Γιώργος Μπαμπινιώτης: Η πιλοτίνα, η χημικίνα και η φιλολογίνα - Πήρε θέση στη διαμάχη για τις καταλήξεις στα θηλυκά ουσιαστικά

«Λέμε στα Ελληνικά: Ο φοιτητής και η φοιτήτρια είναι εξαιρετικοί. Μπορούν οι ομιλητές να πουν, o φοιτητής και η φοιτήτρια είναι εξαιρετικές; Ο Γιάννης και η Μαρία είναι καλές;»

Θέση στην διαμάχη που υπάρχει για το αν θα αλλάξουν οι καταλήξεις στα θηλυκά ουσιαστικά (ονόματα) πήρε ο διακεκριμένος γλωσσολόγος, Γιώργος Μπαμπινιώτης.

Ο πρώην πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών αποφάσισε να απαντήσει στο ερώτημα «αν θα αλλάξουν οι καταλήξεις στα θηλυκά ουσιαστικά (ονόματα), για να αρθεί η ανδροκρατική αντίληψη στην γλώσσα;»

«Συχνή ερώτηση πολλών φιλόγλωσσων αναγνωστών των αναρτήσεών μου. Απαντώ. Προσωπικά ως γλωσσολόγος δεν έχω κανένα πρόβλημα με την διαφοροποίηση δήλωσης τού θηλυκού γένους σε γραμματικό επίπεδο μέσω ιδιαίτερων παραγωγικών καταλήξεων. Έτσι λ.χ. ο τύπος θηλυκού βουλεύτρια, με μια παραγωγική κατάληξη πού ήδη από τον Όμηρο δηλώνει γραμματικώς θηλυκά ονόματα, και δεν ξενίζει και λύνει και κάποιες δυσκολίες, όπως ο σχηματισμός τής γενικής θηλυκών ονομάτων σε -τής: η βουλευτής – η ομιλία τής βουλευτή (!). Η βουλεύτρια – τής βουλεύτριας αίρει τέτοιες δυσκολίες» έγραψε σε ανάρτηση του ο Γιώργος Μπαμπινιώτης.

Ωστόσο, εξήγησε ότι σε ονόματα που τελειώνουν σε –ος, όπως φιλόλογος και χημικός, υπάρχουν προβλήματα.

«Όταν περάσουμε όμως στα ονόματα σε -ος αρχίζουν τα προβλήματα με τα πολλά θηλυκά επαγγελματικά και άλλα ονόματα: ο φιλόλογος – η φιλόλογος: θα πλάσσουμε όρο η φιλολογίνα; ο χημικός – η χημικός∙ θα πούμε η χημικίνα τής τάξης μας; ο δημιουργός – η δημιουργός∙ θα πούμε η δημιουργίνα τού προγράμματος; ο πιλότος – η πιλότος: θα πουν οι ομιλητές η πιλοτίνα τού αεροπλάνου; (εδώ υπάρχει και το πρόβλημα ότι η πιλοτίνα είναι ναυτικός όρος = το πλοιάριο τού πιλότου, πλοηγίδα, πιλοτιέρα)» σημείωσε ο Γιώργος Μπαμπινιώτης.

«Βεβαίως, μπορούμε να πούμε η γυναίκα φιλόλογος / η γυναίκα χημικός / η γυναίκα δημιουργός / η γυναίκα πιλότος αλλά τέτοιες δηλώσεις αντί να αίρουν τις διαφορές δεν τις τονίζουν περισσότερο; Και με τον νόμο τής συμφωνίας σε συντακτικό επίπεδο τι θα γίνει; Λέμε στα Ελληνικά: Ο φοιτητής και η φοιτήτρια είναι εξαιρετικοί. Μπορούν οι ομιλητές να πουν Ο φοιτητής και η φοιτήτρια είναι εξαιρετικές; Ο Γιάννης και η Μαρία είναι καλές;» συνέχισε.

Σύμφωνα με τον γλωσσολόγο το θέμα είναι κοινωνιογλωσσικό και όχι ιδεολογικό.

«Τελικά, το θέμα δεν είναι ιδεολογικό όπως συχνά παρουσιάζεται, αλλά κοινωνικὀ-γλωσσικό (κοινωνιογλωσσικό). Μόνο οι ίδιοι ομιλητές τής ελληνικής γλώσσας θα δώσουν σταδιακά (και όχι άνωθεν) τις πρόσφορες λύσεις, δηλ. εκείνες που δεν θα προσκρούουν στο γλωσσικό τους αίσθημα και θα είναι γενικότερα αποδεκτές» κατέληξε ο Γιώργος Μπαμπινιώτης.

H ανάρτηση του Γιώργου Μπαμπινιώτη