Τα αντικαταθλιπτικά μέσα από 10 ερωτήσεις: Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε - Βελτιώνουν τη διάθεση μας;

Κάθε χρόνο ο αριθμός των ανθρώπων που πάσχουν από κατάθλιψη αυξάνεται.

Τα αντικαταθλιπτικά βοηθούν πολύ σε αυτήν την περίπτωση, βελτιώνοντας τη διάθεση και βοηθώντας στην ανάκτηση μιας κανονικής ζωής.

Τι ακριβώς, όμως, πρέπει να ξέρουμε για αυτά τα φάρμακα;

Πότε να πάρετε ένα αντικαταθλιπτικό;

Σε περίπτωση μέτριας έως σοβαρής κατάθλιψης. Τα συμπτώματα χαρακτηρίζονται από απώλεια ευχαρίστησης και επιθυμίας (δεν μπορούμε πλέον να κάνουμε αυτό που κάναμε συνήθως πριν), θλίψη, σοβαρή κόπωση, άγχος, διαταραχές του ύπνου, απώλεια όρεξης και λίμπιντο, προβλήματα συγκέντρωσης, αδυναμία προβολής του εαυτού μας στο μέλλον, αίσθημα χαμηλής αυτοεκτίμησης και ενοχής, ευερεθιστότητα, πόνο, μερικές φορές σκοτεινές σκέψεις ή αυτοκτονικές τάσεις…

Εάν κάποιο από τα παραπάνω συμπτώματα διαρκέσει για περισσότερες από 15 ημέρες, είναι απαραίτητο να απευθυνθείτε σε κάποιον ειδικό.

Τα Αντικαταθλιπτικά σε 10 Ερωτήσεις

Είναι άμεση η βελτίωση;

Τα πρώτα οφέλη δεν εμφανίζονται αμέσως αλλά μετά από δύο έως τρεις εβδομάδες, γι ‘αυτό συνταγογραφείται συχνά ένα ηρεμιστικό παράλληλα με το αντικαταθλιπτικό. Αρχικά, η διάθεση βελτιώνεται, το άγχος υποχωρεί και οι ασθενείς κοιμούνται καλύτερα, ενώ οι άλλες εκδηλώσεις εξαφανίζονται σταδιακά. Η κατάθλιψη θεραπεύεται σε περίπου 4 μήνες, αλλά η θεραπεία πρέπει να συνεχιστεί ακόμη και αν ο ασθενής αισθάνεται καλύτερα.

Πόσο διαρκεί η θεραπεία;

Αν είναι καλά ανεκτή, θα πρέπει να διαρκεί 6 μήνες έως ένα χρόνο. Δεν θα πρέπει να διακόπτεται νωρίτερα, καθώς ο κίνδυνος υποτροπής είναι υψηλός. Ομοίως, όσο νωρίτερα αντιμετωπίζεται η κατάθλιψη, τόσο καλύτερα θα είναι τα αποτελέσματα.

Όταν το άτομο είχε ήδη αρκετά καταθλιπτικά επεισόδια, η θεραπεία μπορεί να διαρκέσει περισσότερο επειδή όσο περισσότερα καταθλιπτικά επεισόδια έχει περάσει, τόσο πιθανότερο είναι να ξανασυμβούν. Επιπλέον, τα αντικαταθλιπτικά δεν πρέπει να διακόπτονται ξαφνικά αλλά σταδιακά και ο τερματισμός χορήγησής τους θα πρέπει να προγραμματιστεί με τον γιατρό.

Υπάρχουν παρενέργειες;

Τα αντικαταθλιπτικά μπορούν να προκαλέσουν παροδικές ανεπιθύμητες ενέργειες κατά την έναρξη της θεραπείας, οι οποίες πρέπει να ελέγχονται προσεκτικά: πεπτικές διαταραχές, πονοκεφάλους, ξηροστομία, υπνηλία, αϋπνία… Επιπλέον, ορισμένα σκευάσματα προκαλούν μέτρια αύξηση βάρους σε περίπου έναν στους τρεις ασθενείς και διαταραχές της λίμπιντο.

Όπως όλα τα φάρμακα, μπορούν επίσης να ενέχουν μακροπρόθεσμους κινδύνους. Για το λόγο αυτό, συνίσταται η επιλογή αντικαταθλιπτικών που έχουν χρησιμοποιηθεί για μεγάλο χρονικό διάστημα και των οποίων οι παρενέργειες είναι γνωστές, ενώ για τους ηλικιωμένους συνιστάται ειδική παρακολούθηση.

Μπορεί να δημιουργήσουν εξάρτηση;

Δεν υπάρχει εθισμός στα αντικαταθλιπτικά ακόμη και αν συνταγογραφούνται για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Ωστόσο, τα φάρμακα της οικογένειας των βενζοδιαζεπινών, όπως τα υπνωτικά χάπια και τα αγχολυτικά, με άμεση και σύντομη δράση, προκαλούν ανοχή, γεγονός που οδηγεί σε απώλεια της αποτελεσματικότητάς τους, με αποτέλεσμα την υποχρέωση των ασθενών να αυξήσουν τις δόσεις για να έχουν την ίδια αποτελεσματικότητα, κάνοντας έτσι τη διακοπή τους δύσκολη.

Ποιο αντικαταθλιπτικό να επιλέξετε;

Υπάρχουν αρκετές κατηγορίες αντικαταθλιπτικών για την ενίσχυση της σεροτονίνης, της ντοπαμίνης και της νορεπινεφρίνης, τριών νευροδιαβιβαστών που λείπουν σε άτομα με κατάθλιψη. Αλλά μερικά μόρια ηρεμούν, άλλα, αντίθετα, διεγείρουν.

Η επιλογή του αντικαταθλιπτικού γίνεται από τον γενικό ιατρό ή τον ψυχίατρο σύμφωνα με τα συμπτώματα των ασθενών και το προφίλ τους.

Μάλιστα, ορισμένες φορές χρειάζεται να γίνουν αρκετές εξετάσεις προτού βρεθεί το καταλληλότερο φάρμακο.

Μπορούμε να θεραπεύσουμε τον εαυτό μας χωρίς φάρμακα;

Η κατάθλιψη μπορεί να εξαλειφθεί μόνη της μετά από περίπου εννέα μήνες, αλλά χωρίς θεραπεία η ποιότητα ζωής μειώνεται και ο κίνδυνος αυτοκτονίας αυξάνεται. Ωστόσο, σε περιπτώσεις ήπιας κατάθλιψης η λήψη αντικαταθλιπτικών δεν είναι απαραίτητη: η ψυχοθεραπεία μπορεί να είναι αρκετή.

Σε σοβαρή κατάθλιψη, η ψυχοθεραπεία είναι χρήσιμη σε συνδυασμό με τα φάρμακα, αλλά όχι ως θεραπεία πρώτης γραμμής, καθώς οι ασθενείς είναι πολύ αδύναμοι στην αρχή. Ο διαλογισμός είναι επίσης αποτελεσματικός στην πρόληψη της υποτροπής της κατάθλιψης και θα μπορούσε να αποτελεί μια εναλλακτική λύση αντί της φαρμακευτικής αγωγής.

Είναι τα αντικαταθλιπτικά πιο αποτελεσματικά από ένα εικονικό φάρμακο;

Τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα δεν κάνουν θαύματα, αλλά όταν συνταγογραφηθούν σωστά, είναι αποτελεσματικά.

Το πρόβλημα είναι ότι συχνά δίδονται σε άτομα με μικρή κατάθλιψη, για τα οποία δεν είναι πιο αποτελεσματικά από ένα εικονικό φάρμακο.

Για αυτό και είναι σημαντική η σωστή διάγνωση και η κατάρτιση των γιατρών.

Πρέπει να συνταγογραφούνται αντικαταθλιπτικά σε έφηβους;

Συνιστάται να μην συνταγογραφούνται αντικαταθλιπτικά σε έφηβους ως θεραπεία πρώτης γραμμής, αλλά να τους προσφέρεται ψυχοθεραπεία, εκτός εάν η κατάθλιψη θεωρείται σοβαρή ή εάν η ψυχοθεραπευτική υποστήριξη είναι αναποτελεσματική.

Σε αυτήν την περίπτωση, ο γιατρός πρέπει να παρακολουθεί στενά τον νεαρό ασθενή του: κατά την έναρξη της θεραπείας, τα αντικαταθλιπτικά μπορεί δράσουν αρνητικά και να εντείνουν τις τάσεις αυτοκτονίας σε έναν παρορμητικό έφηβο.

Υπάρχει περισσότερη κατάθλιψη το χειμώνα;

Ναι, αυτό ονομάζεται εποχική κατάθλιψη που επηρεάζει άτομα που είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα στο φως του εξωτερικού χώρου.

Η θεραπεία με φως βοηθά στην αποκατάσταση της διάθεσης, εκθέτοντας το άτομο κάθε πρωί σε μια πηγή φωτός.

Αυτή η τεχνική μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε συνδυασμό με αντικαταθλιπτικά σε σοβαρές μορφές κατάθλιψης ή σε κατάθλιψη ηλικιωμένων.