Γιατί κρέμονται λούτρινα αρκουδάκια στα μπαλκόνια των σπιτιών στα Τίρανα;

Η ανταποκρίτρια του BBC στην πρωτεύουσα της Αλβανίας, Ελίζαμπεθ Γκάουνινγκ, επιχείρησε να διερευνήσει την παρουσία των παιχνιδιών αυτών που όπως γράφει «αιωρούνται με τέτοιο τρόπο σαν να προσπάθησαν να… αυτοκτονήσουν».
Τα αποκαλούνε «μαϊμούνε», δηλαδή «μαϊμού», που είναι η λέξη της αλβανικής γλώσσας που υποδηλώνει το κάθε λούτρινο ζωάκι-παιχνίδι.

Και, όπως αναφέρει το σχετικό άρθρο του βρετανικού δικτύου, τα μαϊμούνε αυτά επιτελούν ένα σημαντικό ρόλο στην αλβανική λαογραφία: είναι τα γούρια απέναντι στο κακό μάτι και τη βασκανία.

Αντί λοιπόν για τα σκόρδα ή τα ματόχαντρα που είναι ευρέως διαδεδομένα στην δική μας κουλτούρα, οι Αλβανοί θεωρούν πως αν κρεμάσουν ένα λούτρινο παιχνίδι έξω από το μπαλκόνι τους, θα τους προστατεύσει από κάθε πιθανή κακοτοπιά.

Όπως μάλιστα αναφέρει το ρεπορτάζ της Γκάουνινγκ, ένα στα οκτώ σπίτια στα Τίρανα έχουν από ένα λούτρινο αρκουδάκι να αιωρείται στο μπαλκόνι τους ή στην ταράτσα τους.

«Αποτρέπουν από το κακό μάτι να βλάψει εμάς και τα χρήματα μας» λέει ένας άντρας που διατηρεί κατάστημα με έπιπλα στα Τίρανα.

«Στην αρχή δεν είχα βάλει (ένα μαϊμούνε) έξω από το μαγαζί μου. Και μετά ήρθε η αστυνομία κι έγινε χαμός. Ο γιος μου πήγε και αγόρασε ένα μαϊμούνε και το κρεμάσαμε και έκτοτε δεν είχαμε καμία άλλη φασαρία» επισημαίνει με νόημα ο Αλβανός καταστηματάρχης.
«Κανείς δεν γνωρίζει την ακριβή προέλευση της συνηθείας αυτής» τονίζει με τη σειρά της η βρετανίδα δημοσιογράφος, «όμως είναι πασιφανές πως τα αρκουδάκια αυτά είναι το γούρι του αλβανικού καπιταλισμού».

«Κρέμασα ένα μαϊμούνε όταν ολοκλήρωσα την κατασκευή του σπιτιού μου», συνοψίζει ένας άλλος Αλβανός, ένας συνταξιούχος μεταλλωρύχος, καταλήγοντας πως «είχα το αρκουδάκι δίπλα στην αλβανική σημαία. Μετά, αποφάσισα να αφαιρέσω την σημαία. Αλλά το μαϊμούνε θα μείνει εκεί κρεμασμένο για πάντα».