Οι «εξαναγκαστικές στειρώσεις» φτωχών γυναικών είναι «έγκλημα κατά της ανθρωπότητας» - Η ιστορική απόφαση του ΟΗΕ

Η πολιτική των «εξαναγκαστικών στειρώσεων» φτωχών γυναικών -κυρίως μελών εθνικών μειονοτήτων- στο Περού τα χρόνια του 1990 παραβίασε κατάφωρα τα δικαιώματά τους και μπορεί να αποτελούσε «έγκλημα κατά της ανθρωπότητας», τόνισε χθες Τετάρτη επιτροπή του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, αξιώνοντας να καταβληθούν αποζημιώσεις.

Η «ιστορική απόφαση» αυτή της Επιτροπής για την εξάλειψη των διακρίσεων σε βάρος των γυναικών (CEDAW) ακολούθησε την ομαδική προσφυγή που είχαν κάνει το 2020 πέντε από τα θύματα, γυναίκες που στειρώθηκαν παρά τη θέλησή τους από το 1996 ως το 1997, στο πλαίσιο σχεδίου ελέγχου της γεννητικότητας που εφαρμόστηκε από τον πρόσφατα θανόντα πρώην πρόεδρο Αλμπέρτο Φουχιμόρι.

Στην απόφασή της, η CEDAW, την οποία αποτελούν 23 ανεξάρτητοι ειδικοί με εντολή να επιβλέπουν την εφαρμογή της Σύμβασης για την εξάλειψη των όλων των μορφών διακρίσεων σε βάρος των γυναικών (CEDEF), τόνισε πως «η γενικευμένη ή συστηματική εξαναγκαστική στείρωση θα μπορούσε να αποτελεί έγκλημα κατά της ανθρωπότητας».

Η τοποθέτηση της κυβέρνησης για τις στειρώσεις

Παρότι το Περού επιχειρηματολόγησε «πως το πρόγραμμα στείρωσης εγγραφόταν στο πλαίσιο ευρύτερης πολιτικής αναπαραγωγικής υγείας και ότι οι επεμβάσεις γίνονταν τόσο σε άνδρες όσο και σε γυναίκες, η Επιτροπή υπογράμμισε το γεγονός ότι πάνω από 300.000 γυναίκες, κυρίως επαρχιώτισσες και αυτόχθονες, στειρώθηκαν διά της βίας, έναντι περίπου 25.000 ανδρών», σύμφωνα με το κείμενο.

Το πόρισμα της Επιτροπής για τις στειρώσεις

Η Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα πως το πρόγραμμα εξαναγκαστικών στειρώσεων, που εφαρμόστηκε μεταξύ του 1996 και του 2000, αποτελούσε «μορφή βίας βάσει του φύλου σε βάρος των γυναικών, δεδομένου ότι οι ανδρικές και οι γυναικείες στειρώσεις διαφέρουν σημαντικά ως προς τη φύση των χειρουργικών επεμβάσεων και των κινδύνων» που συνεπάγονται.

Ακόμη, τη χαρακτήρισε μορφή διάκρισης, καθώς στοχοποίησε «με δυσανάλογο τρόπο γυναίκες αυτόχθονες, σε μειονεκτική θέση από οικονομική σκοπιά, κατοίκους επαρχιών».

«Οι εξαναγκαστικές στειρώσεις γίνονταν στο πλαίσιο συστηματικής και γενικευμένης επίθεσης εναντίον αυτοχθόνων γυναικών που ζούσαν σε επαρχιακές περιοχές», επέμεινε μέλος της Επιτροπής, η Λετίσια Μπονιφάς.

Η CEDAW, που δεν έχει κανέναν τρόπο να υποχρεώνει τα κράτη να εφαρμόζουν τις αποφάσεις της, παρότρυνε τις αρχές του Περού να επιταχύνουν και να διευρύνουν τις έρευνές τους, καθώς και να θέσουν σε εφαρμογή πλήρες πρόγραμμα αποκατάστασης για τα θύματα, που θα συμπεριλάβει την καταβολή αποζημιώσεων και την προσφορά ψυχολογικής υποστήριξης.