Ο διασημότερος φοροτεχνικός Παναγιώτης Παντελής ερμηνεύει το νέο νόμο για τα αδήλωτα εισοδήματα

Το στοίχημα τώρα για το Υπουργείο Οικονομικών είναι ποιοι θα θελήσουν να υπαχθούν στις συγκεκριμένες διατάξεις και ποιοι θα είναι στο τέλος οι φόροι που θα εισρεύσουν στα κρατικά ταμεία.

Ας δούμε όμως μερικά σημεία των συγκεκριμένων διατάξεων, όπως τις ανέλυσε στο capital.gr:

Στη ρύθμιση για την υποβολή των δηλώσεων μπορούν να υπαχθούν οι φορολογούμενοι οι οποίοι δεν έχουν υποβάλει δηλώσεις, ή έχουν υποβάλλει ελλιπή ή ανακριβή δήλωση, και οι οποίοι μπορούν από την δημοσίευση του παρόντος και μέχρι την 31/05/2017 να υποβάλλουν αρχικές, ή τροποποιητικές, χρεωστικές ή μηδενικές δηλώσεις, ανεξαρτήτως αν προκύπτει φόρος για καταβολή.
 

Οι δηλώσεις που μπορούν να υποβληθούν αφορούν (ενδεικτικά):

Φόρο εισοδήματος και ΦΜΥ.
Φόρο προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ).
ΕΝΦΙΑ.
Φόρο κληρονομιών, δωρεών, γονικών παροχών και φόρο μεταβίβασης ακινήτων.
Τέλος επιτηδεύματος.
Φόρος Πολυτελείας.
Τέλη Xαρτοσήμου.
Φόρος Συγκέντρωσης Κεφαλαίων.
Φόρος Ακίνητης Περιουσίας.
Φόρος Αυτόματου Υπερτιμήματος κλπ.

Στη ρύθμιση μπορούν να υποβληθούν δηλώσεις, που αφορούν φόρο τέλους ή εισφορά, που εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής  του Ν.4174/2013 (ΚΦΔ), με την προϋπόθεση ότι η προθεσμία υποβολής της αρχικής δήλωσης έχει λήξει μέχρι την 30/09/2016, ανεξάρτητα εάν έχει παραγραφεί η σχετική υποχρέωση.

Είναι φανερό, ότι  ενώ στα αρχικά σχέδια του Υπουργείου Οικονομικών ήταν να καλέσει  με τον συγκεκριμένο νόμο σε συμμόρφωση, όσους έχουν βρεθεί τα ονόματά τους στις γνωστές λίστες αλλά και στα cd των Οικονομικών Εισαγγελέων, τα γνωστά ανοίγματα λογαριασμών, αποφάσισε να διευρύνει την εφαρμογή του, εντάσσοντας στη ρύθμιση κάθε φόρο τέλος ή εισφορά ακόμα και δηλώσεις πληροφοριακού χαρακτήρα.

Στη ρύθμιση, δεν μπορούν να υπαχθούν τα κάτωθι πρόσωπα που διατελούν ή έχουν διατελέσει πρωθυπουργοί, αρχηγοί κομμάτων, υπουργοί, αναπληρωτές υπουργοί, υφυπουργοί, βουλευτές και ευρωβουλευτές, διαχειριστές των οικονομικών των πολιτικών κομμάτων, γενικοί και ειδικοί γραμματείς της Βουλής και της Γενικής Κυβέρνησης.

Οι σύζυγοι ή συγγενείς των ανωτέρω, εξ αίματος ή εξ αγχιστείας μέχρι Β βαθμού σε ευθεία γραμμή και σε πλάγια.

Μετά τα πρόσωπα ας δούμε ποιες είναι οι περιπτώσεις που δεν υπάγονται στη ρύθμιση.

Αναφέρει το άρθρο  60  ότι οι "ευνοϊκές" διατάξεις δεν έχουν εφαρμογή: 

Α) Στις περιπτώσεις στις οποίες μέχρι την ημερομηνία κατάθεσης του παρόντος στη βουλή (12/12/2016), έχουν κοινοποιηθεί πράξεις οριστικού διορθωτικού προσδιορισμού φόρων ή επιβολής προστίμων ή αντίστοιχες πράξεις επιβολής φόρων ή προστίμων με βάση τις προϊσχύουσες διατάξεις του ΚΦΔ ως προς φορολογητέα ύλη που έχει περιληφθεί σε αυτές.
Β) Στις φορολογικές δηλώσεις που υποβάλλονται με επιφύλαξη ή τις φορολογικές δηλώσεις από τις οποίες προκύπτει επιστροφή φόρου και κατά το μέρος αυτό.
Γ) Στις δηλώσεις φορολογίας με τις οποίες δηλώνεται ζημιά της χρήσης.
Δ) Στις περιπτώσεις που δηλώνονται ποσά προερχόμενα από εγκληματικές δραστηριότητες.

Όπως γίνεται άμεσα κατανοητό, εκτός ρύθμισης βρίσκονται όλες εκείνες οι υποθέσεις για τις οποίες έχουν κοινοποιηθεί οριστικές πράξεις προσδιορισμού του φόρου ή των προστίμων από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Οικονομικών κι έχουν πάρει το δρόμο τους είτε προς την ΔΕΔ ,είτε προς τα διοικητικά δικαστήρια.

Από πού αντλεί αυτήν την σιγουριά ότι αυτές οι υποθέσεις θα έχουν αίσιο τέλος και θα φέρουν έσοδα στα δημόσια ταμεία; 

Η μέχρι τώρα πρακτική δείχνει ότι δεν είναι έτσι. Με τον τρόπο που γίνονται οι έλεγχοι, ένας στους  τέσσερις ελεγχόμενους κερδίζει την υπόθεση στην ΔΕΔ και μάλιστα αιτιολογημένα και δημόσια, ενώ η πλειοψηφία δικαιώνεται στα  διοικητικά δικαστήρια.

Αν κατά τη γνώμη μου από κάπου έπρεπε να αρχίσει το Υπουργείο Οικονομικών, θα πρέπει να ήταν από αυτές τις υποθέσεις όχι γιατί είναι επαρκώς τεκμηριωμένοι οι φορολογικοί έλεγχοι αλλά μιας και πολλοί από τους ελεγχόμενους θέλουν να αποφύγουν τη βάσανο των δικαστηρίων.

Ένα άλλο πρόβλημα που έχει προκύψει αφορά τις  κοινοποιήσεις που έχουν γίνει με ημερομηνία 12/12/2016.Αυτές μπορούν να υπαχθούν στη ρύθμιση ή όχι; 

Πριν προχωρήσω σε συγκεκριμένα παραδείγματα υπολογισμού του φόρου ας σημειώσουμε μερικά ακόμα σημεία που προσδιορίζονται στο νόμο.

Οι δηλώσεις, υποβάλλονται κατά περίπτωση ηλεκτρονικά ή χειρόγραφα. Με την υποβολή τους, διενεργείται άμεσα διοικητικός ή διορθωτικός προσδιορισμός του οφειλόμενου κύριου φόρου, τέλους ή εισφοράς, καθώς και του πρόσθετου φόρου εκπρόθεσμης υποβολής ή και του προστίμου εκπρόθεσμης υποβολής και ο υπολογισμός του τόκου όπως αυτή καθορίζεται στο άρθρο 53 του Ν.4174. Δηλαδή το επιτόκιο των πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης της Ευρωπαϊκής κεντρικής τράπεζας, πλέον 8,51%.

Η καταβολή της οφειλής γίνεται εφ άπαξ, εντός 30 ημερών από την υποβολή της δήλωσης ενώ ο οφειλέτης μπορεί να υπαχθεί και σε ρύθμιση με τις ισχύουσες διατάξεις (πάγια ρύθμιση των 12 ή 24 δόσεων).

Σε περίπτωση που ο φορολογούμενος υποβάλλει τη δήλωση ή τις δηλώσεις για την υπαγωγή στη ρύθμιση των αδήλωτων εισοδημάτων και δεν πληρώσει εντός των 30 ημερών ή ρυθμίσει το φόρο που προκύπτει στην πάγια ρύθμιση  και την απωλέσει, εκπίπτει των ευνοϊκών ρυθμίσεων, οπότε διενεργείτε άμεσα διορθωτικός προσδιορισμός και του επιβάλλεται η διαφορά του πρόσθετου φόρου, καθώς επίσης και τα πρόστιμα εκπρόθεσμης δήλωσης.

Επίσης για την επιβολή των προστίμων των άρθρων 58, 58 Α  και 59 του 4174/2013 ή του  άρθρου 7 του 4337 /2015 ή του άρθρου 6 του Ποινολογίου (Ν 2523/1997) επανέρχονται όλα, τόσο προς τις διοικητικές όσο και τις ποινικές διατάξεις και η δήλωση θεωρείται ως μη υποβληθείσα.

Σε κάθε περίπτωση το δικαίωμα του δημοσίου για την έκδοση πράξεων σε όσους δεν τηρούν τα ανωτέρω , παραγράφεται μετά από τρία χρόνια.

Αλλά ας κάνω μια σημείωση για τα πρόστιμα των άρθρων 58, 58 Α και 59 του Ν.4174/2013.

Άρθρο 58 
Αν το ποσό του φόρου που προκύπτει, με βάση τη φορολογική δήλωση, υπολείπεται του  ποσού  του φόρου που προκύπτει  με βάση το διορθωτικό προσδιορισμού φόρου, επιβάλλεται πρόστιμο το οποίο  κυμαίνεται ανάλογα με  το ύψος της διαφοράς από 10 % έως και 50 %.

Άρθρο 58 Α
Σε παραβάσεις σχετικές με τον ΦΠΑ, σε περίπτωση μη έκδοσης φορολογικού στοιχείου ή λήψης ανακριβούς στοιχείου, επιβάλλεται πρόστιμο 50 % επί του φόρου που θα προέκυπτε  επί  της διαφοράς αντίστοιχα.

Άρθρο 59
Αντίστοιχο πρόστιμο 50 % επί του ποσού του φόρου για παραβάσεις σχετικές  με τους παρακρατούμενους φόρους. 
Ποιο είναι λοιπόν το δέλεαρ, χωρίς να αναφερθούμε στα τελικά ποσά του φόρου, που καλούνται οι φορολογούμενοι να πληρώσουν;

Σε όσους λοιπόν αποφασίσουν να υποβάλλουν συμπληρωματικές ή αρχικές δηλώσεις, δεν θα τους επιβληθούν τα πρόστιμα των άρθρων 58, 58 Α, και 59 του Ν. 4174/2013 ούτε του άρθρου 7 του Ν. 4337/2015 (μεταβατικές διατάξεις) ή του άρθρου 6 του 2523/1997, ούτε θα υπάρξουν άλλες φορολογικές, διοικητικές ή ποινικές κυρώσεις. Επίσης δεν θα εφαρμοστεί το μέτρο της αναστολής λειτουργίας των επαγγελματικών εγκαταστάσεων.

Εάν με βάση όσα ορίζονται στο άρθρο 46 του ΚΦΔ,  έχει η διοίκηση προβεί στη λήψη μέτρων για να διασφαλίσει την είσπραξη φόρων, αυτά αίρονται μόνον κατόπιν ελέγχου εφόσον δεν προκύψει διαφορά με τις υποβληθείσες δηλώσεις και αφού πρώτα καταβληθεί το σύνολο της οφειλής.

Τι γίνεται όμως με τις περιπτώσεις εκείνες όπου δεν έχει εκδοθεί ή θα εκδοθεί εντολή ελέγχου, αλλά και στις περιπτώσεις που έχει κοινοποιηθεί προσωρινός προσδιορισμός φόρου ή προστίμων, εφόσον δεν έχει κοινοποιηθεί οριστική πράξη διορθωτικού προσδιορισμού;

Ας το δούμε αναλυτικά:

•  Στην περίπτωση που έχει εκδοθεί ή θα εκδοθεί εντολή ελέγχου μέχρι και την 31/05/20107 ο φορολογούμενος έχει την δυνατότητα να υποβάλλει τις σχετικές δηλώσεις οποτεδήποτε μέχρι την κοινοποίηση της εντολής ελέγχου ή της πρόσκλησης παροχής υπηρεσιών.

• Στην περίπτωση που η εντολή ή η πρόσκληση παροχής υπηρεσιών κοινοποιηθεί μετά την 12/12/2016 και μέχρι 31/05/2017, οι φορολογούμενοι μπορούν να υποβάλλουν δηλώσεις για τα φορολογικά αντικείμενα που αναφέρονται στην εντολή, εντός 90 ημερών από την κοινοποίηση της εντολής ή της πρόσκλησης.

Η φορολογική διοίκηση μπορεί να κοινοποιήσει προσωρινό διορθωτικό προσδιορισμού φόρου, μετά την πάροδο των 90 ημερών.

Ο φορολογούμενος δύναται να υποβάλλει τις σχετικές δηλώσεις για τα αντικείμενα που αναγράφονται στην εντολή και μετά την πάροδο των 90 ημερών και μέχρι 31/05/2017. 

Εδώ όμως έχουμε δυο περιπτώσεις:

Α) Εάν δεν έχει κοινοποιηθεί προσωρινός προσδιορισμός  φόρου, ο πρόσθετος φόρος ορίζεται σε 15 %.
Β) Εάν έχει κοινοποιηθεί προσωρινός προσδιορισμός φόρου, ο πρόσθετος φόρος είναι 30 %.
Στην περίπτωση που στις 12/12/2016, ημέρα κατάθεσης του νόμου στη Βουλή, έχει γίνει ήδη κοινοποίηση της εντολής ελέγχου ή παροχής πληροφοριών, μπορούν να υποβάλλουν τις σχετικές δηλώσεις εντός 60 ημερών από 22/12/2016 έως 19/02/2017.

Σε αυτήν την περίπτωση ο συντελεστής πρόσθετου φόρου είναι 13 %.

Σε αυτές τις περιπτώσεις, οι εφορίες μπορούν να κοινοποιήσουν τον προσωρινό προσδιορισμό φόρου, μόνο μετά την πάροδο των 60 ημερών. Πάλι, και σε αυτήν την περίπτωση, ο πρόσθετος φόρος ορίζεται σε 15% και 30% αντίστοιχα, ως την προηγούμενη παράγραφο.

Στην περίπτωση τώρα που στις 12/12/2016 έχει ήδη κοινοποιηθεί προσωρινός προσδιορισμός φόρου ή προστίμων, ο ελεγχόμενος δύναται να επιβάλει τις δηλώσεις εντός 30 ημερών από τις 22/12/2016.

Η εφορία μπορεί να κοινοποιήσει οριστικές πράξεις, μόνο μετά την πάροδο της ανωτέρω προθεσμίας των 30 ημερών ,λαμβάνοντας υπ όψιν τυχόν υποβληθείσες δηλώσεις. Στην περίπτωση αυτή το ποσοστό του πρόσθετου φόρου ορίζεται σε 25%.

Σε περίπτωση που ο φορολογούμενος έχει κι άλλη αποκρυβείσα ύλη, πέραν των όσων αναφέρονται στις εντολές ή τις προσωρινές ή και οριστικές πράξεις, μπορεί να την δηλώσει μέχρι και 31/05/2017.

Ποιος είναι ο φόρος που καλούνται οι συγκεκριμένοι φορολογούμενοι να πληρώσουν;

Εφόσον προκύπτει φόρος για καταβολή, (ο υπολογισμός γίνεται με τους συντελεστές που ίσχυαν κατά το έτος της δήλωσης) υπολογίζεται πρόσθετος φόρος επί του κύριου φόρου που οφείλεται, κι αυτός είναι 8% εάν ο φορολογούμενος υποβάλλει φορολογική δήλωση έως 31/03/2017, 10% εάν οι δηλώσεις υποβληθούν στις 31/05/2017.
Αλλά δεν τελειώνουμε εδώ, επί  του πρόσθετου φόρου υπάρχει ένας επιπλέον συντελεστής αναπροσαρμογής έως ακολούθως:

 
 
Το άρθρο θα συνεχιστεί  με χρηστικά παραδείγματα σε δεύτερο μέρος...