Ιπποφαές: Η υπερτροφή από την εποχή του Μεγάλου Αλεξάνδρου - Δείτε τις 12 ευεργετικές ιδιότητές του

Με την κλιματική κρίση να γίνεται ολοένα και πιο εμφανής στις παραδοσιακές καλλιέργειες της χώρας μας, πολλές είναι αυτές που δυσκολεύονται να ανταποκριθούν και να προσαρμοστούν στα νέα αυτά δεδομένα.

Ωστόσο, μια δενδρώδης καλλιέργεια που ευδοκιμεί στη χώρα μας από την εποχή του Μεγάλου Αλεξάνδρου, όχι μόνο δεν δείχνει να μην την «ενοχλούν» αυτές οι καιρικές συνθήκες αλλά δείχνει να της «ταιριάζει» απόλυτα.

Ο λόγος για το ιπποφαές, μια δενδρώδης καλλιέργεια η οποία έχει γίνει γνωστή παγκοσμίως από το Μέγα Αλέξανδρο ο οποίος τάιζε με αυτό το άλογό του, τον Βουκεφάλα όπως και εκείνα του ιππικού του, κατά τη διάρκεια της πολυετούς εκστρατείας προς Ανατολάς.

«Είναι μια καλλιέργεια που μπορεί να συγκαταλέγεται στις πιο προσοδοφόρες της Ευρώπης. Οι εδαφολογικές συνθήκες στην Ελλάδα έχουν προσαρμόσει αυτές τις ποικιλίες σε απόδοση, κερδοφορία αλλά και ποιότητα» ανέφερε στο Αθηναϊκό - Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο Γενικός Διευθυντής της Ιπποφαές Ελλάς, Νίκος Δούκας.

Στη χώρα μας καλλιεργείται ποικιλία η οποία συναντάται μόνο στη Σιβηρία και έχει προσαρμοστεί πλήρως στο ελληνικό κλίμα. Τα θετικά σύμφωνα με τον κ. Δούκα είναι ότι «δεν έχουν αγκάθια» αλλά και ότι ο καρπός «δεν είναι "κολλημένος" επάνω στο κλαδί», κάτι που βοηθάει σε ό,τι έχει να κάνει με τη ευκολία στην συλλογή του.

Μάλιστα, ως προς αυτό μια αμερικανική εταιρία έχει δημιουργήσει μηχανή συλλογής, κάτι που έχει βοηθήσει να μειωθεί κατακόρυφα το κόστος παραγωγής.

Ελκυστική η καλλιέργεια στην Ελλάδα

Για τους παραγωγούς η καλλιέργεια ιπποφαούς αποτελεί μια από τις πιο προσοδοφόρες. Ειδικά για τους Έλληνες καλλιεργητές, η τιμή πώλησης είναι άκρως ανταγωνιστική.

Στην Κίνα, όπου καλλιεργούνται τεράστιες εκτάσεις που φτάνουν μέχρι και τα 25 εκατομμύρια στρέμματα, η τιμή πώλησης είναι 2 ευρώ το κιλό. Στη χώρα μας την ίδια στιγμή αγγίζει τα 2,5 ευρώ το κιλό και αν σε αυτά προστεθούν το ιδιαίτερα χαμηλό κόστος παραγωγής, τότε τα κέρδη για τον Έλληνα παραγωγό είναι πολλαπλάσια.

Αυτό αποτελεί και έναν από τους κύριους λόγος ελκυστικότητας της καλλιέργειας. «Πολλοί είναι εκείνοι που επιθυμούν να "στραφούν" στο ιπποφαές, ειδικά στη περιοχή της Θεσσαλίας όπου έγιναν οι μεγάλες καταστροφές» επισημαίνει ο κ. Δούκας.

Ελληνικά τα πιο γλυκά ιπποφαές παγκοσμίως

Στη χώρα μας όπως αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Δούκας καλλιεργείται ο πιο εύγευστος και γλυκός καρπός ιπποφαές παγκοσμίως. Σε αυτό θα πρέπει να προστεθεί και το τριπλάσιο μέγεθος του καρπού. Όλα αυτά έχουν ως αποτέλεσμα την καλύτερη τιμή παραγωγού.

Όμως, για να φτάσει η καλλιέργεια να αποδώσει, χρειάζεται υπομονή μιας και μετά το 3ο έτος ξεκινάει η παραγωγή του η οποία βρίσκεται σε πλήρης ανάπτυξη κατά το 5ο - 6ο έτος, με τη μέση απόδοση να ανέρχεται σε 1,5 τόνο ανά στρέμμα.

Οι κύριες καλλιεργητικές περιοχές στη χώρα μας είναι η Θεσσαλία και η Μακεδονία. Οι πλημμύρες που έπληξαν τη Θεσσαλία είχαν ως αποτέλεσμα να καταστραφούν ολοσχερώς τα 300-400 στρέμματα που ήταν φυτεμένα στην περιοχή. Σημειώνεται ότι στην Ελλάδα, πριν τη θεομηνία «Ντάνιελ» οι εκτάσεις που ήταν φυτεμένες με ιπποφαές ανερχόταν περίπου στα 800 στρέμματα.

«Οπότε η βασική μας παραγωγή βρίσκεται πλέον στη Μακεδονία» σημειώνει ο κ. Δούκας, με την παραγωγή να φτάνει περί τους 150 τόνους.

Στη συνέχεια, η παραγωγή αγοράζεται από εταιρία η οποία με τη σειρά της κατασκευάζει τον πρώτο 100% φυσικό χυμό παγκοσμίως από ιπποφαές.

Τέλος, η μη προσθήκη ζάχαρης τον έχει καταστήσει ελκυστικό για αγορές του εξωτερικού, όπως της Ιταλίας και των ΗΠΑ, οι οποίες έχουν εκδηλώσει έντονο ενδιαφέρον.

Η θρεπτική αξία για το ιπποφαές

Το ιπποφαές περιέχει σχεδόν 200 είδη βιοδραστικών ενώσεων, στο σύνολο των οποίων οφείλονται και τα δεκάδες οφέλη που παρέχει στον οργανισμό, ενώ η σύνθεσή του ποικίλλει ως ένα βαθμό ανάλογα με το πού και πώς έχει καλλιεργηθεί. 

Τα 100 γραμμάρια αποξηραμένου φρούτου αποδίδουν περίπου 275 kcal και περιέχουν υδατάνθρακες, λίπος και πρωτεΐνη. Το ιπποφαές αποτελεί, επίσης, καλή πηγή φυτικών ινών και είναι σχετικά χαμηλό σε σάκχαρα.

Τα πολύτιμα θρεπτικά συστατικά απαντώνται τόσο στους καρπούς όσο και στους σπόρους & στα φύλλα, ανάμεσα στα οποία συγκαταλέγονται οι βιταμίνες, τα μέταλλα, οι φυτοστερόλες, τα απαραίτητα λιπαρά οξέα, τα αμινοξέα και τα αντιοξειδωτικά. 

Βιταμίνες: Το ιπποφαές περιέχει τόσο υδατοδιαλυτές όσο και λιποδιαλυτές βιταμίνες, ενώ το πιο χαρακτηριστικό γνώρισμα των μούρων του είναι η εξαιρετικά υψηλή περιεκτικότητά τους σε βιταμίνη C. Επιπλέον, περιέχει σημαντικές ποσότητες των βιταμινών E & K και μικρότερες ποσότητες των βιταμινών του συμπλέγματος Β. 

Μέταλλα: Στον καρπό του ιπποφαούς περιέχονται σίδηρος, μαγνήσιο, χαλκός, ψευδάργυρος, νάτριο, κάλιο, φώσφορο, ασβέστιο και μαγγάνιο. Μάλιστα, το κάλιο περιέχεται σε σημαντική ποσότητα, παρέχοντας προστασία σε περιπτώσεις αυξημένης αρτηριακής πίεσης.

Αντιοξειδωτικά: Το ιπποφαές περιέχει μεγάλη ποικιλία αντιοξειδωτικών ενώσεων, οι οποίες αξιοποιούνται σε μεγάλο βαθμό από τον οργανισμό. Ανάμεσα στα αντιοξειδωτικά που περιέχει ανήκουν διάφορες φαινολικές ενώσεις, η κερσετίνη (quercetin) και το ασκορβικό οξύ (βιταμίνη C). 

Αμινοξέα: Τα μούρα του ιπποφαούς περιέχουν 18 από τα 22 γνωστά αμινοξέα. Τα αμινοξέα αποτελούν δομικά συστατικά των πρωτεϊνών, ενώ τα περισσότερα από αυτά συμμετέχουν σε σημαντικές διεργασίες του οργανισμού, όπως η παραγωγή ενέργειας, η οικοδόμηση των μυών και η λειτουργία του εγκεφάλου.

Λιπαρά οξέα: Σύμφωνα με όσα γνωρίζουμε ως σήμερα, το ιπποφαές είναι το μόνο φυτό που περιέχει παράλληλα ω3, ω6, ω7 (παλμιτολεϊκό οξύ) & ω9 λιπαρά οξέα. Αυτό αποτελεί ένα από τα βασικότερα γνωρίσματά του, καθώς και αιτία για πολλές από τις ωφέλιμες δράσεις του (π.χ. επούλωση πληγών).

Φυτοστερόλες: Το ιπποφαές περιέχει φυτικές στερόλες, όπως οι σιτοστερόλες, παρέχοντας σημαντική προστασία από καρδιαγγειακές παθήσεις και συμβάλλοντας στη διατήρηση υγιών επιπέδων χοληστερόλης.

Καροτενοειδή: Πλήθος καροτενοειδών περιέχονται στο ιπποφαές, όπως είναι το λυκοπένιο, η λουτεΐνη και η ζεαξανθίνη. Χάρη στην παρουσία λιπιδίων στο συγκεκριμένο φυτό, τα συστατικά αυτά μπορούν να απορροφηθούν και να αξιοποιηθούν σε μεγάλο βαθμό από τον οργανισμό. 

Τρόποι κατανάλωσης 

Οι καρποί του ιπποφαούς δε συνηθίζεται να καταναλώνονται ωμοί, λόγω της υψηλής οξύτητας και στυπτικότητάς τους. Χρησιμοποιούνται, όμως, για την παρασκευή χυμών, μαρμελάδων, κρασιών, γλυκών και πολλών άλλων βρώσιμων προϊόντων, ενώ από τα φύλλα του φυτού παρασκευάζεται θρεπτικό τσάι. 

Ιπποφαές και χρήσεις

Επιπλέον, το ιπποφαές χρησιμοποιείται ευρέως στη βιομηχανία τροφίμων, λειτουργώντας ως φυσικό πρόσθετο. Οι καρποί του μπορούν να αξιοποιηθούν με πολλούς τρόπους, όπως για παράδειγμα στη διαδικασία παραγωγής τυριού ή γιαουρτιού, σε διάφορα αλκοολούχα ποτά (λικέρ, κρασί, μπύρα κ.τ.λ.) και σε αρτοσκευάσματα, αναβαθμίζοντας το άρωμα, τη γεύση και τη θρεπτική αξία του τελικού προϊόντος. 

Παράλληλα, χρησιμοποιείται και για τη σίτιση ζώων, όπως είναι τα κοτόπουλα, οι χοίροι και τα ψάρια, αποτελώντας επιλογή υψηλής διατροφικής αξίας.

Τέλος, το ιπποφαές μπορεί να ληφθεί και ως συμπλήρωμα διατροφής, ενώ αποτελεί συστατικό σε πλήθος από δερμοκαλλυντικά προϊόντα και σκευάσματα για την προαγωγή της υγείας.

Ιπποφαές και ευεργετικές ιδιότητες

Οι ευεργετικές ιδιότητες του ιπποφαούς είναι γνωστές από την αρχαιότητα, ενώ μέχρι και σήμερα ανακαλύπτονται όλο και περισσότερα οφέλη από την κατανάλωσή του. Όπως προαναφέρθηκε, η δράση του οφείλεται στο πλήθος θρεπτικών συστατικών που περιέχει.

Οι βασικότερες ιδιότητες που αποδίδονται στο ιπποφαές είναι οι εξής:

• Αντιοξειδωτικές
• Αντιφλεγμονώδεις
• Αντιμικροβιακές
• Αντιιικές
• Ανοσορρυθμιστικές
• Τονωτικές
• Αντιστρεσογόνες
• Αναλγητικές
• Αντιγηραντικές
• Καρδιοπροστατευτικές
• Ηπατοπροστατευτικές
• Γαστροπροστατευτικές