Μεγάλο άρθρο σε Νew Υork Τimes: Ελληνική τραγωδία, πράξη πέμπτη - Οι επενδύσεις, η στροφή του Τσίπρα προς το κέντρο

«Ελληνική τραγωδία, πράξη πέμπτη», είναι ο τίτλος άρθρου γνώμης του Roger Cohen στους New York Times.

«Μετά από σχεδόν μια δεκαετία στην Ελλάδα, ο David Horner, πρόεδρος του Αμερικανικού Κολλεγίου της Ελλάδας, τα έχει δει όλα: οργή προς στους Αμερικανούς όταν ήταν πρόεδρος ο Τζορτζ Μπους, σχεδόν λατρεία επί Μπαράκ Ομπάμα και απόλυτη απογοήτευση τώρα που ο Ντόναλντ Τραμπ είναι πρόεδρος [...] Εάν το να είσαι Αμερικανός στην Αθήνα, είχε τόσες διακυμάνσεις τα τελευταία χρόνια, φαντάσου να είσαι Έλληνας. Η οικονομία έχει συρρικνωθεί κατά 25%. Η ανεργία των νέων έχει καταστρέψει μία γενιά. Η ζωή για πολλούς έχει γίνει μία άσκηση επιβίωσης. Χωρίς το "μαξιλάρι" του ήλιου, της οικογένειας, των εμβασμάτων και ενός βαθιά ριζωμένου πολιτισμού, θα είχε επικρατήσει ένα βίαιο χάος. Πρόκειται για μία παρατεταμένη Μεγάλη Ύφεση.

»Η αίσθηση μου τώρα είναι ότι παρότι η Ελλάδα δεν έχει γυρίσει ακριβώς σελίδα, τα χειρότερα έχουν τελειώσει. Έχουν σημειωθεί δύο διαδοχικά τρίμηνα ανάπτυξης - μόλις στο 0,5%, αλλά και ωστόσο ανάπτυξη. Η έκδοση ομολόγου του Ιουλίου, η πρώτη εδώ και αρκετά χρόνια, βρήκε ανταπόκριση από τις αγορές. Ο τουρισμός ανθεί, εν μέρει εξαιτίας των προβλημάτων σε Τουρκία και Αίγυπτο. Το τρίτο πρόγραμμα στήριξης αναμένεται να λήξει στα μέσα του 2018. Η ταπεινωτική "κηδεμονία" της Ελλάδας, που αποτελεί πηγή για αντιγερμανικά ξεσπάσματα, μπορεί σύντομα να τελειώσει.

»Αλλά οι πραγματικές ενδείξεις δεν είναι οι αριθμοί. Η ένταση, που κάποτε ήταν προφανής στους δρόμους, έχει ηρεμήσει. Οι άνθρωποι έχουν εξοικειωθεί. Έχουν δει τα πάντα -μία ακροδεξιά "καταιγίδα", κλειστές τράπεζες, ένα δημοψήφισμα για την απόρριψη της επιβληθείσας από τους πιστωτές λιτότητας το οποίο αγνοήθηκε αμέσως, κυβερνήσεις κάθε πολιτικής απόχρωσης -και επιβίωσαν».

Ο αρθρογράφος Roger Cohen και συνεχίζει:  «στην τελευταία ανατροπή, η αριστερή κυβέρνηση του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα, του μαρξιστή που στο παρελθόν ήταν παθιασμένος πολέμιος της λιτότητας, έχει κάνει στροφή προς το κέντρο, απροκάλυπτα απευθύνει έκκληση για τις ξένες επενδύσεις που χρειάζεται η Ελλάδα και έχει αγκαλιάσει τις ΗΠΑ.

»Ο Τσίπρας, όπως μαθαίνω, έχει αρχίσει να αποκαλεί την Αμερική "στρατηγικό εταίρο" του. Επίσης κυνηγάει μια συνάντηση με τον Τραμπ (στον οποίο ίσως δεν αρέσει το γεγονός ότι ο νεαρός Έλληνας ηγέτης και ο Ομπάμα είχαν καλή σχέση). Προσπαθεί να "κλέψει την παράσταση" από τον Κυριάκο Μητσοτάκη, τον χαρισματικό, εκπαιδευμένο στο Χάρβαρντ, ηγέτη του αντιπολιτευτικού κόμματος της Νέας Δημοκρατίας, ανακαλύπτοντας τα πλεονεκτήματα της ιδιωτικής επιχειρηματικότητας.

»Αυτό δεν είναι εύκολο για τον Τσίπρα, ο οποίος στα 43 του είναι αξιοθαύμαστος δεξιοτέχνης των πολιτικών ελιγμών. Ο δημόσιος τομέας παραμένει διογκωμένος, οι παλιές ελληνικές συνήθειες της ευνοιοκρατίας και του νεποτισμού είναι πολύ βαθιά ριζωμένες για να εξαλειφθούν. Τα συνδικάτα των δημοσίων υπαλλήλων αντιδρούν έντονα στην εξωφρενική ιδέα ότι οι δημόσιοι υπάλληλοι πρέπει να υποβάλλονται σε αξιολόγηση της επίδοσής τους. Αυτό θεωρείται "διχαστικό". Υποθέτω ότι θα μπορούσε να είναι. Ένα διαχρονικό σύμβολο της ελληνικής γραφειοκρατικής αδράνειας είναι η τεράστια έκταση στο Ελληνικό, όπου βρισκόταν κάποτε το πρώην αεροδρόμιο. Η μοίρα της έκτασης αυτής συζητείται για περισσότερο από μία δεκαετία. Θα μπορούσε να γίνει ένα από τα μεγαλύτερα έργα στην Ευρώπη, στον χώρο των ακινήτων, όμως κάθε φορά που επιτυγχάνεται συμφωνία με ιδιώτες επενδυτές, προκύπτει κι ένα διαφορετικό εμπόδιο, με τις πιο πρόσφατες αντιρρήσεις να έχουν διατυπωθεί από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο και τη δασική αρχή του Πειραιά. Στην έκταση υπάρχουν, σύμφωνα με έναν εξαντλημένο παρατηρητή, μερικά πολύ ψηλά αγριόχορτα.

»Στα βόρεια της χώρας, μία επένδυση ύψους 3 δισ. ευρώ -από την καναδική εταιρεία εξόρυξης Eldorado Gold- κινδυνεύει να τιναχθεί στον αέρα εξαιτίας ενός αδιεξόδου με τις άδειες. Διακυβεύονται περίπου 2.400 θέσεις εργασίας.

 »Αν ο "μετα-λαϊκιστής" Τσίπρας βλέπει στα σοβαρά τις επενδύσεις και την ανάπτυξη -που είναι ο μόνος δρόμος για να προχωρήσει προς τα μπροστά η Ελλάδα- τότε πρέπει να δείξει ότι μπορεί περάσει τα εμπόδια. Αλλά ο κυβερνητικός συνασπισμός του εξακολουθεί να είναι εγκλωβισμένος κάπου μεταξύ ιδεολογίας και πραγματισμού».

»Όμως, ευρισκόμενη σε μία ταραχώδη γειτονιά, εν μέσω μίας καταστροφής που σπανίως παρατηρείται εκτός καιρών πολέμου, με περισσότερους από ένα εκατομμύριο πρόσφυγες να διέρχονται από τη χώρα τα τελευταία χρόνια (και δεκάδες χιλιάδες εξ αυτών να παραμένουν εκεί) η Ελλάδα έχει αντέξει - και άντεξε με γενναιοδωρία. Αυτό είναι σπουδαίο. Χαιρετίζω την Ελλάδα. »Υπάρχει κάτι περισσότερο που στηρίζει τη σταθερότητα, πέρα από την ηλιοφάνεια, την οικογένεια, τα εμβάσματα και τον πολιτισμό που ανέφερα προηγουμένως. Ο αμερικανός πρέσβης Geoffrey Pyatt, μου είπε ότι τον προηγούμενο μήνα πήγε στη Ρόδο και συναντήθηκε με τον περιφερειάρχη Νοτίου Αιγαίου Γιώργο Χατζημάρκο. Ένα αμερικανικό πολεμικό πλοίο με 300 ναύτες ήταν αγκυροβολημένο στο λιμάνι του νησιού. Καθώς η συζήτηση στράφηκε στις προκλήσεις στην περιοχή, ο Χατζημάρκος πήγε στο παράθυρο, άνοιξε τα στόρια και δείχνοντας το πλοίο είπε: "πρέσβη, ο καλύτερος τρόπος για να εξασφαλιστεί η στρατηγική κατεύθυνση της Ελλάδας, βρίσκεται ακριβώς μπροστά μας, στο λιμάνι".

»Ο αντιαμερικανισμός των Ελλήνων, που κάποτε ήταν τοξικός, έχει φύγει από τη μόδα. Οι παλιοί θεσμοί, που ιδρύθηκαν μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, έχουν χλευαστεί από τον Τραμπ. Αλλά στήριξαν την Ελλάδα κατά την κρίση. Χωρίς το ΝΑΤΟ, χωρίς την Ευρωπαϊκή Ένωση, η πιθανότητα μίας καταστροφικής διολίσθησης της Ελλάδας στο χάος θα ήταν πολύ μεγαλύτερη. Ο Τραμπ πρέπει να βάλει μία πινακίδα πάνω από το κρεβάτι του που θα λέει: "Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ένας μαγνήτης ειρήνης".

»Φυσικά, η συμμετοχή της Ελλάδας στο ευρώ, ένα νόμισμα που παραδόξως το μοιράζεται με τη Γερμανία, ευθύνεται για την κρίση, και η Ευρωπαϊκή Ένωση ήταν ένας από τους θεσμούς που επέβαλαν τη ολέθρια λιτότητα. Αλλά στο τέλος, οι Έλληνες καθησύχασαν έχοντας διαβατήρια της Ευρωπαϊκής Ένωσης και με τη γνώση ότι ζουν τώρα σε ένα ευρύτερο πλαίσιο ειρήνης και σταθερότητας».

«Ένα ισχυρό μάθημα της κρίσης είναι η ανθεκτικότητα της Ευρώπης. Η αφοσίωση χωρών όπως η Ελλάδα και η Γαλλία, στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ισχυρή - πολύ περισσότερο μετά την απόφαση της Βρετανίας να αποχωρήσει. Ο ρομαντισμός, και όχι η λογική, βρίσκεται πίσω από την άστοχη απόφαση της Ελλάδας να συμμετάσχει στο ευρώ, αλλά ο ρομαντισμός έχει έναν πυρήνα αλήθειας: Η Ελλάδα βρίσκεται στο επίκεντρο της ευρωπαϊκής ιδέας», καταλήγει το άρθρο.