Ο γύρος του κόσμου της γλυκοπατάτας που γεννήθηκε στο Περού και συνάντησε ακόμη και τον Κάπταιν Κουκ

Γενετική ανάλυση στη γλυκοπατάτα, η οποία εκτιμάται ότι καλλιεργήθηκε για πρώτη φορά στα υψίπεδα του Περού πριν από οκτώ χιλιετίες, αποκαλύπτει ότι το ταπεινό λαχανικό είναι ασυνήθιστα πολυταξιδεμένο. Η ανάλυση δείχνει ότι οι Πολυνήσιοι είχαν επαφές με τους λαούς της Νοτίου Αμερικής πολύ πριν από την άφιξη των Ευρωπαίων κονκισταδόρ.

Όπως αναφέρεται στο in.gr, αρχαιολόγοι και ανθρωπολόγοι αναρωτιούνταν εδώ και καιρό πώς η γλυκοπατάτα (Ipomoea batatas, είδος συγγενικό με το αναρριχητικό φυτό «χωνάκι») έφτασε μέχρι τον Ειρηνικό και την Αυστραλία. Παλαιότερα, οι ερευνητές υπέθεταν ότι μεταφέρθηκε εκεί από τους Ευρωπαίους και Πορτογάλους εξερευνητές τον 16ο αιώνα.

Τα τελευταία χρόνια όμως συσσωρεύονταν ενδείξεις ότι η πραγματική ιστορία του λαχανικού ήταν πιο περίπλοκη.

H νέα μελέτη, η οποία δημοσιεύεται στην αμερικανική επιθεώρηση PNAS, βασίστηκε στη γενετική σύγκριση δειγμάτων γλυκοπατάτας από διάφορες περιοχές. Και το συμπέρασμα που προκύπτει είναι ότι το λαχανικό πραγματοποίησε τουλάχιστον τρία ξεχωριστά ταξίδια από το Περού μέχρι την Πολυνησία και την Αυστραλία.

Από ανθρωπολογική άποψη, το πρώτο ταξίδι ήταν και το σημαντικότερο. Κάποια στιγμή τον 11ο αιώνα μ.Χ., θαλασσοπόροι από την Πολυνησία ταξίδεψαν μέχρι τη Νότιο Αμερική και έφεραν πίσω στον τόπο τους τη γλυκοπατάτα. Μέχρι σήμερα ενδείξεις για μια τέτοια περιπέτεια των Πολυνήσιων δεν υπήρχαν.

Στη συνέχεια, άλλες ποικιλίες γλυκοπατάτας μεταφέρθηκαν από τους Ευρωπαίους στις Φιλιππίνες και το δυτικό Ειρηνικό σε δύο επιμέρους κύματα από τον 16ο αιώνα και μετά.



Τη μελέτη υπογράφουν ερευνητές του Κέντρου Διεθνούς Αγροτικής Συνεργασίας και Έρευνας για την Ανάπτυξη στο Μονπελιέ της Γαλλίας, οι οποίοι χρειάστηκε να αναζητήσουν διατηρημένα δείγματα γλυκοπατάτας σε συλλογές σε όλο τον κόσμο -ανάμεσά τους, μια γλυκοπατάτα που συνέλεξε ο Κάπτεν Κουκ στη διάρκεια της αποστολής του στη Νέα Ζηλανδία το 1769.

Στα γενετικά ευρήματα συνηγορούν πάντως και γλωσσολογικές ενδείξεις, όπως η ομοιότητα των λέξεων για τη γλυκοπατάτα στη Νότιο Αμερική και τη μακρινή Πολυνησία.