρε δικηγόρο έκανε την ..διότι είναι και μεγάλη αυτή διότι έβγαλε ένα λόγο εκεί πέρα… και έχει ονομαστεί αυτή η δίκη “black man in white man scoot”. Και είπε: «Isn’t not strange that I a black man I am trying bya white man registry proceued by white procuterheld in costinly……

EN: Μάλιστα… πέρασαν αυτά τα πέντε χρόνια , ξαναβγήκε για λίγο;
Δικηγόρος: Όχι εφόσον ήτο μέσα για πέντε χρόνια βρήκανε εκεί που πιάσανε τους άλλους ηγέτες της αντίστασης τον Ιούλιο του 63 βρήκανε το ημερολόγιο του Νέλσον Μαντέλα ο οποίος είχε πάει στο εξωτερικό, σε εκείνες τις χώρες στην Αγγλία , στη Γαλλία για υποστήριξη για την απελευθέρωση των μαύρων, στην Ν. Αφρική. και τον κάνανε πρώτο κατηγορούμενο στην δεύτερη δίκη την οποία ήμουν εγώ.

EN: Μάλιστα.
Δικηγόρος: από το 54 μέχρι το 62 συνεργαζόμεθα σε πολιτικές δίκες

Οι Έλληνες που έφυγαν κι αυτοί που έμειναν διαπρέπουν

EN: Κατάλαβα. Αυτό που θέλω να ρωτήσω τώρα, τους Έλληνες τώρα που φοβήθηκαν όταν βγήκε ο Μαντέλα κι άρχισαν να φεύγουν , τι τους είπατε;Γιατί έφυγαν πάρα πολλοί.
Δικηγόρος: Φύγανε πάρα πολλοί. Αλλά πρέπει να πούμε εξ αρχής ότι οι Έλληνες ως επί το πλείστον αισθάνονταν ότι ήτο εδώ προσωρινώς και προπαντός αυτοί που ήρθαν τα χρόνια του 50, 60 και 70 νομίζοντας ότι θα κάνουν μερικά χρήματα και θα επιστρέψουν στην Ελλάδα. Οι περισσότεροι δεν είχαν προβλήματα με το καθεστώς.

EN: Παρ όλα αυτά;
Δικηγόρος:Παρ όλα αυτά..

EN: Νόμιζαν ότι θα τους τα πάρουν τα χρήματα και γι’ αυτό φύγανε;
Δικηγόρος: Όταν αν γίνει βασική αλλαγή, την οποία ξέρανε ότι τα πράγματα δε θα πάνε , ότι θα γίνει η επανάσταση εδώ και θα πάθουν αυτό το οποίο πάθανε στην Αίγυπτο.


Δείτε τις φωτογραφίες από το νησί Ρόμπιν ( Robin island) όπου έζησε φυλακισμένος ο Νέλσον Μαντέλα για 23 χρόνια









Ο κύριος που βλέπετε στην φωτογραφία υπήρξε έγκλειστος και αυτός στις φυλακές του νησιού Ρόμπιν. Σήμερα ξεναγεί τους επισκέπτες στις φυλακές και μου έδειξε το κελί του Μαντέλα





Κοιμόταν σε αυτή την κουβέρτα...



Εδώ είναι το κελί που πέρασε 23 χρόνια της ζωής του ο Νέλσον Μαντέλα



Εδώ είναι το κελί που πέρασε 23 χρόνια της ζωής του ο Νέλσον Μαντέλα